Studiegids

nl en

Hip-Hop, jeugdcultuur en identiteit

Vak
2020-2021

Toegangseisen

Propedeuse Geesteswetenschappen

Beschrijving

Jeugdcultuur is de plek bij uitstek waarin jonge mensen hun identiteit vormgeven. Dat geldt met name voor hiphop, waarin ‘echte verhalen’ over de vraag wie je bent en hoe je je tot anderen verhoudt, centraal staan. Hiphop is tegenwoordig de dominante jeugdcultuur in Nederland. Vooral de Nederlandse variant van deze oorspronkelijk Amerikaanse jeugdcultuur is populair. In 2018 waren acht van de tien muziekstreams Nederlandse hiphop en in 2019 werd de muziek van hiphopartiesten Frenna en Tabitha het meest gestreamd in Nederland (meer dan 520 miljoen keer). Maar ook andere Nederlandstalige popmuziek, zoals nummers van Maan, Davina Michelle, of samenwerkingen tussen Bløf en Ronnie Flex, of Josylvio en Do, Marco Borsato en Snelle, zijn razendpopulair. Naast muziek maken jongeren ook andere kunst, zoals video’s, vlogs, dans, graffiti, mode of ontwikkelen ze nieuwe talen, zoals het Smibanese.

Die elementen zijn allemaal onderdeel van jeugdculturen die we in deze cursus onder de loep nemen. Zelfs nu jeugdculturen zich grotendeels online afspelen en we ons bevinden in een tijd van globalisering, internationalisering en verengelsing, kiezen jongeren er steeds vaker voor om zich uit te spreken in een jeugdcultuur in hun eigen taal. Dat is op zijn minst opmerkelijk te noemen. In deze cursus buigen we ons over de vraag waarom dit zo is, en over de vraag hoe jongeren verschillende vormen van jeugdcultuur, in het specifiek hiphop, gebruiken om hun (culturele) identiteit mee vorm te geven.

Door de groeiende populariteit en toegankelijkheid van hiphop via social media doen steeds meer Nederlandse jongeren mee aan deze jeugdcultuur, en voeren ze ook steeds vaker zelf hiphoppraktijken op. Bovendien staan jongeren via social media in toenemende mate met artiesten, maar ook met elkaar in contact over de vraag wie zij zijn in een globaliserende wereld. Dat doen ze op assen van etniciteit, religie, gender, klasse, leeftijd - vaak vanuit een lokale beweegreden, maar altijd in een werelds perspectief.

In deze cursus bespreken we wekelijks enkele teksten en casussen waarin identiteitsvorming op deze assen terugkomt. Hiphop vormt daarbij de basis van waaruit we ook andere vormen van jeugdcultuur verkennen. We adresseren vragen als: hoe heeft het internet/hebben social media jeugdcultuur, en hiphop, veranderd? Welke vragen kunnen nu wel beantwoord worden, en eerst niet? Wie komen er aan het woord in hiphop, wie niet, en hoe komt dat overeen met of verschilt dat van eerdere jeugdculturen? En welke rol speelt die eigen taal in zulke processen?

Ter beantwoording van die vragen behandelen we concepten, benaderingen en methoden uit het relatief jonge academische veld van Hip-Hop Studies, maar ook uit het langer bestaande academische veld naar jeugdculturen en populaire culturen. Je leert die toepassen op materiaal dat in de cursus wordt voorgelegd door de docent, maar ook op materiaal dat jij en je medestudenten zelf aandragen tijdens de colleges - dat breder mag zijn dan hiphop alleen en ook andere vormen van jeugdcultuur mag beslaan. Van het popcorn- en post-feminisme van Famke Louises cover voor Linda Meiden tot beelden van ‘Nederland’ in de YouTube-serie ‘Tata Joela’ door YouTuber Ta Joela, tot identiteitsconstructies in recente Nederlandse hiphop door artiesten ADF Samski, Ashafar en SMIB. In onze Genius-sessies gaan we aan de slag met het annoteren, decoderen, analyseren en interpreteren van tekst, beeld en geluid in deze verschillende cultuurproducten.
Je sluit de cursus af met een werkstuk waarin je een zelfgekozen casus (binnen het aangegeven kader) analyseert.

Leerdoelen

** Bij afronding van deze cursus ben je in staat om: **

  1. Kennis van de beginselen en concepten van de theorie over hiphopcultuur en jeugdcultuur te reproduceren en deze concepten toe te passen op diverse teksten en performances in verschillende media;
  2. De behandelde benaderingen en methoden in recent onderzoek te herkennen, vergelijken en hanteren;
  3. Om zo hiphop en jeugdcultuur te bestuderen vanuit verworven kennis over de productie, inhoud en receptie daarvan, en deze in hun artistieke, historische, ideologische en cultureel-maatschappelijke (politieke, religieuze) context te begrijpen;
  4. Te werken in de praktijk van onderzoek naar (hedendaagse) hiphop en jeugdcultuur, daarbij gebruikmakend van de aangereikte concepten, benaderingen en methoden, zowel zelfstandig als in samenwerking;
  5. Mondeling en schriftelijk te rapporteren over de verworven wetenschappelijke inzichten;
  6. Op een heldere manier (kritisch) te reflecteren op wat het betekent om wetenschappelijk onderzoek te doen, op de aangereikte manieren van onderzoek, en op jouw positie als onderzoeker in dit veld;
  7. Relevante probleemstellingen te formuleren en beantwoorden - met oog voor de wetenschappelijke diepgang van fenomenen in hiphop- en jeugdcultuur, en met een bewustzijn voor de maatschappelijke relevantie van dit onderzoek.

Rooster

Kijk op MyTimetable.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toetsing en weging

Toetsing

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers voor de volgende onderdelen:
1. Wekelijkse opdrachten ter voorbereiding van het college en actieve deelname (20%)
2. Individueel referaat op basis van onderzoeksvoorstel (met referent) (20%)
3. Werkstuk (60%)

Weging

Om voor de cursus te slagen, moet de student een 5,5 gemiddeld halen, en minimaal een 5,5 voor alle drie de onderdelen.

Herkansing

Als aan het einde van de cursus het cijfer (gewogen gemiddelde van de deelcijfers) onvoldoende is, kan alleen het werkstuk herkanst worden.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student daartoe verzoekt binnen 30 dagen na het bekendmaken van de uitslag.

Literatuurlijst

We lezen voornamelijk secundaire literatuur, die we toe zullen passen op casussen. De titels worden bekendgemaakt (en eventueel verspreid) via Brightspace. We lezen onder andere (delen uit):

  • That’s The Joint! The Hip-Hop Studies Reader, M. Forman en M.A. Neal, Routledge, New York, 2004 (2011). Online beschikbaar.

  • Music, Space, and Place. Popular Music and Cultural Identity, S. Whiteley, A. Bennett & S. Hawkins, Aldershot, 2005.

  • ‘“Listen - I’m not dissin, but there’s something that you’re missin”’. Songteksten als literair genre en onderzoeksgebied voor Culturele Studies’, G. Buelens, in: A. De Cleene, D. De Geest & A. Masschelein (red.), Marges van de literatuur, Gent, 2013: 115-132.

  • Beyond Subculture. Pop, Youth and Identity in a Postcolonial World, R. Huq, New York, Routledge, 2006.

  • Prophets of the Hood. Politics and Poetics in Hip Hop, I. Perry, Durham/London, Duke University Press, 2004.

  • Youth Culture and Net Culture: Online Social Practices, E. Dunkels et al (red.), 2011.

  • Subcultures, Popular Music and Social Change, The Subcultures Network, Cambridge Scholars Publishing, 2014.

  • Youth Cultures: Scenes, Subcultures and Tribes, P. Hodkinson & W. Deicke (red.), New York, Routledge, 2007.

  • ‘Niet naar school, maar wel in de boeken. Status quaestionis van hiphopstudies wereldwijd en in Nederland’, F.A. de Roest, in: Vooys, 2020, 38.1. Online beschikbaar.

  • ‘Buurtvaders. Een kritische lezing van de performance van represent door vier Nederlandse hiphopartiesten’, F.A. de Roest, masterscriptie, Universiteit Utrecht 2017. Online beschikbaar.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

Aafje (F.A.) de Roest

Opmerkingen

In het veld van jeugd- en subculturen is, vanwege authenticiteitsvragen en identiteitsvragen die binnen die culturen leidend zijn, reflectie op de positie van de onderzoeker van groot belang. In de cursus wordt een veilige, constructieve sfeer gecreëerd om te verkennen wat je als onderzoeker meeneemt door je eigen sociaal-culturele achtergrond, en om te reflecteren op hoe je hiermee om kunt gaan.