Studiegids

nl en

Beelden over grenzen heen: vroegmoderne visuele cultuur, 1500-1800

Vak
2021-2022

Toegangseisen

De BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Beschrijving

Dit werkcollege verkent de manieren waarop afbeeldingen inzicht geven in de culturele uitwisseling van de vroegmoderne tijd. Rond het jaar 1500 werd de wereld kleiner. Afstanden tussen culturen werden overbrugd en contacten over land en zee werden gelegd of geïntensiveerd. Hierdoor werd een interessante ontwikkeling in gang gezet op het gebied van afbeeldingen. Kaarten uit Zuid-Amerika kwamen in Spanje terecht, compleet met illustraties van kannibalen die aan het barbecueën waren. Christelijke heiligen in Vlaamse bijbels reisden naar India in het gezelschap van Romeinse generaals uit de Oudheid. Indiase heersers en kamelen gemaakt van mensfiguren verschenen ten tonele in Europa. Echte en mythische beesten uit Amerika en Azië kwamen in Europese wetenschappelijke boeken terecht en zelfs de ongelukkige dodo kwam weer tot leven in Boheemse en Indiase albums. Toen Europeanen hun weg rond de wereld begonnen te vinden, namen ze van en naar overal illustraties mee. Een uitwisseling van afbeeldingen werd in gang gezet: zowel van en naar Europa, als tussen de verschillende landen waar ze handel dreven.

De sleutelvragen in deze verkenning zijn:

  • Hoe brachten afbeeldingen nieuwe informatie over vanuit nabije en verre landen?

  • Hoe pasten individuen en collectieven deze nieuwe afbeeldingen toe in hun eigen context?

  • Welke tradities gaven vorm aan de productie van nieuwe afbeeldingen?

  • Hoe reflecteren afbeeldingen de politieke context waarin zij tot stand kwamen?

  • Welke invloed had de nieuwe politieke context op de receptie en gebruik van afbeeldingen?

In dit werkcollege kijken we naar de wijze waarop historici met deze vragen zijn omgegaan. Terwijl over het algemeen historici primair gebruikmaken van teksten, vraagt onze omvangrijke visuele erfenis om een interdisciplinaire aanpak. In dit werkcollege zal de nadruk liggen op het identificeren van de wisselwerking tussen specifieke tekstuele genres en de afbeeldingen die daarmee geassocieerd worden. Studenten leren om teksten en afbeeldingen samen te bestuderen om zo hun culturele context te reconstrueren en begrijpen.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

De student kan:

  • 1) een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;

  • 2) een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;

  • 4) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij;
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 5) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 6) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort;

  • bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties;

  • in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het ontstaan van wereldomvattende netwerken die een steeds intensievere circulatie van mensen: dieren, gewassen, goederen en ideeën bewerkstelligen, en de centrale rol van de Europese expansie daarin vanaf circa 1500.

  • 7) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht;

  • bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen;

  • en in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het combineren van historiografische debatten met empirisch onderzoek in primaire bronnen en/of het verbinden van gescheiden historiografische tradities door middel van innovatieve vraagstelling.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 8) leert afbeeldingen te respecteren voor de historische inzichten die zij bieden;

  • 9) ontwikkelt vaardigheden in het gebruik van afbeeldingen als primaire bronnen voor een historisch werkstuk, samen met relevante tekstuele bronnen;

  • 10) ontwikkelt inzicht in de verschillende manieren waarop visuele bronnen voor geschiedschrijving gebruikt kunnen worden;

  • 11) krijgt inzicht in visuele cultuur als een transcultureel fenomeen;

  • 12) kan afbeeldingen in hun historische, culturele, en/of wetenschappelijke context plaatsen.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien je niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Indien mogelijk zal een bezoek aan de collecties van de Universiteitsbibliotheek en/of Leidse musea georganiseerd worden om studenten bekend te maken met de visuele erfenis in hun direct omgeving.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (5.000-6.000 woorden gebaseerd op literatuur; exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie, voetnoten)
    getoetste leerdoelen: 2-4, 6-11

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 1, 3-5, 8-11

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 1, 5, 8-11

  • Conceptinleiding
    getoetste leerdoelen: 1-4, 8-11

Weging

  • Werkstuk: 70%

  • Mondelinge presentatie: 10%

  • Participatie: 10%

  • Concept inleiding: 10%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van de opdrachten en het werkstuk geldt de deadline, zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

De volgende boeken en artikelen zijn alleen toegewezen aan studenten om een idee te geven van de inhoud van de cursus; studenten mogen (delen van) één of twee werken lezen om kennis te maken met het veld. Een definitieve literatuur lijst wordt voor het begin van het academisch jaar bekend of beschikbaar gemaakt via Brightspace.

  • Bok, Marten Jan. "8. European Artists in the Service of the Dutch East India Company". Thomas DaCosta Kaufmann en Michael North eds. Mediating Netherlandish Art and Material Culture in Asia, 2015 (Amsterdam: Amsterdam University Press), pp. 177-204. https://doi.org/10.1515/9789048519866-010 [online beschikbaar via de UB]

  • Boogaart, E. van den. Vreemde Verwanten : De Wereld Buiten Europa 1400-1600. 2019 (Nijmegen: Uitgeverij Vantilt). [fysieke kopie via de UB beschikbaar]

  • Brienen, Rebecca Parker. Visions of Savage Paradise Albert Eckhout, Court Painter in Colonial Dutch Brazil. 2006 (Amsterdam: Amsterdam University Press). [online beschikbaar via de UB]

  • Forberg, Corinna “What Does the Emperor of India Look Like? European Representations of Indian Rulers (1650-1740).”, in: Pius Malekandathil ed. The Indian Ocean in the Making of Early Modern India, (London: Routledge), 2017, pp. 213–248. [online beschikbaar via de UB]

  • Gommans, Jos J. L. De Verborgen Wereld : Nederland En India Vanaf 1550. 2018. ( Nijmegen : Uitgeverij Vantilt ; Amsterdam : Rijksmuseum) [fysieke kopie via de UB beschikbaar]

  • hoofdstuks 3 tot 5 uit: Groesen, Michiel van. The Representations of the Overseas World in the De Bry Collection of Voyages (1590-1634). Brill, 2008. [fysieke kopie beschikbaar via de UB]

  • Landau, Amy S.. "2. Reconfiguring the Northern European Print to Depict Sacred History at the Persian Court". Thomas DaCosta Kaufmann en Michael North eds. Mediating Netherlandish Art and Material Culture in Asia, 2015 (Amsterdam: Amsterdam University Press), pp. 65-82. https://doi.org/10.1515/9789048519866-004 [online beschikbaar via de UB]

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

Niet van toepassing.