Studiegids

nl en

Recht en Samenleving

Vak
2016-2017

Toegangseisen

LET OP: Dit vak kan, anders dan voorgaande jaren, ook gevolgd worden door criminologiestudenten die het vak Rechtssociologie hebben gevolgd en studenten die in hun propedeuse het gebonden keuzevak Rechtssociologie hebben gevolgd. Het vak staat daarnaast ook open voor studenten van andere faculteiten.

Beschrijving

Ontwikkelingen in het recht en de totstandkoming, de toepassing en het functioneren daarvan zijn nauw verbonden met ontwikkelingen in de samenleving. In dit vak staat het blootleggen van deze wisselwerking tussen recht en samenleving centraal: Wat is de invloed van het recht op de sociale werkelijkheid van mensen (de sociale werking van recht) en welke maatschappelijke factoren beïnvloeden het recht (sociale productie van recht)? Bij het blootleggen van de wisselwerking zal de focus niet louter gericht zijn op Nederland en de nationaalrechtelijke context, maar zal tevens aandacht worden besteed aan de internationale en Europese context.

De wisselwerking tussen het recht en de samenleving wordt in dit vak voorts verder uitgewerkt aan de hand van de actuele thematiek en problematiek rondom de multiculturele samenleving. Van een multiculturele samenleving is sprake als in een land diverse groepen met verschillende culturen met elkaar samenleven. Maar wat betekent dit voor de wijze waarop mensen van verschillende culturele achtergronden tegen nationale wet- en regelgeving aankijken en voor de mate waarin men wellicht liever gebruik zou maken van handhavingsmechanismen uit de eigen cultuur? Andersom kan ook de vraag worden gesteld op welke wijze de culturele diversiteit afdoende wordt gereflecteerd door nationale wet- en regelgeving en de wijze waarop deze in de praktijk wordt toegepast.

Internationale debatten over etnisch profileren en de gepercipieerde discriminatie en uitsluiting van groepen doen vermoeden dat dit een uitdagend aspect van de multiculturele samenleving betreft. Maar hoe verhoudt de multiculturele samenleving zich eigenlijk tot de rechtsstaat en de notie van burgerschap? En in hoeverre is er in de rechtszaal ruimte voor culturele verweren? Is er in Nederland ruimte voor sharia rechtspraak? Hoe is het om als politieman te werken binnen de context van de multiculturele samenleving? Deze en andere vragen zullen aan de orde komen tijdens deze cursus.

Het vak is hiermee een thematisch toegespitste inleiding op de rechtssociologie.

Leerdoelen

Na afronding van het vak hebben de studenten de volgende kwalificaties verworven:

  • Zij kunnen de relatie tussen het recht en de (multiculturele) samenleving vanuit een rechtssociologisch perspectief onderbouwen:
    1) Enerzijds kunnen zij duidelijk maken waarom recht verandert op basis van ontwikkelingen in de (multiculturele) samenleving. Hierbij zijn zij in staat om voorbeelden uit de praktijk te noemen en aan de hand van een voorbeeld uit te leggen op welke manier de sociale productie van recht plaatsvindt.
    2) Anderzijds kunnen zij duidelijk maken hoe ontwikkelingen in het recht de (multiculturele) samenleving beïnvloeden. Hierbij zijn zij in staat om voorbeelden uit de praktijk te noemen en aan de hand van een voorbeeld uit te leggen wat de sociale werking van recht inhoudt.

  • Zij hebben inzicht in een aantal institutionele aspecten van de rechtsstaat (zoals wetgeving, advocatuur, OM en de rechterlijke macht) en zij kunnen uitleggen wat de rol van verschillende actoren (o.a. politici, wetgevingsambtenaren, rechters, advocaten en burgers) is bij het vormgeven van het recht in de (multiculturele) praktijk.

  • Zij kunnen diverse maatschappelijke relevante ontwikkelingen, zoals de wetgeving rondom het, analyseren en koppelen aan de hand van rechtssociologische theorieën en begrippen

  • Zij kunnen criminologische en juridische thema’s (discussies) ook interpreteren en presenteren – zowel in mondelinge als in schriftelijke vorm – vanuit een rechtssociologisch perspectief. Hierbij kunnen zij aangeven wat de meerwaarde van de rechtssociologie is (zoals bijvoorbeeld wetshandhaving vanuit een bottom-up perspectief en het verschil tussen ‘law in the books’ en ‘law in action’).

Rooster

Kies voor propedeuse of bachelor en master.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • 6 hoorcolleges van 2 uur

  • Namen docenten: Prof. dr. mr. drs. M.A.H. van der Woude en gastdocenten

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Het vooraf lezen van de voorgeschreven literatuur en actieve participatie.

  • 4 werkgroepen van 2 uur

Toetsing

Toetsvorm(en)

  1. Vier opdrachten te maken voorafgaand aan de werkgroepen
    1. Een afsluitend tentamen .

Het eindcijfer van het vak bestaat dan uit:
Vier werkgroepopdrachten: 20%
Afsluitend tentamen: 80%

Alle deelonderdelen moeten met een voldoende (>5,5) worden afgerond om het vak te kunnen halen.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, de teksten op blackboard en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege en werkgroepen.

Blackboard

Bij dit vak wordt intensief gebruik gemaakt van Blackboard en van een vak gerelateerde afgeschermde facebook-groep.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

  • Een nog nader bekend te maken handboek

  • Naast het boek zullen er tevens diverse teksten beschikbaar worden gesteld. Deze literatuur zal z.s.m. via Blackboard bekend worden gemaakt, maar zal bestaan uit een bundeling van Nederlandstalige en Engelstalige literatuur en jurisprudentie.

Werkboek:
Geen.

Reader:
Geen.

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis.

Contact

  • Vakcoördinator: prof. mr. dr. drs. M.A.H. van der Woude

  • Werkadres: Steenschuur 25, kamer B3.19

  • Bereikbaarheid: op afspraak via het Van Vollenhoven Instituut

  • Telefoon secretariaat: 071 – 527 7260

  • E-mail: vollenhoven@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Van Vollenhoven Instituut

  • Kamernummer secretariaat: B3.13

  • Openingstijden: van 09.00 – 12.30 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 527 7260

  • E-mail: vollenhoven@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen

Dit vak kan ook gevolgd worden door studenten van andere faculteiten.

Contractonderwijs

Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO.