De Middeleeuwen verbeeld: politiek en cultureel mediëvalisme vanaf ca. 1800 tot heden

Toegangseisen

De BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Beschrijving

Veel zaken die we tegenwoordig bijna vanzelfsprekend met het tijdperk der Middeleeuwen associëren (van kuisheidsgordels tot gehoornde Vikinghelmen) hebben in principe weinig met de historische realitiet van doen, en zijn dus het product van latere beeldvorming, stereotypering, romantisering en (mis-)interpretatie van dit veelbewogen tijdvak. Waar komt ons huidige beeld van de Middeleeuwen eigenlijk vandaan? Welke culturele en politieke factoren hebben bijgedragen aan de totstandkoming ervan? En waarom spelen de Middeleeuwen een veel prominentere rol in het culturele geheugen van onze buurlanden dan in Nederland? Het gaat bij deze vragen dus niet alleen om hoe het verleden het heden, maar ook om hoe het heden het verleden (althans, ons beeld daarvan) beïnvloed heeft.
In dit college wordt het verschijnsel mediëvalisme (de moderne cultivering van middeleeuwse thema’s) in al zijn veelzijdigheid en vanuit transnationaal perspectief in kaart gebracht. Aan de hand van uiteenlopend bronnenmateriaal uit verschillende landen en perioden (vanaf ca. 1800) wordt ingegaan op het ge- en misbruik van de Middeleeuwen in nationale identiteitsvorming, bouw- en schilderkunst, films en televisieseries. Dit werkcollege is gekoppeld aan het Kerncollege ´Grenzen van de Macht´, en vooral het retorische en politieke gebruik van de Middeleeuwen (met als doel het legitimeren, consolideren, of juist ondermijnen van bestaande machtsverhoudingen) vormt dus een centraal thema. De rode draad die door het college loopt is de kritische analyse van het anachronistische denken, dat grotendeels aan ons huidige beeld van het verleden ten grondslag ligt.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

De student kan:

• 1) een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;

• 2) een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
  a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
  b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
  c. een wetenschappelijk debat analyseren;
  d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen

• 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;

• 4) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij;
  a. een realistische planning hanteren;
  b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
  c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
  d. feedback geven en ontvangen;
  e. aanwijzingen van de docent verwerken.

• 5) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

• 6) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort; bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties.

• 7) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

• 8) heeft kennisgenomen van de meest recente literatuur op het gebied van historische beeldvorming, en heeft zich getraind in de kritische benadering van deze stof;

• 9) heeft ervaring opgedaan met de analyse van niet-textuele bronnen (films, schilderijen, architectuur etc.) en een goed begrip ontwikkeld van de manieren waarop deze bronnen in een bredere, multimediale context geplaatst kunnen worden;

• 10) heeft zich geoefend in zowel de schriftelijke als mondelinge presentatie van onderzoeksresultaten, en deze weten in te bedden in het academische en maatschappelijke debat over mediëvalisme en historische beeldvorming.

• 11) heeft zich geoefend in het toepassen van vergelijkende, transnationale onderzoeksmethoden, en is bekend met theoretische sleutelbegrippen van de moderne ideeëngeschiedenis, zoals cultural transfer, lieux de mémoire, cultureel geheugen, gender, interlocking nationalisms en invented traditions.

Rooster

Kijk op MyTimetable.

Onderwijsvorm

• Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

• Werkstuk (5.000-6.000 woorden gebaseerd op literatuur; exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie, voetnoten)
  getoetste leerdoelen: 2-4, 8, 10

• Mondelinge presentatie
  getoetste leerdoelen: 3-4, 8, 10

• Participatie
  getoetste leerdoelen: 5, 10

• Opdracht 1 (filmanalyse)
  getoetste leerdoelen: 9

• Opdracht 2 (samenwerkingsopdracht)
  getoetste leerdoelen: 1

Weging

• Werkstuk: 70%

• Mondelinge presentatie: 15%

• Participatie: 5%

• Opdracht 1: 5%

• Opdracht 2: 5%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van deopdrachten en het werkstuk geldt de deadline, zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzagen en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Literatuurlijst

• Peter Raedts, De ontdekking van de Middeleeuwen: Geschiedenis van een illusie (Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2011).

• Louise d’Arcens (red.), Cambridge Companion to Medievalism (Cambridge: Cambridge University Press, 2016).

• Aanvullende teksten worden beschikbaar gemaakt via Blackboard.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

niet van toepassing

Contact

Dr. Simon Halink

Opmerkingen

geen