Studiegids

nl en

Strategische presentatie van argumentatie

Vak
2011-2012

Toegangseisen

Een BA-diploma Nederlandse taal en cultuur of een vergelijkbaar diploma.

Beschrijving

Politici willen graag worden geassocieerd met bepaalde onderwerpen, omdat ze daarmee kiezers aan zich kunnen binden. Kiezers blijken geneigd te denken dat wanneer een politieke partij een bepaald maatschappelijk probleem (h)erkent ze ook in staat is het probleem op te lossen. Zo wil de VVD bijvoorbeeld graag gezien worden als de bestrijder van de lage maximumsnelheden en de vele verkeersboetes, de SP als bestrijder van armoede en de Partij voor de Vrijheid als bestrijder van de islamisering van Nederland. Binnen de politicologie wordt dit toe-eigenen van onderwerpen ook wel ‘issue-owning’ genoemd. Vanuit electoraal oogpunt zullen politici dus proberen een voor de partij belangrijk onderwerp zo vaak mogelijk op tafel te krijgen, ook wanneer het debat eigenlijk over iets anders gaat of er helemaal geen meningsverschil bestaat (of lijkt te bestaan) over het onderwerp. In het eerste geval probeert de politicus (op slinkse wijze) van onderwerp te veranderen, in het tweede geval probeert hij de standpunten van partijen te polariseren.
De wijze waarop een politicus een polariserende of onderwerpsveranderende bijdrage aan het debat presenteert kan bijdragen aan de acceptatie ervan bij de luisteraar. Zo introduceerde fractieleider Thieme van de Partij voor de Dieren het voor de partij belangrijke punt van dieren- en milieuwelzijn als volgt in een discussie over de economische crisis. Het gaat alleen maar weer over geld, geld en nog eens geld. Ik zou het graag willen omdraaien: wat betekent Nederland in termen van duurzaamheid, biodiversiteit, voedselverdeling en verdeling van welvaart voor de rest van de wereld? Thieme had het onderwerp van dieren- en milieuwelzijn ook kunnen introduceren zonder de herhaling, de vraagzin en de introducerende zin “ik zou het graag willen omdraaien”. Degelijke formuleringskeuzen zorgen er echter voor dat de verandering van onderwerp veel luisteraars nauwelijks zal opvallen.
Dat er verschillende presentatiemogelijkheden zijn roept de vraag op welke (retorische) overwegingen er ten grondslag liggen aan de keuze die een spreker maakt voor een bepaalde presentatiewijze. Eerst zullen we de vormelijke kenmerken vaststellen van de wijze waarop (sub)standpunten gepresenteerd kunnen worden (gebaseerd op een (deels) impliciete dan wel explicitiete presentatie). Vervolgens zullen we voor zowel het veranderen van onderwerp als polariseren bepalen hoe deze kenmerken uitpakken en welk effect ze sorteren bij de lezer/luisteraar. We richten ons hierbij met name op de politieke context en maken o.a. gebruik van literatuur over (de functie) van stijlfiguren. Met dit onderzoek sluiten we aan bij een recente ontwikkeling in de argumentatietheorie die zich richt op de manier waarop discussianten hun discussiebijdragen presenteren (als een van de middelen van strategisch manoeuvreren).

Leerdoelen

  • Studenten leren relevante onderzoeksvragen te stellen op basis van literatuuronderzoek en bestudering van argumentatieve verschijnselen in de praktijk.

  • Studenten leren complexe onderzoeksvragen te analyseren in deelvragen en deze systematisch te onderzoeken.

  • Studenten hebben kennis van en inzicht in recente ontwikkelingen in argumentatietheoretische literatuur over de presentatie van (sub)standpunten.

  • Studenten vergroten hun vaardigheid om mondeling en schriftelijk verslag te doen van eigen en andermans onderzoek en daarover te discussiëren.

Rooster

Zie het rooster van de opleiding Nederlandse taal en cultuur.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toetsing

Bijdrage aan de discussie tijdens de colleges, referaten, tussentijdse opdrachten en eindnota. De tussentijdse opdrachten bepalen 40% van het eindcijfer en dit cijfer wordt naar boven of beneden afgerond tot een heel cijfer op grond van de mondelinge opdrachten. De nota maakt 60% van het eindcijfer uit. Voor de nota moet minimaal een 5 worden gehaald.
De nota moet de vorm krijgen van een kort artikel dat geschikt is voor publicatie in een vaktijdschrift en dus aan alle vormvereisten daarvoor voldoet.
Als het eindcijfer onvoldoende is moet de nota herkanst worden. Is na herkansing nog geen voldoende behaald, dan moet het gehele vak opnieuw gedaan worden.

Blackboard

Het programma, de opdrachten en de literatuur staan op Blackboard.

Literatuur

De literatuur wordt op het college bekendgemaakt.

Aanmelden

Via uSis.

Contact

Y. (Yvon) Tonnard, tel. 071 527 2131.