Toegangseisen
Het succesvol hebben afgerond van de bachelor Rechtsgeleerdheid.
Beschrijving
Kan de Nederlandse Staat aansprakelijk worden gehouden voor schade door gasboringen in Groningen? Kan de overheid aansprakelijk zijn voor schade die ontstaat door een appellabel besluit dat wegens een motiveringsgebrek wordt vernietigd? En waarom zal de wetgever (naar verwachting) overgegaan tot een volledig forfaitaire wijze van afbakening van het ‘normaal maatschappelijk risico’ bij schade in de vorm van waardedaling van onroerende zaken door rechtmatig overheidshandelen op grond van de Omgevingswet? Dit zijn slechts enkele vragen die recent aan de orde waren in de omvangrijke en veel besproken jurisprudentie en wetgeving op het gebied van de overheidsaansprakelijkheid.
In dit vak worden de belangrijkste deelgebieden van het overheidsaansprakelijkheidsrecht behandeld, waaronder rechtsmachtverdeling en de aansprakelijkheid voor onrechtmatige besluiten, onrechtmatige rechtspraak, schending van EU-recht, én rechtmatig overheidshandelen (nadeelcompensatie en planschade). Zo verwerft u grondige kennis van de bijzondere regels die gelden in — en zijn toegesneden op — de verhouding burger-overheid, zoals die inzake de leer van de formele rechtskracht. Die regels zijn primair nationaalrechtelijk van aard, en krijgen soms een bijzondere inkleuring omdat de overheid partij is. Dat leidt dan tot niet altijd eenvoudig te begrijpen of te voorspellen rechtspraak over bijvoorbeeld causaliteit en relativiteit. Naast de nationaalrechtelijke regels speelt de invloed van Europeesrechtelijke ontwikkelingen een belangrijke rol. De EVRM-rechten (denk alleen al aan artikel 1 EP EVRM — het recht op ongestoord genot van eigendom) worden steeds vaker ingeroepen, terwijl op EU-gebied vooral de Köbler- en Kühne & Heitz-rechtspraak veel aandacht heeft getrokken. Dat de aansprakelijkheid van de overheid mede wordt beïnvloed door rechtspolitieke overwegingen wordt ondertussen niet uit het oog verloren. In dat kader komen onder andere de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten, en de (Invoeringswet) Omgevingswet aan bod. Deze wetten zullen belangrijke materiële en procedurele consequenties hebben voor de overheidsaansprakelijkheid.
U krijgt les van docenten die werkzaam zijn in de praktijk, bijvoorbeeld als rechter of advocaat. Hun ervaring komt in het onderwijs naar voren. Ook de praktische oefening die u in het kader van dit vak moet afleggen (zie hierna onder ‘Toetsing’) bekwaamt u in de (schrijf)vaardigheden die u in de beroepspraktijk nodig zult hebben. Indien organisatorisch mogelijk, woont u gedurende het vak een zitting in een schadegeschil bij op de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Daarbij komt ook aan bod wat de rol is van de verschillende actoren in het overheidsaansprakelijkheidsrecht (de procesvertegenwoordigers, de juristen bij de Raad van State, de staatsraden en de vertegenwoordigers van de overheid).
Leerdoelen
Doel van het vak:
Het vak stelt zich primair ten doel studenten intensief te trainen in de beantwoording van complexe vragen ten aanzien van de aansprakelijkheid van de overheid, veelal op het grensgebied van het bestuursrecht en het burgerlijk recht.
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende vaardigheden verworven:
Inhoudelijk:
1. De student heeft diepgaande juridische kennis van het recht inzake overheidsaansprakelijkheid en is in staat kritisch op dat recht te reflecteren.
2. De student kan de belangrijkste regels van het overheidsaansprakelijkheidsrecht toepassen op een complexe onbekende casus.
3. De student is in staat vanuit verschillende perspectieven (zoals het perspectief van de overheid, burger, wetgever of rechter) op een complexe stelling te reageren.
4. De student kan duiden wat de toegevoegde waarde is van Europees recht (zowel EVRM- als EU-recht) voor het overheidsaansprakelijkheidsrecht.
Vaardigheden:
5. De student is in staat in een praktische oefening tot de kern van de stof te komen, onder andere door hoofd- van bijzaken te onderscheiden.
6. De student kan een juridische casus op het terrein van het overheidsaansprakelijkheidsrecht snel analyseren en de verworven theoretische kennis op deze casus toepassen.
7. De student is in staat verantwoord gebruik te maken van relevante bronnen.
Rooster
Zie MyTimetable.
Onderwijsvorm
Dit vak bestaat uit hoor- en werkcolleges. Tijdens het hoorcollege raakt u vertrouwd met de theorie. De meeste hoorcolleges kennen ook een tweede, interactief deel, waarin u verschillende onderdelen van de theorie bespreekt aan de hand van een casus. Deze casus kan fictief zijn, maar kan ook worden ontleend aan de jurisprudentie.
Hoorcolleges
Aantal à 3 uur: 5
Docent(en): Prof. mr. T. Barkhuysen, Prof. mr. J.E.M. Polak, Mr. dr. L. Di Bella, Mr. dr. J.H.M. Huijts, Mr. dr. M.K.G. Tjepkema, Mr. drs. J.H.A. van der Grinten
Vereiste voorbereiding door studenten: u maakt zich door middel van zelfstudie de verplichte studiestof eigen, die per week zal worden voorgeschreven op Brightspace en/of in de syllabus.
Voor alle hoorcolleges is actieve participatie én literatuur- en jurisprudentiestudie vereist.
Werkcolleges
Aantal à 2 uur: 3
Docenten: Mr. dr. J.H.M Huijts, Mr. drs. J.E. Esser en mogelijk ook andere docenten, bekend te maken via Brightspace en/of de syllabus.
Vereiste voorbereiding door studenten: u bereidt opgaven voor die van tevoren ter beschikking zijn gesteld op Brightspace en/of in de syllabus. De antwoorden worden tijdens het werkcollege besproken.
Voor alle werkcolleges is actieve participatie én literatuur- en jurisprudentiestudie vereist.
Andere onderwijsvorm(en)
Geen.
Toetsing
Toetsvorm(en)
Praktische oefening die bestaat uit een of meerdere (schriftelijke) opdrachten (25% van het eindcijfer). Nadere details over deze oefening worden bekendgemaakt via Brightspace en/of in de syllabus;
Schriftelijk tentamen (75% van het eindcijfer), dat mogelijk digitaal zal worden afgenomen (nadere details daarover worden bekendgemaakt via Brightspace en/of de syllabus).
Deelname aan het schriftelijk tentamen en de eventuele herkansing daarvan is alleen mogelijk, wanneer de student de praktische oefening tijdig en op correcte wijze heeft afgerond.
Alleen het schriftelijk tentamen kan worden herkanst. Bij het hertentamen blijft het cijfer voor de praktische oefening staan. Indien een hertentamen wordt afgelegd, wordt het eindcijfer dus voor 25% bepaald door het resultaat voor de praktische oefening en voor 75% door het resultaat voor het hertentamen. Het hertentamen kan mondeling worden afgenomen. Het resultaat voor de praktische oefening is slechts geldig gedurende het studiejaar waarin de oefening is afgelegd.
Examenstof
Tot de examenstof behoren de verplichte literatuur, jurisprudentie en overige bronnen — die nader worden aangegeven op Brightspace en/of in de syllabus — én hetgeen is behandeld tijdens de hoor- en werkcolleges.
Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Om een voldoende te kunnen herkansen, dienen studenten eerst om toestemming te vragen bij het OIC. Kijk voor meer informatie op de studentensite onder ‘Inschrijven voor vakken en tentamens’ > ‘Toestemming voldoende herkansen’.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Geselecteerde hoofdstukken uit T. Barkhuysen, J.E.M. Polak, B.J. Schueler, R.J.G.M. Widdershoven (red.), AB Klassiek, Deventer: Wolters Kluwer 2016.
Per week voorgeschreven literatuur, Kamerstukken en jurisprudentie, die voor aanvang van het vak via Brightspace en/of de syllabus worden bekendgemaakt.
Het zelfstandig te verzamelen materiaal dat nodig is voor de hoor- en werkcolleges en de praktische oefening.
Project flippen
Dit vak participeert aan het ‘project 'Flippen in de Master Rechtsgeleerdheid'. In zoverre dit noopt tot afwijking van hetgeen staat beschreven in deze e-studiegids, wordt dat tijdig kenbaar gemaakt via Brightspace.
Aanmelden
Zie voor informatie over aanmelding de website onder het kopje “aanmelding onderwijs en tentamens”.
Contact
Vakcoördinator: Mr. dr. J.H.M. (Jonathan) Huijts
Werkadres: Kamer C1.06
Telefoon: 071 527 5338
E-mail: j.h.m.huijts@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Publiekrecht
Afdeling: Staats- en bestuursrecht
Kamernummer secretariaat: B1.11
Openingstijden: 9.00 – 16.30 uur
Telefoon secretariaat: 071 – 527 8917
Opmerkingen
Studenten die het vak als conversievak gaan volgen, dienen zich voorafgaand aan het onderwijs te melden bij de coördinator van het vak.
Indien er van overheidswege (corona-)beperkingen worden opgelegd, is deze vakbeschrijving onderhevig aan wijzigingen.