Studiegids

nl en

Van Allerheiligenvloed tot Zeespiegelstijging: De macht van wind en water, 1170-2070

Vak
2021-2022

Toegangseisen

Niet van toepassing.

Beschrijving

De stijging van de zeespiegel als gevolg van klimaatverandering is een actuele dreiging voor miljoenen mensen, die naar verwachting in de nabije toekomst alleen nog maar zal toenemen. Dat deze dreiging wordt bewerkstelligd (en vergroot) door onverantwoordelijk menselijk handelen is een feit waarvan bijna iedereen in toenemende mate doordrongen is. Deze radicale transformatie luidt een tijdperk in waarin de zee opnieuw één van de grootste vijanden van de mens is geworden.

De nadruk in maritieme historiografie ligt op de onderwerping van de zee door de mens, door middel van scheepsbouw en scheepvaart. Juist in Nederland, als zeevarende natie, heeft deze vorm van geschiedschrijving een rijke traditie. Maar in weerwil van de talrijke nationale verhalen over ontdekkingsreizen, koopvaardij en passagiersvaart is de zee is ook nog altijd een gevaar voor de mens. Deze hoorcollegereeks keert het perspectief om, geeft de zee weer agency, en bestudeert de macht van wind en water in historisch perspectief. Het sluit daarmee nauw aan bij ontluikende disciplines als milieugeschiedenis, die door steeds meer historici worden beoefend.

In dit college worden oorzaken en gevolgen van de verschillende gevaren die de zee herbergt aan de hand van recente literatuur nader uitgewerkt. Hoe werden de Nederlandse kustprovincies in de Middeleeuwen gevormd door het water? Hoe werd de angst voor de zee verbeeld, verwerkt, en overwonnen? Wat was de impact van weer en wind gedurende lange reizen overzee? Waarom leidde storm soms tot schipbreuk en soms niet? Wat is de relatie tussen maritieme oorlogvoering en het klimaat? En behoort in de toekomst een Watersnoodramp zoals in 1953 opnieuw tot de mogelijkheden? Deze en andere vragen komen in de colleges aan bod. Voor bepaalde onderwerpen zullen experts worden uitgenodigd die hun eigen onderzoek toelichten of uit ervaring spreken.

Leerdoelen

Algemene Leerdoelen

  • 1) De student kan relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;

  • 2) De student kan kritisch reflecteren op kennis en inzichten neergelegd in vakwetenschappelijke literatuur;

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 3) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Hoorcollege behoort;

  • bij de afstudeerrichting Nederlandse Geschiedenis: voor staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur van Nederland en de Nederlandse overzeese gebieden vanaf de zestiende eeuw, en in het bijzonder voor de track Zeegeschiedenis: de relatie van de mens tot de oceanen, zeeën en rivieren;

  • bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties; en in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het ontstaan van wereldomvattende netwerken die een steeds intensievere circulatie van mensen: dieren, gewassen, goederen en ideeën bewerkstelligen, en de centrale rol van de Europese expansie daarin vanaf circa 1500.

Leerdoelen, specifiek voor dit BA-Hoorcollege

De student:

  • 4) De student verwerft kennis van en inzicht in de geschiedenis van de verhouding tussen mens en zee;

  • 5) De student maakt kennis met, verwerft inzicht in, en leert kritisch reflecteren op recente wetenschappelijke debatten over de relatie tussen de mens en de zee. Extra nadruk zal hierbij liggen op thema’s als klimaatverandering en (aspecten van) milieugeschiedenis.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

Toetsing en weging

Toetsing

Alle leerdoelen van het BA-Hoorcollege worden getoetst door middel van twee deeltoetsen:

  • Deeltoets 1: schriftelijk tentamen met een combinatie van gesloten (25%) en open (75%) vragen

  • Deeltoets 2: schriftelijk tentamen met een combinatie van gesloten (25%) en open (75%) vragen

Weging

  • Deeltoets 1: 50%

  • Deeltoets 2: 50%

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers.

Herkansing

Beide deeltoetsen kunnen worden herkanst.
De herkansing vindt plaats op één tentamenmoment, waarop beide deeltoetsen worden aangeboden. Voor het hertentamen is drie uur gereserveerd zodat, indien nodig, beide toetsen kunnen worden afgelegd.

De facultaire regels met betrekking tot deelname aan herkansingen zijn opgenomen in artikel 4.1 van de facultaire Onderwijs- en examenregeling (OER).

Nabespreking tentamen

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt.

Literatuurlijst

  • Literatuur wordt nader bekend gemaakt.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

Niet van toepassing.