Studiegids

nl en

Sanctierecht

Vak
2021-2022

Toegangseisen

Bachelor Rechtsgeleerdheid (zie ook OER).

Beschrijving

Tijdens dit vak maken studenten kennis met de laatste fase van het strafproces: de oplegging, tenuitvoerlegging en effecten van sancties. Dit gebeurt vanuit twee perspectieven: een juridisch en een sociaal wetenschappelijk (criminologisch, sociologisch) perspectief. Vanuit het eerste perspectief wordt aandacht besteed aan het zgn. penitentiaire recht, dat grofweg in twee delen uiteen valt:

  • het sanctierecht, oftewel het stelsel van rechtsregels dat aangeeft welke sanctie van overheidswege naar aanleiding van een strafbaar feit mag worden opgelegd;

  • het detentierecht, oftewel de wijze van tenuitvoerlegging, inclusief de rechtspositie van geïnstitutionaliseerde mensen.

Het tweede perspectief brengt ons o.a. bij de vraag welke effecten diverse sancties hebben t.o.v. de politiek, de samenleving én t.o.v. de gesanctioneerde.

Bij de behandeling van beide perspectieven fungeren de straf(recht)theorieën als kernpunt bij beantwoording van de vraag naar de rechtvaardiging en het doel van het straffen in het algemeen. In het verlengde hiervan vormt het zoeken naar een evenwicht tussen rechtmatigheid en doelmatigheid, (anders gezegd; tussen instrumentaliteit en rechtsbescherming), de rode draad bij dit vak. Het antwoord op deze fundamentele vragen wordt beïnvloed door internationale en maatschappelijke ontwikkelingen en hangt samen met eigen (juridische) normen. Daarom komen ook deze aspecten tijdens de cursus aan bod.

Leerdoelen

Doel van het vak:
Doel van het vak is het bieden van kennis van en inzicht in het wettelijk stelsel en de (internationale) praktijk van het sanctioneren vanuit juridisch perspectief, kortgezegd het penitentiaire recht bestaande uit het opleggen en executeren van strafrechtelijke sancties, en vanuit sociaal wetenschappelijk perspectief.

Een opsomming van de leerdoelen

  • U kunt de wisselwerking het sanctierecht en de ideeën hierover binnen de publieke opinie en de politiek aan een kritische beschouwing onderwerpen;

  • U kunt de (huidige) systematiek en juridische vormgeving van sancties en de executie daarvan beoordelen tegen de historische en politieke achtergrond van maatschappelijke ontwikkelingen;

  • U kunt een betrokkene uit de strafrechtsketen (rechtspraak, OM, advocatuur en/of iemand binnen het gevangeniswezen of een TBS-inrichting adviseren omtrent het sanctierecht, inclusief het detentierecht.

Rooster

Zie de opleidingspagina op de website.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 5

  • Naam docent: Prof. mr. dr. P.M. Schuyt en gastdocenten

  • Vereiste voorbereiding door studenten: de voorgeschreven literatuur.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 4

  • Naam docent: Prof. mr. dr. P.M. Schuyt

  • Vereiste voorbereiding door studenten: het bestuderen van de voor de betreffende bijeenkomst verplichte literatuur en het maken van opdrachten. Om toegang te krijgen tot de werkgroep dienen de opdrachten voorafgaand aan de werkgroep te worden gemaakt en ingeleverd via Brightspace. Nadere informatie hierover, inclusief de deadlines voor het inleveren van de opdrachten, komt op de Brightspaceomgeving van het vak.

Van de studenten wordt een actieve bijdrage aan de werkgroepen verwacht, die kan bestaan uit het houden van een presentatie, individueel of in groepsverband.

Andere onderwijsvorm(en)

  • Iedere student is verplicht een excursie naar een penitentiaire inrichting bij te wonen (dit bezoek is vanwege Corona onder voorbehoud). Het is de ervaring dat het bezoeken van de ruimtes waar gedetineerden verblijven, alsmede de informatie van en discussie met medewerkers van de inrichting en gedetineerden, de interesse, kennis en het inzicht van de studenten vergroten. Het bijwonen van een excursie is een (praktische oefening c.q.) voorwaarde om een officiële tentamenuitslag van het vak te krijgen.

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Toetsing vindt plaats tijdens de werkgroep en/of na afloop van het onderwijs door middel van een of meerdere (praktische) opdracht(en).

  • De opdrachten die een onvoldoende (deel)cijfer opleveren, kunnen niet worden herkanst, maar wel gecompenseerd met voldoende deelcijfers tot een voldoende eindcijfer.

Inleverprocedures
Zie de Brightspaceomgeving van het vak.

Examenstof
Tot de examenstof behoort het verplichte studiemateriaal en hetgeen is behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens andere onderwijsvormen.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER) voor zover dit vak onderdeel uitmaakt van het verplicht curriculum van de opleiding (d.w.z. geen vrij keuzevak). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Om een voldoende te kunnen herkansen, dienen studenten eerst om toestemming te vragen bij het OIC. Kijk voor meer informatie op de studentensite onder ‘Inschrijven voor vakken en tentamens’ > ‘Toestemming voldoende herkansen’.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

  • F.W. Bleichrodt en P.C. Vegter, Sanctierecht; Deventer: Kluwer, 2021 (derde druk);

  • Eventuele aanvullende literatuur, jurisprudentie en beeldmateriaal zoals opgenomen op de Brightspaceomgeving.

  • Een actuele, niet-geannoteerde Wetteneditie 2021-2022, bijv. Kluwer, SDU Vermande of Ars Aequi.

Aanmelden

De aanmelding voor hoorcolleges en werkgroepen verloopt via uSis. Met deze aanmelding heeft u tevens toegang tot de digitale leeromgeving van dit vak in Brightspace. Aanmelden kan tot 5 kalenderdagen voor de eerste onderwijsbijeenkomst.

De aanmelding voor (her)tentamens (alleen bij vakken waarbij er sprake is van een tentamen) verloopt ook via uSis. Met deze aanmelding heeft u ook toegang tot de digitale leeromgeving van dit vak in Brightspace. Aanmelden kan tot 10 kalenderdagen voor het tentamen.

Contact

  • Vakcoördinator: mr. L. (Laura) Wijtman

  • Werkadres: Steenschuur 25, kamer B 3.18

  • Bereikbaarheid: Per e-mail

  • E-mail: l.wijtman@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Strafrecht & Criminologie

  • Afdeling: Straf- en Strafprocesrecht

  • Kamernummer secretariaat: B 3.11

  • Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 527 7518

  • E-mail: w.bonis@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen

Dit vak maakt onderdeel uit van de Master Rechtsgeleerdheid, afstudeerrichting Straf(proces)recht.