Studiegids

nl en

Stilistiek: formuleringskeuzes en overtuigingskracht

Vak
2022-2023

Toegangseisen

Een BA-diploma Nederlandse taal en cultuur of een vergelijkbaar diploma.

Beschrijving

Taalgebruikers kiezen hun woorden bewust of onbewust vaak strategisch in het licht van hun retorische doelen. Een voorbeeld: nadat turner Yuri van Gelder in 2016 op de Olympische Spelen in Rio terug naar Nederland werd gestuurd door NOCNSF omdat hij tegen de afspraken in een avond was gaan stappen, verdedigde de advocaat van NOCNSF de stelling dat Van Gelder het echt te bont had gemaakt o.a. door te stellen dat Van Gelder van zijn ‘nachtelijke escapades’ ’s ochtends ‘tussen vijf en zes’ was teruggekeerd. De advocaat had ook zwakkere formuleringsalternatieven kunnen gebruiken, door te stellen dat Van Gelder van zijn ‘avond stappen’ ‘rond vijven’ of ‘iets na vijven’ was teruggekomen – waarmee de gebeurtenissen en het feitelijke moment van terugkeer (5.08 uur) ook adequaat zouden zijn beschreven.

In dit college onderzoeken we hoe taalgebruikers tal van formuleringskeuzes inzetten om hun retorische doelen te verwezenlijken, en hoe je dergelijke formuleringskeuzes in onderlinge samenhang op een wetenschappelijk verantwoorde manier kunt identificeren en analyseren. Daartoe maken we gebruik van inzichten uit de taalkundige stilistiek, aangevuld met inzichten uit o.a. de kritische stilistiek en corpusstilistiek. De opgedane theoretische en methodische kennis passen we steeds toe op concrete casussen, die we gezamenlijk analyseren.

Leerdoelen

Na afronding van het college kun je:

  • de op college behandelde theorieën en benaderingen karakteriseren en hun sterke en zwakke kanten beschrijven;

  • verschillende stilistische benaderingen van tekstanalyse op systematische wijze aan elkaar relateren;

  • de verschillende methoden van theoretisch-analytisch en modern empirisch onderzoek naar teksten onderscheiden;

  • relatief zelfstandig een conceptueel-analytisch of corpus-analytisch onderzoek van beperkte omvang opzetten en uitvoeren op het terrein van de stilistiek;

  • gefundeerd kritisch commentaar leveren op onderzoek van anderen;

  • schriftelijk en mondeling verslag doen van eigen onderzoek en daarbij gemaakte keuzes verdedigen;

  • een of meer van de stilistische benaderingen van tekstanalyse geschikt maken voor een didactisch lesconcept voor het middelbaar onderwijs (alleen verplicht voor studenten van de educatieve master).

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

  • Opdrachten

Toetsing en weging

Toetsing

  • Wekelijkse opdrachten: AVV (geen cijfer, maar moeten voldoende zijn)

  • Paper: 75%

  • Peer review-opdracht: 15%

  • Presentatie van een maatschappelijke of wetenschappelijke toepassing van een relevant theoretisch of methodisch onderwerp / voor studenten uit de educatieve master: presentatie van een toepassing van een relevant theoretisch of methodisch onderwerp op het onderwijs: 10%
    Voor het paper dien je minimaal een 5,5 te halen. Bij een onvoldoende eindcijfer dient het paper te worden herkanst.

Weging

Zie hierboven.

Herkansing

Alleen het paper kan worden herkanst. Wie na de herkansing voor het paper of als eindcijfer een 5,4 of lager heeft, moet het hele vak opnieuw doen.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

  • Leeuwen, M. van (2015). Stijl en politiek. Een taalkundig-stilistische benadering van Nederlandse parlementaire toespraken. Utrecht: LOT.

  • Stukker, N. & A. Verhagen (2019). Stijl, taal en tekst. Stilistiek op taalkundige basis. Leiden University Press.

Overige literatuur wordt via Brightspace bekend gemaakt. Bekijk daar tijdig welke literatuur je voor het eerste college moet bestuderen.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc.: Onderwijsadministratie Reuvensplaats.

Opmerkingen

Niet van toepassing.