Studiegids

nl en

Moderniteit en postmoderniteit

Vak
2018-2019

Toegangseisen

Deze cursus is uitsluitend toegankelijk voor bachelorstudenten Filosofie die de propedeuse hebben behaald, en ten minste 10 EC van de verplichte onderdelen uit het tweede jaar, waaronder:

  • Philosophy of Mind, of Concepts of Selfhood

Beschrijving

In welke tijd leven we? Wat betekent het om modern te zijn? En is de hedendaagse, vaak als ‘postmodern’ omschreven tijd, wezenlijk anders dan die van dertig, vijftig of honderd jaar geleden? Cultureel wordt de postmoderniteit wel omschreven als ‘vloeibaar’ (Zygmunt Bauman), een tijd waarin alle vaststaande structuren en waarheden verdwenen zijn en de mens doel- en richtingloos ronddrijft op een stroom van technologische en economische verandering die hij niet kan controleren; filosofisch wordt de postmoderniteit gekenmerkt door ‘het einde van de grote verhalen’ en de kritiek op het geloof in waarheid en rationaliteit.

Maar was de moderniteit niet ook al een aanslag op traditionele waarheden en autoriteit waarbij, in de woorden van Marx en Engels, ‘alles wat vaste vorm heeft verdampt’? Is postmoderniteit simpelweg een voortzetting van ontwikkelingen die ook de moderne tijd bepaalden? Of is het een gevaarlijke terugval in irrationalisme en relativisme, een kwestie van, zoals haar critici wel beweren, ‘fashionable nonsense’, modieuze onzin?

Leerdoelen

Doelstellingen

Het doel van deze cursus is inzicht te bieden in de betekenis van postmoderniteit en moderniteit en de filosofische discussie over deze begrippen te leren duiden. Aan de hand van de belangrijkste filosofische en sociologische teksten op dit gebied zal eerst onderzocht worden wat ‘moderniteit’ inhoudt (o.a. Weber, Habermas, Giddens) en vervolgens hoe we de ‘postmoderniteit’ kunnen begrijpen (o.a. Lyotard, Derrida, Jameson, Harvey, Foucault). Verder gaan we in op de vraag wat dit betekent voor onze huidige situatie, en welke rol deze begrippen spelen in de hedendaagse sociaal-kritische filosofie (Butler, Benhabib, Rosa).

Eindtermen

De student die de cursus succesvol heeft afgerond heeft kennis van:

  • de filosofische en sociologische discussie omtrent de definitie van de ‘moderniteit’ en ‘postmoderniteit’

  • de culturele, historische, technologische en filosofische ontwikkelingen die de ‘moderne’ dan wel ‘postmoderne’ tijd hebben gevormd;

  • de invloed van het ‘postmoderne’ denken op hedendaagse discussies over waarheid, rationaliteit, ethiek en politiek.

De student die de cursus succesvol heeft afgerond is in staat om:

  • de relevante complexe teksten kritisch te lezen en te bediscussiëren;

  • een verband te leggen tussen de ideeën van de behandelde denkers en in dit debat zelf mondeling en schriftelijk kritisch stelling te nemen;

  • aan te geven hoe de ontwikkeling van filosofische ideeën over moderniteit en postmoderniteit samenhangt met maatschappelijke, wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen;

  • het geleerde zowel mondeling als schriftelijk op heldere wijze te presenteren.

Rooster

Zie Rooster BA Filosofie 2018-2019

  • Filosofie, BA3 – BA Plus-traject of Standaardtraject

Zie: BA Philosophy: Global and Comparative Perspectives

  • Philosophy, BA3 - Global and Comparative Perspectives

Onderwijsvorm

  • Werkcollege

Voor deze cursus geldt een aanwezigheidsplicht.

Studielast

Totale studielast: 10 EC x 28 uur = 280 uur

  • Bijwonen colleges: 14 x 3 uur = 42 uur

  • Bestuderen literatuur: 125 uur

  • Voorbereiden colleges (incl. presentatie): 23 uur

  • Onderzoek en schrijven papers: 90 uur

Toetsing

Toetsing

  • Voorbereiding en aanwezigheid colleges (10%)

  • Presentatie (20%)

  • Mid-term paper (20%)

  • Eindpaper (50%)

Voldoende aanwezigheid bij colleges en voorbereiding van praktische oefeningen is een voorwaarde voor deelname aan de tentamens.

Weging

Het eindcijfer voor de cursus is het resultaat van het gewogen gemiddelde van de deeltoetsen, waarbij het resultaat van een deeltoets onvoldoende kan zijn.

Herkansing

Herkansingen voor de afzonderlijke deeltentamens worden niet aangeboden. De herkansing bestaat uit één toets die de volledige leerstof beslaat, in de vorm van een paper. Het cijfer voor deze herkansing vervangt alle eerder behaalde deelcijfers.

Voldoende aanwezigheid bij colleges en voorbereiding van praktische oefeningen is een voorwaarde voor deelname aan de herkansing. Studenten die de eerste tentamengelegenheid met een voldoende hebben afgesloten kunnen niet deelnemen aan de herkansing.

Nabespreking tentamen

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • Het beschikbaar stellen van literatuur

  • Het beschikbaar stellen van cursusinformatie

  • Communicatie

Studenten dienen zich in te schrijven op de bij deze cursus behorende Blackboardmodule.
Daarnaast is inschrijving voor de cursus via uSis verplicht (zie onder).

Literatuur

  • J. Habermas, ‘Modernity vs. Postmodernity’

  • J. Habermas, ‘Modernity: an incomplete project’

  • A. Giddens, The Consequences of Modernity

  • Zygmunt Bauman, Liquid Modernity

  • J.F. Lyotard, The Postmodern Condition

  • J. Derrida, Structure, Sign and Play in the Discourses of the Human Sciences

  • M. Foucault, The Order of Things

  • David Harvey, The Condition of Postmodernity

  • F. Jameson, Postmodernism, or the Cultural Logic of Late Capitalism

  • J. Butler, ‘Contingent Foundations’

  • S. Benhabib, ‘Feminism and postmodernism’

  • H. Rosa, Social Acceleration

Literatuur wordt op Blackboard of andere wijze beschikbaar gesteld.

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Studenten wordt geadviseerd voor de registratie in uSis het studieactiviteitsnummer te gebruiken. Zie het college- en tentamenrooster onder de kolom "Act.nr".

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing.

Contact

Dr. F.W. Zantvoort

Opmerkingen

Niet van toepassing.