Studiegids

nl en

De jeugdige en het straf(proces)recht

Vak
2022-2023

Toegangseisen

Toegelaten tot de master Jeugdrecht.

Beschrijving

In dit vak staan de jeugdige en het straf(proces)recht en alle daarbij betrokken actoren centraal. Het jeugdstraf(proces)recht staat sterk in de belangstelling: welke ontwikkelingen heeft dit rechtsgebied de afgelopen jaren doorgemaakt? Staat het pedagogisch karakter van het jeugdstrafrecht (nog) steeds voorop? Worden de internationale strafrechtelijke standaarden in Nederland gewaarborgd? In een tijdsbestek van vijf weken krijgt de student een breed georiënteerd vak aangeboden waarin rechtshistorische inzichten, internationale standaarden, ethische aspecten, actuele discussies en de rol van (juridische) professionals aanknopingspunten vormen voor de bespreking van het materiële en formele jeugdstrafrecht. Hoewel de focus ligt op de jeugdige verdachte en dader, komt ook de positie van het minderjarige slachtoffer aan bod.
In de eerste week zal een inleiding worden gegeven op het jeugdstraf(proces)recht. Hierbij zal aandacht worden besteed aan de geschiedenis van het Nederlandse jeugdstraf(proces)recht, het relevante internationale kader en de achtergronden van jeugdcriminaliteit. In de daaropvolgende weken zal de jeugdstrafrechtsketen zoveel mogelijk in chronologische volgorde worden behandeld, waarbij het materiële en formele strafrecht afwisselend aan de orde komen. De student maakt hierbij tevens kennis met alle facetten, organisaties en actoren binnen de jeugdstrafrechtsketen. In week 2 staan de dwangmiddelen en vrijheidsbeneming centraal (met o.a. de aanhouding, het ophouden voor verhoor, de inverzekeringstelling en de voorlopige hechtenis). In week 3 staat de buitengerechtelijke afdoening centraal (met o.a. Halt, OM-afdoening, rechtsbeginselen zoals rechtsbijstand, en de betrokkenheid van de ouders). In week 4 wordt aandacht besteed aan de rechtszitting en straftoemeting door de rechter en zullen eveneens de ontwikkelingen met betrekking tot het adolescentenstrafrecht besproken worden. In week 5 wordt ingegaan op de eindfase van het strafproces, bijkomende gevolgen van bestraffing en recente ontwikkelingen in het Nederlandse jeugdstraf(proces)recht.
Indien mogelijk wordt een excursie of gastlezing georganiseerd in samenwerking met een voor het jeugdstraf(proces)recht relevante organisatie.

Leerdoelen

Doel(en) van het vak:
Het doel van het vak is studenten bekend te maken met het jeugdstraf(proces)recht en de positie van jeugdigen in het strafrecht, waarbij wet- en regelgeving en jurisprudentie grondig worden bestudeerd en vanuit de ontwikkelingen in de huidige samenleving (denk o.a. aan het veiligheidsdenken, forensisch-psychiatrisch onderzoek) worden toegepast. Tevens wordt beoogd studenten kritisch te laten reflecteren op het huidige Nederlandse jeugdstraf(proces)recht en hen bekend te maken met straftoemeting naar aanleiding van casuïstiek.

Leerdoelen
Na afronding van het vak heeft de student de volgende kwalificaties verworven:

Kennis en inzicht

  • De student heeft kennis van en inzicht in het straf(proces)recht alsmede de systematiek van het jeugdstraf(proces)recht (waaronder de grondslagen en dragende beginselen ervan);

  • De student heeft inzicht in de jeugdstrafrechtsketen en actoren/betrokkenen die in de keten een rol spelen (politie, Halt, Raad voor de Kinderbescherming, Openbaar Ministerie, reclassering, advocaat, rechter maar bijvoorbeeld ook de ouders van de jeugdige);

  • De student heeft kennis van en inzicht in de jeugdsancties;

  • De student heeft kennis van en inzicht in de maatschappelijke context van het jeugdstraf(proces)recht;

  • De student heeft kennis van en inzicht in de positie van het minderjarige slachtoffer.

Toepassen kennis en inzicht

  • De student is in staat om juridische teksten op het gebied van het jeugdstraf(proces)recht, waaronder jurisprudentie en (ontwerp)wetgeving, te begrijpen en te analyseren;

  • De student is in staat om een casus op te lossen op gebied van het jeugdstraf(proces)recht;

  • De student is in staat volgens de vereisten van de beroepspraktijk om te gaan met het nemen van beslissingen (straftoemeting) in het jeugdstraf(proces)recht.

Oordeelsvorming

  • De student heeft oog voor de complexe afwegingen die de rechter moet maken;

  • De student leert een standpunt in te nemen over het straffen en het behandelen van jeugdigen;

  • De student kan een afweging maken over de strafoplegging wanneer deze een straftoemetingscasus krijgt voorgelegd;

  • De student is in staat kritisch te reflecteren op gangbare oplossingen en (mogelijke) toekomstige ontwikkelingen ten aanzien van vraagstukken in het jeugdstraf(proces)recht;

  • De student herkent de invloed van maatschappelijke ontwikkelingen op het jeugdstraf(proces)recht;

  • De student herkent de ethische implicaties van kwesties op het gebied van jeugdstraf(proces)recht.

Rooster

Zie MyTimetable.

Onderwijsvorm

Het vak bestaat in totaal uit circa tien interactieve hoor- en werkcolleges, en een aantal gastcolleges. Tijdens dit vak vindt, indien mogelijk, een excursie plaats naar een relevante ketenpartner als verplicht onderdeel van de werkcolleges.

Werkafspraken

Studenten worden geacht ieder college (lees: hoorcollege en werkcollege) aanwezig te zijn. Ook worden zij geacht ieder college voor te bereiden door de voorgeschreven literatuur en bijbehorende vragen te bestuderen. Studenten worden geacht actief te participeren tijdens de colleges. Studenten dienen essentiële documenten, zoals de Wetboeken van Strafrecht- en Strafvordering en de tekst en andere voor dit vak belangrijke juridische bronnen zoals aangegeven op de literatuurlijst, mee te nemen naar de colleges.

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Schriftelijke opdracht (30% van het eindcijfer).

  • Schriftelijk tentamen (70% van het eindcijfer): afsluitend vindt er een schriftelijk tentamen plaats over de verplichte literatuur en de behandelde collegestof.

  • Afhankelijk van het aantal deelnemers, kan worden besloten het hertentamen mondeling af te nemen.

  • NB: zie voor de regels omtrent de herkansings- en compensatiemogelijkheden en de geldigheidsduur de opmerkingen onderaan de pagina.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en jurisprudentie, alsmede hetgeen behandeld is tijdens hoorcolleges, werkgroepen en eventuele andere onderwijsvormen.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Om een voldoende te kunnen herkansen, dienen studenten eerst om toestemming te vragen bij het OIC. Kijk voor meer informatie op de studentensite onder ‘Inschrijven voor vakken en tentamens’ > ‘Toestemming voldoende herkansen’.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

  • M.R. Bruning, Y.N. van den Brink & E.C.C. Punselie, Jeugdrecht en jeugdhulp (laatste druk)

  • Overig: wordt nader bekendgemaakt via Brightspace.

Aanbevolen studiemateriaal
Wordt nader bekend gemaakt.

Aanmelden

Zie voor informatie over aanmelding de website onder het kopje “aanmelding onderwijs en tentamens”.

Contact

  • Vakcoördinator: via secretariaat Jeugdrecht

  • Werkadres: KOG, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, kamer B2.43

  • Bereikbaarheid: via secretariaat

  • Telefoon: 071 527 6056

  • E-mail: jeugdrecht@law.leidenuniv.nl

Instituut

  • Instituut: Privaatrecht

  • Afdeling: Jeugdrecht

  • Kamernummer secretariaat: B2.43

  • Openingstijden: balie maandag t/m vrijdag van 09.00 uur – 17.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071-5276056

  • E-mail: jeugdrecht@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen

Algemene regeling van de master Jeugdrecht met betrekking tot deelcijfers bij een vak
Alle schriftelijke onderdelen van een vak moeten voldoende zijn, dat betekent een 5,5 of hoger.

Onvoldoende voor het tentamen
Bij een onvoldoende voor het tentamen, kan het tentamen worden herkanst en geldt als cijfer voor het tentamen het cijfer dat voor het hertentamen is gehaald.

Onvoldoende voor de schriftelijke opdracht
Zie voor de regeling met betrekking tot de herkansing van de schriftelijke opdracht de regeling hieromtrent op de algemene Brightspace omgeving van de Master Jeugdrecht.

Onvoldoende na herkansing
Haalt de student ook na herkansing niet voor beide onderdelen een voldoende, dan is het eindcijfer voor het vak maximaal een vijf en heeft de student het vak niet gehaald.

De voldoende onderdelen kunnen niet worden meegenomen naar het volgende jaar.

Indien er van overheidswege (corona-)beperkingen worden opgelegd, is deze vakbeschrijving onderhevig aan wijzigingen.