Studiegids

nl en

Mij Maak je Niets Wijs: Nederlandse Representatiekritiek en Cultuuranalyse

Vak
2021-2022

Toegangseisen

BA Letterkunde of een goedgekeurd schakelprogramma voor de MA Neerlandistiek.

Beschrijving

Cultuur is meer dan een verzameling materiële objecten; cultuur is in eerste en laatste instantie een activiteit: de activiteit van betekenis geven aan de wereld, aan onze gemeenschap en aan onszelf. Cultuur, juist omdat ze uit een activiteit van betekenis geven bestaat, heeft dus altijd te maken met representatie: x staat voor y, het opsteken van je hand staat voor een vriendelijke groet.

Maar representatie is, zeker wanneer het om cultuur gaat, niet onschuldig: een representatie stelt de wereld op een bepaalde manier voor. Zo kunnen we ook stellen dat culturele objecten - literatuur, kunst, maar ook meer wereldse culturele producten zoals het achtuurjournaal, het politieke debat of de vlog - uiting én richting geven aan onze manier van kijken naar de wereld. Juist daarom is het van belang dat we als letterkundigen, cultuurwetenschappers en filmwetenschappers een grondige kennis verwerven van de theorie van representatie. Literatuur, film, theater of een andere culturele uitingsvorm biedt dan vaak een uitstekend uitgangspunt om kritisch na te denken en te debatteren over de manier waarop cultuur gemaakt wordt, wat haar mogelijkheden en tekortkomingen zijn.

In deze cursus leer je kritisch omgaan met het conceptuele apparaat van de representatiekritiek. We starten met het bestuderen van de uitgangspunten van de representatiekritiek, namelijk: cultuur is per definitie bemiddeld, dat wil zeggen het resultaat van representaties, een proces van betekenisgeving. Vervolgens krijg je een grondige verdieping in de representatiekritiek, waarbij je kritisch leert omgaan met de begrippen en analysemethoden van de representatiekritiek (we lezen het werk van o.a. Stuart Hall, Edward Said, Gloria Wekker, Paul Gilroy etc.); we spitsen ons vervolgens toe op de representatie van gender en van ras in de Nederlandse en mondiale literatuur, cultuur en media. We maken daartoe een grondige studie van hoe het proces van betekenisgeving en representatie van gender of ras werkt in de Nederlandse literatuur, cultuur en media; je leert tot slot hoe je deze academische inzichten en thematiek kan vertalen naar lesvoorstellen en succesvolle lessen voor het schoolvak Nederlands.

Leerdoelen

Aan het eind van de cursus:

  • Kan de student een accurate uiteenzetting geven van de theorie en methoden van de representatiekritiek (het accent ligt op kritische theorie over de representatie van ras en gender: Butler, Gilroy, Wekker, Hall);

  • kan de student deze academische kennis van begrippen en analysemethode aanwenden voor een academische analyse van de Nederlandse literatuur, cultuur en media;

  • kan de student deze kennis te vertalen naar lesvoorstellen voor het schoolvak Nederlands en/of maatschappijleer waarin de thematiek van gender, ras en culturele representatie ingezet wordt voor een maatschappelijk betrokken schoolvak Nederlands.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Werkcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

Toetsing en weging

(a) Drie lesvoorstellen (30%) (b) Werkopdrachten en Peer Feedback (30%) (c) Eindessay (40%)

Herkansing

Herkansing is mogelijk indien de student alle deeltentamens heeft gemaakt. Herkansing gebeurt in overleg met de docent.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

We lezen onder meer selecties uit:

  • Roland Barthes, Mythologies

  • Edward Said, Culture and Imperialism.

  • Mikhail Bakhtin,* The Dialogical Imagination*.

  • George Lakoff, Don’t think of an Elephant: How to Frame and Take Back the Debate.

  • Gerard Reve, De Avonden.

  • Maaike Meijer, In tekst gevat: inleiding tot een kritiek van de representative.

  • Judith Butler, Gender Trouble.

  • Anna Blaman, Overdag en andere verhalen.

  • Marcellus Emants, Een nagelaten bekentenis.

  • Lodewijk van Deyssel, Een liefde.

  • Remco Campert, Tjeempie, of Liesje in Luiletterland.

  • Odile Heynders, Writers as Public Intellectuals.

  • Maxim Februari, De Maakbare Man.

  • Paul Gilroy, Against Race: Imagining Political Culture Beyond the Color Line.

  • W.E.B. Dubois, The Souls of Black Folks.

  • Miles White, From Jim Crow to Jay-Z: Race, Rap and the Performance of Masculinity.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc.: Onderwijsadministratie Reuvensplaats.

Opmerkingen

Niet van toepassing.