Een wereldsysteem? Contacten en uitwisselingen in de 19de en 20ste eeuw

Toegangseisen

De BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Beschrijving

In de 19de en 20ste eeuw was de wereld verbonden door handel, technologie, ideeën en de massabeweging van volkeren op ongeziene schaal. De Atlantische oceaan nam in deze uitwisseling een centrale plaats in. Maar was deze regio de “kern” van een “wereldsysteem”? Dat is wat de “wereld-systeemtheorie” claimt. Immanuel Wallerstein, de bekendste voorvechter van deze analyse, claimt dat een modern wereldsysteem - een kapitalistisch systeem - ontsproot in de 16de eeuw en tot op heden bestaat. Wereld systeemtheorie heeft een aanzienlijke invloed en wordt in uiteenlopende disciplines besproken. Het is echter ook bekritiseerd omwille van uiteenlopende redenen. Sommigen beargumenteren dat de theorie te eenzijdig op economische aspecten focust, en de culturele dimensie negeert. Andere stellen de theorie van “unequal exchange” in vraag, waarop de wereld systeemtheorie is gebaseerd. Nog andere menen dat de analyse te veralgemenend werkt, en lokale factoren onderschat.

Deze cursus beoogt om de geschiedenis van de verbonden noord-Atlantische regio te bespreken, met een focus op de 19de en 20ste eeuw. We bediscussiëren in welke mate de wereld-systeemtheorie een kader biedt om ontwikkelingen in die regio op dat moment te duiden. Is het zinnig om deze regio als het “kern” van een wereld-systeem te beschouwen? We bespreken eveneens te beperkingen van de theorie. Daarnaast zullen we ook alternatieve historiografische interpretaties bespreken en stilstaan bij het belang van culturele factoren.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

De student kan:

• 1) een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;

• 2) een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
  a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
  b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
  c. een wetenschappelijk debat analyseren;
  d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen

• 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;

• 4) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij;
  a. een realistische planning hanteren;
  b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
  c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
  d. feedback geven en ontvangen;
  e. aanwijzingen van de docent verwerken.

• 5) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

• 6) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort;

• bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties;

• in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het ontstaan van wereldomvattende netwerken die een steeds intensievere circulatie van mensen: dieren, gewassen, goederen en ideeën bewerkstelligen, en de centrale rol van de Europese expansie daarin vanaf circa 1500.

• 7) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht;

• bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen;

• en in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het combineren van historiografische debatten met empirisch onderzoek in primaire bronnen en/of het verbinden van gescheiden historiografische tradities door middel van innovatieve vraagstelling.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

• 8) begrijpt wereldsysteemtheorie en de belangrijkste kritieken op die traditie;

• 9) heeft een genuanceerd idee van het begrip 'kapitalisme' en begrijpt dat er verschillende ideeën bestaan over de betekenis van deze term;

• 10) heeft kennis van de belangrijkste historische trends in de Noord-Atlantische regio in de 19e en 20e eeuw.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

• Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dient je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien je niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

• Werkstuk (5.000-6.000 woorden gebaseerd op literatuur; exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie, voetnoten)
  getoetste leerdoelen: 2-10

• Mondelinge presentatie
  getoetste leerdoelen: 1,3-4, 5-10

• Participatie
  getoetste leerdoelen: 1, 5

• Opdracht 1 (Onderzoeksvorstel)
  getoetste leerdoelen: 2,3 6-10

Weging

• Werkstuk: 60%

• Mondelinge presentatie: 15%

• Participatie: 10%

• Opdracht 1: 15%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van de opdrachten en het werkstuk geldt de deadline, zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

• Nolan, Mary. The Transatlantic Century : Europe and America, 1890-2010. Cambridge University Press2012.

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing.

Contact

• Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

• Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga

Opmerkingen

Geen.