Beschrijving
Het onvertaalbare begrip Bildung dat tot op heden niet alleen in Duitsland maar ook in Nederland bediscussieerd wordt, ontstond in Duitsland aan het einde van de 18e eeuw. Het
omschrijft een concept dat niet alleen pedagogische, maar ook
antropologische en politiek-sociale aspecten heeft; het diende o.m. als instrument voor de maatschappelijke emancipatie van het Duitse burgerdom, dat zich, anders dan in Frankrijk in 1789, niet met geweld tegen de overheersing door de aristocratie wilde verzetten. De problemen van dit proces kregen literaire gestalte in het zeer Duitse genre van de Bildungsroman, waarvan de klassieke representant de Wilhelm Meister van Goethe is.
Goethe publiceerde Wilhelm Meisters Lehrjahre in 1795/96 en het vervolg Wilhelm Meisters Wanderjahre in 1821/29. Hij beschrijft hierin vol ironie en met toenemend scepticisme de pogingen van de koopmanszoon Wilhelm Meister om zichzelf te bilden en een positie in de standenmaatschappij te verwerven. Tussen de Lehrjahre _en de _Wanderjahre begint in Europa de industriële revolutie die Goethe als een van de eerste Duitse schrijvers literair en met ingrijpende consequenties voor het oorspronkelijke concept van Bildung heeft verwerkt.
Wij lezen de Lehrjahre en capita selecta uit de Wanderjahre.
Leerdoelen
Het interpreteren en contextueren van een aantal exemplarische literaire en niet-literaire teksten die vanwege hun chronologische en intellectuele positionering in de Kunstperiode tal van aanknopingspunten bieden naar de literatuur en de sociale geschiedenis van de 18e t/m de 20e eeuw. Door de werkwijze in een kleine werkgroep leert de student vragen te stellen aan de tekst, – een onmisbare voorbereiding voor een masterscriptie.
Rooster
Zie het rooster van de opleiding Duitse taal en cultuur.
Onderwijsvorm
Werkcollege
Toetsing
Werkstuk
Blackboard
Literatuur
De literatuurlijst staat ruim van tevoren op de website:
http://cf.hum.uva.nl/kgille
Aanmelden
Via U-Twist
Contact
k.f.gille@uva.nl tel. 023-527 41 65
Opmerkingen
Studenten uit andere opleidingen dan Duitse taal en cultuur kunnen in het Nederlands of in het Engels participeren.