Studiegids

nl en

Een andere weg: literaire beeldvorming van de Opstand in de Zuidelijke Nederlanden, 1585-1621

Vak
2020-2021

Toegangseisen

Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen.

Beschrijving

Algemeen wordt aangenomen dat na de ‘Val van Antwerpen’ (1585), al wie protestants was of sympathie koesterde voor de Opstand tegen Spanje, naar het Noorden vluchtte of zijn gedachten voor zich hield. Het traditionele beeld van het Zuiden na 1585 is er een van economische neergang en censuur, terwijl in het noorden een periode van bloei aanbrak, ook in de literatuur. De laatste jaren is men genuanceerder gaan denken over hoe de cultuur in het Zuiden evolueerde nadat deze streken weer onder katholieke heerschappij werden gebracht. Zo is er steeds meer aandacht voor hoe men er terugkeek op de moeilijke periode van de Opstand tegen Spanje. Dat beeld blijft echter gefocust op katholieke en koningsgetrouwe teksten, voornamelijk in gedrukte vorm.
In dit college gaan we op zoek naar echo’s van een alternatieve beeldvorming in het Zuiden. We gaan samen aan de slag met een vroegzeventiende-eeuws handschrift boordevol opruiende, antikatholieke en oranjegezinde teksten en tekeningen, dat in de vroege zeventiende eeuw in Mechelen werd samengesteld door de verder relatief onbekende rederijker Willem de Gortter. Het handschrift bevat in zekere zin zijn ‘verzameld werk’: gedichten, liederen en chronogrammen, maar ook prozateksten die handelen over de Opstand. Daarnaast noteerde De Gortter in zijn album ook vele teksten van andere auteurs, waarvan het bekendste voorbeeld wellicht het ‘Wilhelmus’ is. Ondanks de aanwezigheid van dat overbekende lied in het handschrift, is de tekstverzameling als geheel zelden nader bestudeerd.
In deze collegereeks werken we vanuit De Gortters handschrift toe naar een beter begrip van de literaire cultuur in de Zuidelijke Nederlanden tijdens de Nederlandse Opstand. Daarbij krijgen we niet alleen zicht op het poëtische oeuvre van Willem de Gortter en de Mechelse rederijkers in zijn onmiddellijke omgeving, maar ook op dat van andere auteurs uit de Zuidelijke Nederlanden. Zo zal blijken dat niet alleen De Gortter, maar ook vele anderen hebben geworsteld met hun wrange herinnering aan de Opstand en hun wankele trouw voor koning en kerk.

Leerdoelen

Na afloop van deze cursus kun je:

  • De literairhistorische ontwikkelingen in de Zuidelijke Nederlanden in verband brengen met wat in het noorden gebeurde.

  • Begrijpen hoe literatuur in handschriftelijke vorm zich verhoudt tot gedrukte teksten, in een periode waarin de drukpers volop in gebruik was als primair middel voor tekstverspreiding.

  • Een historische literaire tekst objectief benaderen in verhouding tot de context waarin hij is geschreven, en die kennis vertalen naar een modern publiek.

  • Een actuele vakdiscussie analyseren en daarover zowel mondeling als schrifteljk rapporteren.

Rooster

Kijk op MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege

Toetsing en Weging

  • Discussie, opdrachten en actieve participatie (15%)

  • Mondelinge presentatie tijdens studentensymposium (15%)

  • Werkstuk (70%)

Weging

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de drie deelcijfers, waarbij een deelcijfer niet lager mag zijn dan een 5,5.

Herkansing

Wie voor het werkstuk een onvoldoende haalt, krijgt een eenmalige mogelijkheid tot herschrijven. Aan het eventueel herschrijven gaat een gesprek met de docent vooraf.

Inzage en nabespreking

Nadat het werkstuk is beoordeeld kan het worden ingezien bij de docent. Hiervoor zal een tijdstip worden afgesproken.

Literatuurlijst

Wordt nader opgegeven aan het begin van het college.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

Voor vragen over de inhoud van het vak kan je contact opnemen met de docent, de contactgegevens van de docent vind je door op de naam te klikken in de sidebar.

Voor vragen over het inschrijven voor vakken in usis kan je contact opnemen met de onderwijsadministratie Reuvensplaats
E-mail address: osz-oa-reuvensplaats@hum.leidenuniv.nl

Voor vragen over je studievoortgang kan je contact opnemen met de studie adviseur

Opmerkingen

N.v.t.