Disclaimer: in verband met de coronavirus pandemie is deze cursusbeschrijving onder voorbehoud.
Thema's: Leiderschap, organisatiecultuur, verandermanagement, organisational learning.
Disciplines: Bedrijfswetenschappen, sociale psychologie, ethiek, recht.
Vaardigheden: Onderzoek, leiderschap, projectmanagement, bediscussiëren van onderzoek, schriftelijk presenteren van onderzoek.
Toelatingseisen:
Dit vak is een (extracurriculaire) Honours Class: een keuzeonderdeel binnen het Honours College. Daarnaast kunnen derdejaars studenten die niet het Honours College programma volgen zich ook aanmelden voor de Bachelor Honours Classes. Er vindt een selectie plaats o.a. op basis van motivatie en gemiddeld cijfer van de bacheloropleiding.
Beschrijving:
“While we are inspired by success stories we are educated by failures”.
Onderzoek toont aan dat organisaties die niet bang zijn van falen degenen zijn die uiteindelijk succesvoller zijn (Harvard, 2016). Daarnaast is het zo dat succes ondernemers en managers kan verblinden. Hoe succesvoller we zijn, ook als mens, hoe minder we nog rekening houden met mogelijke fouten en hoe vaker we slecht omgaan met falen. Dat is jammer, heel jammer, want fouten geven juist aan waar en hoe ondernemers en organisaties kunnen leren en groeien!
In dit vak worden honours studenten meegenomen in de wereld van fouten en falen binnen bedrijven. Met wetenschappelijke inzichten en praktijkvoorbeelden zullen we discussiëren over het belang van fouten maken, hoe organisaties het beste kunnen leren van fouten, en natuurlijk de vraag: hoe kunnen organisaties een cultuur creëren, gericht op leren bij falen en ‘zelfreinigend vermogen’?
In dit interdisciplinaire vak komen de bedrijfswetenschappen, de sociale psychologie, ethiek en het recht samen. Diverse concepten/modellen worden behandeld, te weten groupthink theorie (conformeren, obedience), employee voice, threat-rigidity theorie, “bad apple” theorie als mogelijke oorzaak van falen en verklaring voor de zoektocht naar schuldigen (“who did it?”) in plaats van constructief leren (‘just culture’) vanuit een systeemaanpak (“what did it?”). Daarnaast wordt ingegaan op het (in-)bouwen en evalueren van de juiste organisatiecultuur ter voorkoming van falen waarin werknemers fouten aan durven kaarten. Praktijkcasus komen uit de wereld van faillissementen (o.a. ondergang van de energiereus Enron, de fotocamera gigant Kodak, warenhuis V&D), en grootschalige rampen (o.a. de olieramp in de Golf van Mexico met BP Deep Water Horizon, de ruimtevaart Space Shuttle rampen, de kernramp met de kerncentrale Fukushima). Studenten worden uitgedaagd om samen te werken aan een wetenschappelijk paper waarin zij een onderzoek presenteren op het gebied van (bedrijfs-)cultuurverandering. Hierin worden zij in kleine sessies gecoacht.
Leerdoelen:
Bij het succesvol afronden van dit vak is de student in staat om:
op een systematische manier falende organisaties te analyseren;
vanuit interdisciplinaire perspectieven en theorieën falen te herkennen en dit te interpreteren in de context;
te begrijpen dat en te ervaren hoe het komt dat waarnemen niet objectief is maar beïnvloed wordt door “biases”;
bij te dragen aan het bouwen van een just culture (“business failure risk culture”) in een organisatie, ter lering en voorkoming van falen;
Programma en rooster:
Het programma ziet er op hoofdlijnen als volgt uit (onder voorbehoud):
Een week (van de eerste 5 hieronder genoemde thema’s) bestaat uit:
1. Interactieve werkgroep (24 studenten): 2 uur
2. Groepsbegeleiding (4 studenten, 6 groepjes): 2 uur
NB De werkgroep en de begeleiding zijn zelfstandige zaken (en betreffen dus niet een aaneensluitende sessie).
Data en tijden begeleiding 6 groepjes vindt plaats in samenspraak met studenten.
Data (interactieve werkgroepen): dinsdag(en) 3 november t/m 15 december: 15.15-17:00 uur.
Thema 1: Introductie. Falen in het bedrijfsleven: theorie en praktijk
Uitleg praktijkproject: Leren van falen
Typologieën
Thema 2: De lerende ondernemer.
Individuele leerprocessen
Cognitieve en sociale biases
Thema 3: De lerende organisatie.
Organisational learning: kennisprocessen
De adaptieve organisatie en nationale cultuur
Groupthink (+ obedience, conformity), Threat-rigidity Theory, Swiss Cheese Model
Thema 4: Just culture; een veilige context om te falen.
De schuldvraag en Just culture: bad apple vs just culture
Systeemaanpak: safety culture, ethical culture, toon aan de top
Psychological safety & employee voice
Thema 5: Leiderschap en veranderen.
Upper echelons theory
Leiderschapsstijlen, LMX, Social identity model for leadership
Organisatieverandering
Thema 6 en 7: gastlessen en excursies
Locatie:
(I.v.m. huidige stand van zaken corona maatregelen:) Online (indien versoepeling corona regels dan, indien mogelijk, fysiek onderwijs).
Literatuurlijst:
Tijdens het vak zullen onder meer de volgende teksten worden besproken:
Mellahi, K., & Wilkinson, A. (2004). Organizational failure: a critique of recent research and a proposed integrative framework. International Journal of Management Reviews, 5(1), 21-41.
Ooghe, H., & De Prijcker, S. (2008). Failure processes and causes of company bankruptcy: a typology. Management Decision, 46(2), 223-242.
Hirschman AO. Exit, Voice and Loyalty: Responses to Decline in Firms, Organisations, and States. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1970.
Edmondson AC. Psychological safety and learning behavior in work teams. Administrative Science Quarterly, 1999; 44(2):350–383.
Vaughan D. The dark side of organizations: Mistake, Misconduct, and Disaster. Annual Review of Sociology, 1999; 25(1):271–305.
Kanter RM. Leadership and the Psychology of Turnarounds. Harvard Business Review, 2003; 81(6).
Dit kan later nog aangevuld worden tijdens de bijeenkomsten en/of via Brightspace.
Studielast en werkvorm:
Dit vak is 5 EC waard, wat betekent dat de totale studielast 140 uur bedraagt:
Werkgroepen: 5 sessies à 2 uur (10)
Groep(je)sbegeleiding: 5 sesseis à 2 uur (10)Excursies: 2 excursies of gastlessen à 5 uur (10 uur) [onder voorbehoud van corona perikelen]
Lezen van literatuur: 6 uur p/week (40-42 uur)
Onderzoekspaper: 68-70 uur
Aanwezigheids- en participatieplicht.
Toetsing:
De toetsing is als volgt:
20% Actieve deelname gedurende de werkgroepen en andere activiteiten.
60% Resultaat groepsproject: empirisch onderzoek (4000 woorden). Deadline 18 januari 2021.
20% Individuele evaluatie van groepsopdracht (1000 woorden). Deadline 18 januari 2021.
Studenten kunnen dit vak alleen succesvol afronden als alle deeltoetsen met een voldoende zijn behaald.
De toetsing zal verder toegelicht worden tijdens de eerste bijeenkomst.
Brightspace en uSis:
Brightspace wordt gebruikt in dit vak.
Daartoe worden studenten na hun toelating door de organisatie van Honours College Law in (de gesloten) Brightspace omgeving opgenomen dan wel kunnen zij zich voorafgaand aan het vak zelf registreren voor de Brightspace module.
Let op: studenten hoeven zich niet aan te melden in uSis. De inschrijving in uSis zal centraal geregeld worden.
Aanmelden:
Aanmelden voor dit vak is mogelijk van maandag 17 augustus 2020 tot en met donderdag 3 september 2020 tot 23:59 uur via de Honours Academy. De aanmeldlink zal op de studenten website van de Honours Academy worden geplaatst.
Contact:
Prof. dr. Jan Adriaanse en Mark Noort MSc.
Kamerlingh Onnes Gebouw
Steenschuur 25
2311 ES Leiden
Kamernummer B 2.28
m.c.noort@law.leidenuniv.nl
j.a.a.adriaanse@law.leidenuniv.nl