Studiegids

nl en

Verhalen verzamelen. Exempelen in de Nederlandse literatuur van de Middeleeuwen

Vak
2012-2013

Toegangseisen

Propedeuse in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen.

Beschrijving

De populairste vertelvorm in de Middeleeuwen was het exempel: een kort verhaal met een boodschap. Er zijn tientallen exempelverzamelingen uit de veertiende en vijftiende eeuw bewaard, met bij elkaar honderden verhalen, die laten zien dat de wereld vol gevaren zit, de mens zijn eigen grote vijand is, dat misdaad niet loont, dat hebzucht je in de hel brengt, maar ook dat Maria je kan redden, hoe de keizers, koningen, heiligen en kluizenaars van weleer het goede voorbeeld hebben gegeven en dat er altijd een kans op verlossing blijft. Exempelen wilden op een aantrekkelijk manier lezers en luisteraars leren hoe zij hun leven moesten veranderen.
We gaan in deze werkgroep onderzoeken hoe exempelen in elkaar zaten, hoe ze gebruikt werden in teksten en raamvertellingen, en waarom ze zo vaak gebundeld werden in handschriften en vroege drukken. We kijken naar de moraal van de verhalen, welke standpunten vertolkt worden in exempelen, hoe hierin het nuttige in het aangename werd verpakt en welk beeld van de middeleeuwse wereld naar voren komt uit deze afschrikwekkende, grappige en fantasierijke verhalen. Er is speciale aandacht voor bronnen die in de Universiteitsbibliotheek bewaard worden.

Leerdoelen

Studenten verdiepen zich in de Nederlandse literatuur van de Middeleeuwen en verwerven kennis van de productie, receptie en overlevering van teksten en hun artistieke, ideologische, politieke en religieuze context. Studenten doen ervaring op met het bestuderen van Middelnederlandse literatuur binnen de (internationale) context van een belangrijk en veel bestudeerd genre en haar benaderingswijzen, met bibliografisch onderzoek en met mondeling en schriftelijk presenteren van materiaal en inzichten uit de historische letterkunde

Rooster

Nog in te vullen!

Onderwijsvorm

  • Werkcollege (2 uur per week)

Toetsing

  • Opdrachten tijdens het college, deelname aan de discussie, algehele inzet (15%)

  • presentatie en prepaper (15%)

  • Werkstuk (70%)

Als het eindcijfer onvoldoende is moet het eindwerkstuk herkanst worden.

Blackboard

In de cursus wordt gebruik gemaakt van Blackboard voor het ter beschikking stellen van en verwijzen naar literatuur, voor een overzicht van week tot week (inclusief wat moet worden voorbereid) en studiemateriaal, en voor de communicatie tussen de docent en de student(en) en tussen studenten onderling.

Literatuur

Uitgangspunt van de werkgroep is:
C.G.N. de Vooys, Middelnederlandsche legenden en exempelen. Bijdrage tot de kennis van de prozaliteratuur en het volksgeloof in de middeleeuwen. Martinus Nijhoff, Den Haag 1900.
http://www.dbnl.org/tekst/vooy001midd01_01/

Ter introductie lezen studenten:
F.P. van Oostrom (ed.), Voorbeeldig vertellen. Middelnederlandse exempelen. Em. Querido’s Uitgeverij, Amsterdam 1985.
http://www.dbnl.org/tekst/_voo001voor01_01/index.php

De overige literatuur wordt opgegeven tijdens het college.

Aanmelden

Aanmelden als student via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden Contractonderwijs

Niet toegankelijk voor a la carte

Contact

Geert Warnar, Nederlandse Taal en Cultuur, P.N. van Eyckhof 1 (WSD-complex, gebouw 1167, kamer 103A) – g.warnar@hum.leidenuniv.nl – 071-5272159

Opmerkingen

Kan gevolgd worden als onderdeel van de minor ME/VMT