Studiegids

nl en

Mobiliteit en Materialiteit in premoderne West Europese Religie (ca. 600-1600)

Vak
2020-2021

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting definitief vast.

Beschrijving

Middeleeuwse religie wordt weleens geassocieerd met statis (stilstand), misschien zelfs achteruitgang en het klein houden van gelovigen door zweverig bijgeloof. In dit seminar gaan we deze aannames bevragen door de rol van mobiliteit en materialiteit in (laat-)middeleeuwse religie te onderzoeken. Welke rol van betekenis speelden de (reis-)bewegingen van mensen en objecten in pogingen om in contact te komen met het hogere? In hoeverre speelden het menselijk lichaam, concrete materiële objecten en fysieke ruimtes een rol in deze vormgeven van spiritualiteit? Door te kijken naar aspecten van mobiliteit en materialiteit over een breed spectrum – van de archetypische statis van het kloosterleven tot aan de gedoodverfde mobiliteit van bedevaart – komen we gaandeweg tot een dieper begrip van deze veelzijdige religieuze cultuur. Voorbeelden van thema’s die nader onderzocht kunnen worden zijn (virtuele) bedevaart, (visuele) lekendevotie, relieken- en heiligenverering. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar de ruimte die leken (niet geestelijken) hadden bij het zelf vormgeven van hun religiositeit, waarbij de rol van gender niet te onderschatten is.

De studenten voeren hun onderzoek uit aan de hand van secundaire literatuur en op basis uitgegeven en/of onuitgegeven tekstuele primaire bronnen. Daarnaast wordt het gebruik van visuele en/of materiële (objecten of architectuur) bronnen aangemoedigd voor wie zich daarin wil ontwikkelen.

Lezen voor het eerste college:

Strasser, Ulrike. “Bones of Contention: Cloistered Nuns, Decorated Relics, and the Contest over Women's Place in the Public Sphere of Counter-Reformation Munich.” Archiv für Reformationsgeschichte 90 (1999), 255-288. (Online access via de UB).

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  1. een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij: a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken; b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen; c. een wetenschappelijk debat analyseren; d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.
  2. een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij: a. een realistische planning hanteren; b. een probleemstelling en deelvragen formuleren; c. een beargumenteerde conclusie formuleren; d. feedback geven en ontvangen; e. aanwijzingen van de docent verwerken.
  3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.
  4. bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.
  5. bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.
  6. participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  1. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, meer specifiek bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis: van de middeleeuwse grondslagen van de Europese geschiedenis; in het bijzonder van (laat) middeleeuwse religieuze cultuur, met inbegrip van centrale thema’s zoals heiligenverering, bedevaart, en lekendevotie.
  2. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht voor (laat) middeleeuwse religie en in het bijzonder primaire bronnen die daar zicht op geven, inclusief algemene middeleeuwse paleografie/bronnenkunde, maar ook met inbegrip van materiële en visuele cultuur/bronnen.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  1. leert inzicht te krijgen in de wijze waarop middeleeuwse gelovingen, inclusief leken, vormgaven aan hun geloofsleven.
  2. leert gebruik te maken van bronnen over middeleeuwse religieuze cultuur en deze te interpreteren aan de hand van de recente geschiedschrijving over dit onderwerp.
  3. krijgt inzicht in de complexe rol van materiële en visuele cultuur in middeleeuwse religie.

Rooster

Kijk op MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht
    Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 7-11

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-5, 7-10

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 6, 7-11

  • Opdracht 1 (voorstel onderwerp)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 7-11

  • Opdracht 2 (voorstel vraagstelling)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 7-10

  • Opdracht 3 (first draft)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 7-11

Weging

  • Werkstuk: 65 %

  • Referaat: 10%

  • Participatie: 10%

  • Opdracht 1: 5 %

  • Opdracht 2: 5 %

  • Opdracht 3: 5 %

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Literatuurlijst

Er hoeft geen literatuur te worden aangeschaft voor deze curcus. De te gebruiken literatuur zal worden gereserveerd op een collegeplank in de UB of online beschikbaar worden gesteld.

Een volledige literatuurlijst wordt de studenten tijdens het eerste college ter hand gesteld.
Voorbeelden van relevante cursusliteratuur omvatten (onder anderen):

Swanson, R.N., *Religion and devotion in Europe, c. 1215-c. 1515 (Cambridge [etc.]: Cambridge University Press 1995).
Geary, Patrick J., *Furta Sacra : Thefts of Relics in the Central Middle Ages - Revised Edition (2011).

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Dr. M.P. Ritsema van Eck

Opmerkingen

Niet van toepassing.