Studiegids

nl en

Verdieping Ondernemingsrecht

Vak
2023-2024

Toegangseisen

Bachelor rechtsgeleerdheid (zie ook OER).

Beschrijving

Rechtspersonen spelen een belangrijke rol in de samenleving. Deze rechtsvormen bieden het juridisch kader waarbinnen diverse activiteiten (al dan niet in een onderneming) kunnen worden ontplooid. In het vak Verdieping Ondernemingsrecht besteden wij ruime aandacht aan de regelingen van de naamloze en besloten vennootschap (de NV en de BV) en komen ook de andere rechtspersonen uit Boek 2 BW (de stichting, de vereniging en de coöperatie) en personenvennootschappen aan bod met name vanuit het perspectief van bestuur & toezicht.

Door het bestuderen van de diverse regels die van toepassing zijn op de Nederlandse rechtsvormen en het plaatsen van die rechtsvormen in een (maatschappelijk relevante) context, krijgt de student beter inzicht in vraagstukken waar de bij de rechtspersoon of personenvennootschap betrokken partijen mee geconfronteerd kunnen worden. Dit kunnen onder andere vragen zijn over de verhoudingen tussen de verschillende actoren binnen de rechtspersoon. Wat is de taak en verantwoordelijkheid van de verschillende organen van een rechtspersoon? Welke bevoegdheden komen het bestuur en de raad van commissarissen toe en hoe verhouden deze zich tot die van de aandeelhouders en de werknemers? Deze en andere vragen zijn actueel en maatschappelijk van groot belang. Denk bijvoorbeeld aan de poging van milieuactivisten om door het kopen van aandelen van ING de aandeelhoudersvergadering te verstoren of de door de rechter opgelegde verplichting aan Shell Nigeria én de Shell moedervennootschap om een beter waarschuwingssysteem in te bouwen, waardoor toekomstige olielekkages sneller worden opgemerkt.

Een belangrijk onderdeel van het vak vormt de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van het bestuur. Waar moet het bestuur rekening mee houden als het zijn taak uitoefent? Een daarmee samenhangende recente ontwikkeling is de introductie van het begrip langetermijnwaardecreatie als centraal thema in de Nederlandse corporate governance code en de maatschappelijke druk die op bestuurders van ondernemingen ligt om aandacht te besteden aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en vraagstukken omtrent duurzaamheid. Andere vragen kunnen ontstaan in de relatie van de rechtsvorm met haar stakeholders. Kan een moedervennootschap van een concern aansprakelijk worden gesteld wanneer een dochtervennootschap haar verplichtingen niet nakomt? In welke gevallen moeten werknemers, vertegenwoordigd door de ondernemingsraad, worden betrokken bij het ondernemingsbeleid? En wat gebeurt er – bijvoorbeeld door de gevolgen van het Covid19 virus of de oorlog in Oekraïne – als de onderneming in financieel zwaar weer terecht komt? Hoe zijn de bevoegdheden, rechten en verplichtingen van de verschillende betrokken partijen in die situatie geregeld? Bij dit alles komt dat het Nederlandse ondernemingsrecht een unieke juridische procedure kent. Dit is de zogenoemde enquêteregeling in Boek 2 BW die een gespecialiseerde rechter (de Ondernemingskamer) de mogelijkheid geeft vast te stellen dat sprake is van wanbeleid van een rechtspersoon. Deze rechter heeft ook wettelijke bevoegdheden toegekend gekregen om gedurende de enquêteprocedure maatregelen te treffen binnen de rechtspersoon.

Het vak Verdieping Ondernemingsrecht geeft de student de mogelijkheid om zich de kennis en vaardigheden eigen te maken die nodig zijn in de ondernemingsrechtelijke praktijk en wetenschap.

Leerdoelen

Doel van het vak:
Het doel van het vak Verdieping Ondernemingsrecht is de student grondige kennis van en inzicht te geven in de verschillende ondernemingsrechtelijke leerstukken en problemen en de student vaardigheden bij te brengen om deze kennis en inzicht toe te passen op vraagstukken uit de ondernemingsrechtelijke praktijk.

Leerdoelen
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende vaardigheden verworven:

  • de student is in staat om literatuur, rechtspraak en andere juridische bronnen op het gebied van het ondernemingsrecht diepgaand en in relatie tot de economische werkelijkheid te analyseren en te interpreteren.

  • de student heeft grondige kennis van en inzicht in de ontwikkelingen binnen het ondernemingsrecht en actuele discussies die binnen het vakgebied worden gevoerd.

  • de student kan zijn/haar ondernemingsrechtelijke kennis en inzicht toepassen op vraagstukken uit de praktijk en adequate juridische oplossingen aandragen.

Rooster

Zie MyTimetable.

Onderwijsvorm

Hoor- en casuscolleges

  • Aantal à 2 uur: 18-20 bijeenkomsten met hoorcolleges en casuscolleges.

  • Docent(en): mr. dr. J.M.W. Pool, prof. mr. H. Koster, mr. B. Verkerk en eventuele gastdocenten.

  • Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de te behandelen stof en voorbereiding van de te bespreken casuïstiek

Werkgroepen
Geen.

Toetsing en weging

Toetsvorm(en)

  • Drie praktische oefeningen (twee casusopdrachten en een essay).

  • Elke oefening is verplicht om te maken om het vak te halen. Een onvoldoende voor een oefening kan worden gecompenseerd met een voldoende voor een andere oefening. Behaalde deelcijfers blijven slechts één collegejaar ('23-'24) geldig.

  • De herkansing bestaat uit een praktische oefening. Voor deelname aan de herkansing geldt als voorwaarde dat voor alle praktische oefeningen minimaal een 5 is behaald.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcolleges en casuscolleges.

Literatuurlijst

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • P. van Schilfgaarde, J. Winter, Van de BV en de NV, 18e druk, Kluwer: Deventer 2022 (althans de laatst verschenen versie).

  • Verschillende artikelen (zie brightspace).

Werkboek:

  • Werkboek Verdieping Ondernemingsrecht (te vinden op Brightspace)

Aanbevolen studiemateriaal

  • Uitspraken Ondernemingsrecht, Kluwer: Deventer, editie 2017, samengesteld door I.S. Wuisman en J.B. Wezeman.

Inschrijven

Inschrijving voor het onderwijs en het tentamen verloopt in principe via MyStudymap. Heb je geen toegang tot MyStudymap (gaststudent) of ben je propedeusestudent, kijk dan hier onder het tabblad Rechtsgeleerdheid voor meer uitleg over de inschrijfprocedure in jouw situatie. 

Contact

  • Coördinator: mr. dr. J.M.W. Pool

  • Werkadres: Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, B2.43

  • Bereikbaarheid: Telefonisch en per e-mail

  • Telefoon: 071 – 527 7235 / 7401

  • E-mail: VOR@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Instituut voor Privaatrecht

  • Afdeling: Ondernemingsrecht

  • Kamernummer secretariaat: B2.43

  • Openingstijden: balie maandag t/m vrijdag 09.00-17.00 uur.

  • Telefoon secretariaat: 071 – 527 7235 / 7401

  • E-mail: ondernemingsrecht@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen