Toegangseisen
Deze cursus is verplicht voor studenten in de 2-jarige educatieve Master Nederlands.
Deze cursus staat ook open voor andere studenten Nederlands, evenals overige studenten met een verwante opleiding die mogelijk interesse zouden hebben in een lerarenopleiding na hun MA.
Dit vak wordt aangeboden als 5 EC-variant, of als 10 EC-variant.
Beschrijving
Zonder moedertaalonderwijs, geen culturele en talige vorming. Zonder culturele en talige vorming geen volwaardige participatie in onze hedendaagse samenleving. Geen volwaardige participatie, geen volwaardige kans om je als burger verder te ontwikkelen en je staande te houden. Zo kijken docenten Nederlands, vakspecialisten en vakdidactici graag aan tegen het belang van het schoolvak Nederlands in onze pluriforme samenleving, als één de hoekstenen van het funderend onderwijs.
Maar het schoolvak Nederlands staat onder druk. Er is veel kritiek op hoe het is ingericht in het voortgezet onderwijs - het zou te saai zijn en teveel gericht op de vaardigheden. Het Centraal eindexamen, de tekst met vragen, mag sinds jaar en dag rekenen op een stroom aan bezwaren als voornaamste toetsvorm voor het vak. Bovendien bestaan er veel zorgen over het taalniveau van leerlingen die het primair en voortgezet onderwijs afleveren en over de zgn. ‘ontlezing’ onder de jeugd. Daarbij is de vraag naar (vooral eerstegraads) docenten Nederlands groter dan ooit, zonder dat er een structurele oplossing voor het groeiende lerarentekort in zicht is.
Hulp lijkt echter onderweg. De laatste jaren roeren academici, docenten Nederlands en vakdidactici zich in tal van initiatieven met als eensgezind doel een antwoord te vinden op de kernvragen: hoe kan het schoolvak Nederlands in de toekomst zó worden ingericht, dat leerlingen op niveau én met de juiste kennis en kunde klaar worden gestoomd voor hun toekomstige rol in de samenleving? En wat vraagt dat van huidige docenten Nederlands en studenten Nederlands en aanverwante studies die ambiëren zo’n vernieuwd schoolvak Nederlands te onderwijzen?
Studenten buigen zich bij het vak Reflectie op het schoolvak Nederlands over kwesties als: Welke invloed hebben de recente wetenschappelijke inzichten gehad, of niet, op de invulling van het moedertaalonderwijs in het voortgezet onderwijs? Wat zijn vanuit de huidige stand van vakspecialistisch onderzoek en de huidige discussies over het schoolvak mogelijk interessante ontwikkellijnen voor het schoolvak? Welke lacunes zijn er te ontdekken en zijn er al initiatieven om die aan te vullen?
Dit alles wordt belicht vanuit de vier specialisaties Moderne en Historische Letterkunde, Taalkunde en Taalbeheersing. We richten ons met name op debatten over normen en vormen in taal, literatuur en debat. Verhitte disucssies over de spellingsnormen, keuzes voor de leeslijst en het al dan niet hertalen van oudere teksten zullen de revue passeren.
Met het volgen van dit vak krijgen studenten, naast kennis over deze debatten, de kans zich vanuit hun wetenschappelijke expertise op de toekomst van het schoolvak te richten.
Leerdoelen
Na afronding van dit vak:
kunnen studenten beschrijven hoe de leerstof van het schoolvak zich verhoudt tot moderne wetenschappelijke inzichten in de verschillende deeldisciplines van de Neerlandistiek;
kunnen studenten de eigen onderwijspraktijk en de wetenschappelijke praktijk in de vakdiscipline met elkaar vergelijken;
kunnen de studenten voorbeelden bedenken van de vier perspectieven op de vakinhoud (cognitief, historisch, sociaal en systematisch fenomeen);
kunnen studenten de verschillende visies op en de discussie over het schoolvak beschrijven;
kunnen studenten, zowel schriftelijk als mondeling, een gefundeerde eigen aanbeveling formuleren ten aanzien van het huidige schoolvak vanuit de wetenschappelijke vakinhoud.
Extra leerdoelen 10 EC-variant. In de 10 EC variant wordt de student gevraagd vanuit het bovenstaande een onderzoeksopdracht te formuleren en deze uit te voeren. Na afronding van deze variant:
kunnen studenten recent vakdidactisch onderzoek vinden en beoordelen;
kunnen studenten een relevante vakinhoudelijke onderzoeksopdracht formuleren gerelateerd aan recent wetenschappelijk onderzoek hun eigen onderwijspraktijk;
kunnen studenten dit onderzoek zelfstandig opzetten en uitvoeren;
kunnen studenten schriftelijk en mondeling verslag doen van hun onderzoek.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.
Vragen? Neem contact op met de betreffende docent en/of ICLON Onderwijsadministratie.
Onderwijsvorm
Werkcolleges en zelfstudie. Afsluitend ‘onderwijssymposium’.
Toetsing en weging
Toetsing en weging
vier schriftelijke tussenopdrachten naar maatschappelijke vraagstukken ten aanzien van actuele debatten over het schoolvak Nederlands (40%)
mondelinge presentatie ‘aanbeveling voor een gesignaleerde lacune in het voortgezet onderwijs’ op ‘onderwijssymposium’, t.o.v. expertpanel van medestudenten (10%)
schriftelijk verslag van zelfstandig uitgevoerd onderzoek naar een lacune (ten opzichte van de wetenschappelijke ontwikkelingen) in het onderwijs en naar eventueel vakdidactisch onderzoek of aanbod dat er op dat gebied al ontwikkeld is of wordt. (50%)
Herkansing
Alleen het eindpaper kan worden herkanst, indien het totaalgemiddelde onvoldoende is.
Inzage en nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Literatuurlijst
Bewuste geletterdheid in perspectief: kennis, vaardigheden en inzichten. Maart 2021. Meesterschapsteam Nederlands: Sander Bax, Peter-Arno Coppen, e.a.
Overige literatuur wordt bij aanvang van de cursus bekendgemaakt
Inschrijven
Zie de informatie bij Aanmelden/inschrijven studieonderdelen op de tab 'Over deze master’ op de studiegidspagina met informatie over de tweejarige Educatieve master.