Studiegids

nl en

Heerser, huishouden en regering: hoven in de vroegmoderne tijd

Vak
2019-2020

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting definitief vast.

Beschrijving

De persoonlijke bediening van heersers in de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd overlapte met het bestuur van hun gebieden. De hoogste bedienden aan tafel, rond het bed, en in de stal droegen politieke en militaire verantwoordelijkheden. Lagere bedienden konden een vinger in de pap krijgen zodra ze vaak in de directe omgeving van de vorst dienden. Hoewel de hofstaat van een vorst vrijwel uitsluitend uit mannen bestond, werd de vorstin in haar vertrekken door vrouwen bediend: ook zij konden dicht bij de macht staan. Naast het huishouden van de vorst, waarin het dagelijks leven werd georganiseerd, stond de raad als centrum van het uitdijende bestuur. Als we over het vorstelijk hof spreken, hebben we het over deze twee overlappende domeinen. Samen vormden ze het hart van vroegmoderne koninkrijken. Hoe veranderde deze constellatie gedurende de vroegmoderne tijd? Groeiden huishouden en raad verder uiteen? Werden hovelingen langzamerhand buiten het circuit van besluitvorming geduwd? Hoe verschoof de toegang tot macht voor mannen en vrouwen? En wat kunnen we vaststellen over de positie van de heerser zelf?

In dit seminar bestuderen we de structuren en de praktijken van hoven vanaf de reeks hervormingen van de late middeleeuwen via de Revolutieperiode tot het begin van de restauratie. We letten op fasen van hervorming: hoe veranderde dit beweeglijke machtscentrum in deze lange periode? Hierbij gebruiken we een waaier van primaire bronnen: hofordeningen en ambtsinstructies, die de dagelijkse gang van zaken vastleggen; hofstaten en betaallijsten waarin aantallen en kosten worden genoemd; ceremonieboeken waarin de ordening van plechtigheden wordt voorgeschreven; dagboeken, mémoires, en correspondenties, waarin de verhoudingen aan het hof van allerlei kanten worden belicht; en tenslotte het publieke domein van literatuur als Castiglione’s Boek van de Hoveling, reisverslagen, pamfletten en de groeiende periodieke pers, die de gang van zaken aan het hof beschreef en van kritisch commentaar voorzag. Europa staat centraal, maar studenten kunnen kiezen voor hoven in Azië of Afrika.

Een entreetoets krijgt de vorm van een schriftelijke opdracht die voorafgaand aan het eerste college dient te worden ingeleverd; voor deze opdracht dient in ieder geval te worden gelezen:

  • John Adamson, ‘Introduction’, The Princely Courts of Europe 1500-1750: Ritual, Politics and Culture Under the Ancien Regime, 1500-1750. (London 1999) 7-41.

  • Jeroen Duindam, ‘Royal Courts’, in: The Oxford Handbook of Early Modern European History. 1350-1750. Volume II Cultures and Power, Hamish Scott, ed. (Oxford 2015) 440-477.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties.

  • 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 9) verkrijgt inzicht in de wetenschappelijke discussie over hof en regering van de late middeleeuwen tot de vroege negentiende eeuw;

  • 10) leert om te gaan met de belangrijkste categorieën van primaire bronnen die in de geschiedenis van het hof centraal staan, en kan de vertekeningen van elk van deze categorieën onderkennen en benutten bij onderzoek;

  • 11) krijgt greep op de de verschillende vormen van hofleven binnen Europa, en in beperkte mate over de gehele wereld;

  • 12) raakt vertrouwd met de vergelijkende methode en leert hoe deze binnen de opzet van het scriptieschrijven optimaal kan worden toegepast.

Rooster

Zie Rooster BA Geschiedenis

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Studielast

Totale studielast 10 EC x 28 uur = 280 uur.

  • Bijwonen college: 12 x 2 uur = 24 uur

  • Voorbereiden college, inclusief opdrachten: 12 x 8 = 96 uur

  • Voorbereiden mondelinge presentatie:16 uur

  • Schrijven werkstuk (inclusief bestuderen bronnen en literatuur): 144 uur

(NB deze onderdelen overlappen, en zullen per persoon verschillen)

Toetsing

Toetsing

  • werkstuk (6000-7000 woorden, gebaseerd op analyse van primaire bronnen en een gedegen begrip van de literatuur, woordaantal zonder noten en bibliografie)
    getoetste leerdoelen: 1-5; 7-12

  • Synopsis (voorstadium van werkstuk waarin hoofd- en deelvragen worden uiteengezet, het thema wordt geplaatst in het bredere debat, en de keuze, aard, en gebruik van primaire bronnen worden toegelicht
    getoetste leerdoelen: 1-5; 7-12

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 2- 6

  • Opdrachten per week (beginopdracht, wekelijks KAVVs over gezamenlijk te lezen literatuur; bronnenkritiek tijdens referatenperiode)
    getoetste leerdoelen: 1-12

Weging

  • Werkstuk (waarin verwerkt de beoordeling van de synopsis): 70 %

  • Mondelinge presentatie en schriftelijke opdrachten totaal: 30 %

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn. De toetsonderdelen en de weging daarvan worden in de cursushandleiding en in het eerste college nader toegelicht.

Deadlines

Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Blackboard.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Blackboard.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • collegeschema en cursushandleiding

  • referaatschema

  • aankondigingen tussentijdse aanpassingen

  • deadlines opdrachten en werkstuk

  • uitwisseling en peer review synopsis en eerste versie

Literatuur

Vooraf:

  • John Adamson, ‘Introduction’, The Princely Courts of Europe 1500-1750: Ritual, Politics and Culture Under the Ancien Regime, 1500-1750. (London 1999) 7-41.

  • ‘Royal Courts’, in: The Oxford Handbook of Early Modern European History. 1350-1750. Volume II Cultures and Power, Hamish Scott, ed. (Oxford 2015) 440-477.

Bij de cursus lezen studenten daarnaast delen uit verschillende classics, recente studies, en een selectie van primaire bronnen. Een greep:

  • Castiglione, Baldesar, The book of the Courtier (New York 1959).

  • Jakob Wührer; Martin Scheutz, ed., Zu Diensten Ihrer Majestät, Hofordnungen und Instruktionsbücher am frühneuzeitlichen Wiener Hof (Berlin, Boston, 2011).

  • Kruse, Holger, Werner Paravicini, ed., Höfe und Hofordnungen 1200-1600. 5. Symposium der Resid¬enzen-Kommission der Akademie der Wissenschaften in Göttingen (Sigmaringen 1999).

  • Elias, Norbert, Die höfische Gesellschaft. Untersuchungen zur Soziologie des König¬tums und der höfischen Aristokratie. Mit einer Einleitung: Soziologie und Geschichts¬wissen¬schaft (Darm-stadt; Neuwied 1969). Engelse en Nederlandse edities beschikbaar

  • John Elliott; L.W.B. Brockliss, ed., The World of the Favourite (New Haven, London 1999)
    Jeroen Duindam, Tülay Artan and Metin Kunt, ed., *Royal Courts in Dynastic States and Empires. A Global Perspective (Leiden, Boston 2011)
    Nadine Akkerman; Birgit Houben, ed., *The Politics of Female Households: Ladies-in-waiting across Early Modern Europe (Leiden, Boston 2013)
    Dries Raeymaekers; Sebastiaan Derks, ed., *The Key to Power? The Culture of Access in Princely Courts, 1400-1750 (Leiden, Boston 2016)

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Jeroen Duindam

Opmerkingen

geen