Studiegids

nl en

Twee geloven op een kussen. Nederlandse religiepolitiek in de Gouden Eeuw

Vak
2018-2019

Toegangseisen

De BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Beschrijving

Hoewel de ‘tolerantie’ van de Nederlandse Gouden Eeuw spreekwoordelijk is geworden, waren tijdgenoten aanvankelijk alles behalve trots op de religieuze diversiteit in de Republiek. Iedereen kende het spreekwoord: ‘Twee geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen.’ Religieuze verdeelheid werd vooral als een probleem ervaren en het politieke beleid was daar ook naar. In de Unie van Utrecht was weliswaar de ‘vrijheid van geweten’ verankerd, maar de publieke uitoefening van religie was voorbehouden aan gereformeerden.

Voor religieuze minderheden kwam er een soort gedoogbeleid, dat van plaats tot plaats en van tijd tot tijd verschilde, en regelmatig tot spanningen leidde. In nationale en internationale politieke crisisjaren vlamde agressie tussen mensen van verschillende geloven soms opeens op. Er waren bovendien steeds nieuwe kwesties die om politieke antwoorden vroegen: Vervolgingen van geloofsgenoten in het buitenland, ruzies binnen de gereformeerde kerken die nieuwe dissidenten dreigden te creëren, de komst van joodse handelaren en Poolse socianianen die om nieuwe wetgeving vroeg.

In deze cursus onderzoeken we de Nederlandse religiepolitiek in internationaal perspectief. Hoe uniek was de religieuze tolerantie van de Republiek in Europa en waar lagen haar grenzen? Wat moest men aan met de niet-gereformeerde inwoners van overzeese gebieden waar de VOC en de WIC hun gezag vestigden? En hoe verhield een christelijke samenleving zich tot de slavenhandel?

In aansluiting bij het college Global Connections zullen we in dit college bestuderen wat er de laatste decennia is veranderd in ons beeld van de tolerante Republiek, en ons afvragen waarom en hoe die verandering zich heeft voltrokken. Aan het eind maken we ook een agenda voor toekomstig onderzoek. Welke vragen omtrent religieuze diversiteit liggen op een nieuw antwoord te wachten?

Bij dit college is een instaptoets gebaseerd op:

  • J. Pollmann, ‘The Low Countries’, in Alec Ryrie, The European reformations, Palgrave Advances (2006) zie Blackboard

  • Benjamin J. Kaplan, Divided by faith. Religious conflict and the practice of toleration in early modern Europe (Cambridge Mass 2007), inleiding, hoofdstuk 4 en 9. Online via UB

  • hoofdstukken 1-3 uit R.Po Chia-Hsia en H.F.K. van Nierop, Calvinism and religious toleration in the Dutch Golden Age (Cambridge 2002), online via UB

Nadere details op Blackboard twee weken voor het begin van de cursus.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

De student kan:

  • 1) een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;

  • 2) een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;

  • 4) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij;
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 5) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 6) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort;

  • bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis: voor staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur van Nederland en de Nederlandse overzeese gebieden vanaf de zestiende eeuw.

  • 7) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis: voor primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 8) heeft inzicht in de historische discussies over tolerantie en godsdienstpolitie in de Republiek en zijn vestigingen overzee;

  • 9) reflecteert op de methodologische en conceptuele veranderingen in het historische debat over tolerantie;

  • 10) kan het vroegmoderne Nederlandse beleid in zijn internationale context plaatsen.

Rooster

Zie Rooster BA Geschiedenis

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Studielast

Totale studielast 10 EC x 28 uur = 280 uur

  • Bijwonen college: 22

  • Instaptoets: 28

  • Voorbereiden colleges: 50 uur

  • Maken opdracht(en): 30 uur

  • Schrijven werkstuk (inclusief bestuderen literatuur): 145 uur

  • Excursie, 4 uur

  • Studiebegeleiding: 1 uur

Toetsing

Toetsing

  • Werkstuk (5.000-6.000 woorden gebaseerd op literatuur; exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie, voetnoten)
    getoetste leerdoelen: 2-4,8, 9-10

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-4, 8-10

  • Participatie en Opdrachten
    getoetste leerdoelen: 5, 8-10

Weging

  • Werkstuk: % 60

  • Instaptoets: 10%

  • Mondelinge presentatie: 10%

  • Participatie en opdrachten: 20 %

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van deopdrachten en het werkstuk geldt de deadline, zoals aangegeven in de corresponderende Blackboard cursus.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in de corresponderende Blackboardcursus.

Nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • publiceren collegeschema’s

  • communiceren deadlines opdrachten en werkstuk

Literatuur

  • Benjamin J. Kaplan, Divided by faith. Religious conflict and the practice of toleration in early modern Europe (Cambridge Mass 2007), inleiding, hoofdstuk 4 en 9. Online via UB
    J. Pollmann, ‘The Low Countries’, in Alec Ryrie, *The European reformations, Palgrave Advances (2006) Blackboard
    R.Po Chia-Hsia en H.F.K. van Nierop, *Calvinism and religious toleration in the Dutch Golden Age (Cambridge 2002), online via UB

  • Overige literatuur nader aan te kondigen.

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

J.S. Pollmann

Opmerkingen

Niet van toepassing