Stranger Things: Gemarginaliseerde Religieuze Groepen in het Romeinse Rijk

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Oude Geschiedenis definitief vast.

Dit college is ook toegankelijk voor studenten ONOS, GLTC en Religiewetenschappen. Voor studenten Oude Nabije Oosten-studies geldt dat het gekozen BA2 werkcollege Oude Geschiedenis (jaar 2) met succes moet zijn afgerond. Studenten GLTC moeten de overzichtscolleges Oude Geschiedenis 1 en 2 hebben gehaald.

Geschiedenis en ONOS studenten die dit vak volgen voor hun afstudeerrichting hebben voorrang.

Beschrijving

De Romeinen hebben op religieus vlak een nogal tegenstrijdige reputatie. Aan de ene kant staan ze bekend als een volk dat een groot aantal tempels en rituelen aan de goden wijdde, maar tegelijk prat ging op een religieuze tolerantie die bijna spreekwoordelijk is geworden. Aan de andere kant werd het Romeinse Rijk ook het toneel van harde maatregelen tegen een select aantal religieuze bewegingen die als grensoverschrijdend werden ervaren – waarvan het vroege Christendom zonder twijfel de meest bekend is.

De bijzondere positie die het Christendom vanaf de vierde eeuw n. Chr. in Europa heeft ingenomen, heeft er mede voor gezorgd dat de behandeling van Christenen onder eerdere keizers lange tijd als ongekend bruut, en mogelijk zelfs uniek is gezien. De laatste jaren zijn er echter steeds meer pogingen gedaan om dat idee te nuanceren, en om het Christendom opnieuw te integreren in een breder spectrum van religieuze gedragingen en bewegingen die zich ‘aan de marges’ van de Romeinse samenleving bevonden.

In dit seminar gaan we aan de hand van literaire, archeologische en bestuurlijk-juridische bronnen dieper in op de positie van gemarginaliseerde religieuze groepen in de Romeinse wereld, waaronder o.a. Joodse gemeenschappen, waarzeggers en magiërs, Bacchus-volgelingen – en natuurlijk vroege Christenen. Hoe werden de grenzen van aanvaardbaar religieus gedrag precies getrokken? Wat maakte het verschil tussen groepen die wellicht met argwaan of afkeuring werden bekeken, maar verder ongemoeid werden gelaten, en groepen die wél met harde hand werden aangepakt? Welke maatregelen werden er genomen, hoe kregen ze vorm, en wie werd erdoor getroffen?

Voor dit seminar moet een entreetoets gemaakt worden in de vorm van een voorbereidende opdracht op basis van opgegeven Informatie hierover zal vóór het eerste college beschikbaar worden gemaakt in Brightspace.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

• 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
  a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
  b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
  c. een wetenschappelijk debat analyseren;
  d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

• 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
  a. een realistische planning hanteren;
  b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
  c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
  d. feedback geven en ontvangen;
  e. aanwijzingen van de docent verwerken.

• 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;

• 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek;

• 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren;

• 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

• 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort;

• bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis: van de Griekse-Romeinse oudheid, met nadruk op de periode 400 v.C. - 400 n.C.; sociaaleconomische structuren, de antieke stad, mentaliteitsgeschiedenis, antieke religie, cultuurcontact.

• 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting;

• bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis: met speciale aandacht voor antieke teksten en archeologische bronnen; bronnenkritiek en contextualisering; acculturatietheorie.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

• 9) verwerft kennis van de religieuze diversiteit van het Romeinse Rijk, en de reactie van bevolking en autoriteiten hierop;

• 10) verwerft inzicht van de heersende debatten over de positie van germanisaliseerde Romeinse groeperingen en hun interactie met de autoriteiten in de Romeinse wereld;

• 11) is in staat aan de hand van primaire bronnen een kritische reflectie te geven op deze debatten;

• 12) kan zelf aan de hand van een goed gedocumenteerde case study positie innemen in (een van) deze debatten.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

• Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien je niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

• Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
  getoetste leerdoelen: 1-5, 7-12

• Entreetoets
  getoetste leerdoelen: 7-10

• Mondelinge presentatie
  getoetste leerdoelen: 2-5, 7-12

• Participatie; met behulp van vóór college in te leveren discussievragen
  getoetste leerdoelen: 6

• Opdracht 1 (Onderzoeksvraag en voorlopige bibliografie)
  getoetste leerdoelen: 1-5, 7-12

• Opdracht 2 (Eerste versie inleiding en aangepaste bibliografie)
  getoetste leerdoelen: 1-5, 7-12

Weging

• Werkstuk: 60%

• Entreetoets: 5%

• Referaat: 10%

• Participatie: 5%

• Opdracht 1: 10%

• Opdracht 2: 10%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Literatuurlijst

• Rüpke, Jörg, ‘Roman Religion’ in: Harriet I. Flower (ed.), The Cambridge Companion to the Roman Republic (Cambridge 2004) 179-196.

• Wendt, Heidi, ‘Ea Superstitione: Christian Martyrdom and the Religion of Freelance Experts’, Journal of Roman Studies 105 (2015) 183-202.

Overige literatuur wordt bij aanvang van de reeks bekend gemaakt via Brightspace.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing.

Contact

• Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk). 

• Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga .

Opmerkingen

Niet van toepassing.