Studiegids

nl en

Desinformatie: een interdisciplinaire uitdaging

Vak
2023-2024

Toegangseisen

Geen

Beschrijving

Desinformatie vormt een grote sociale en juridische uitdaging. Zo wordt desinformatie in verband gebracht met toenemende polarisatie, gaten in kennis als het gaat om mediawijsheid en dalend vertrouwen in publieke instituties. Omdat de verspreiding van desinformatie wordt gedreven door automatische aanbevelingssystemen (algoritmes, artificiële intelligentie) en steeds vaker bestaat uit synthetische media (deepfakes), vereist kennisvergaring over het fenomeen desinformatie een interdisciplinaire aanpak. Als het probleem scherp is liggen er grote uitdagingen voor juristen om juridische instrumenten te bedenken of te verzinnen om het probleem aan te pakken. Kan desinformatie wel makkelijk onderscheiden worden van de niet-opzettelijke variant: misinformatie? Valt het maken, publiceren en verder delen van desinformatie bijvoorbeeld onder het recht op vrijheid van meningsuiting? Leidt het reguleren van technologieën (zoals deepfakes) die gebruikt worden voor het produceren van desinformatie niet ook tot beperkingen van inzet van deze technologie voor positieve doeleinden (rouwverwerking)?

Dit keuzevak over desinformatie biedt een interdisciplinaire aanpak van desinformatie. Zo wordt desinformatie bestudeerd als een probleem met een technisch component. Studenten gaan zich verdiepen in de vraag hoe algoritmes de verspreiding van desinformatie beïnvloeden. Ook gaan studenten aan de slag met sociaalwetenschappelijke methoden en technieken (bijv. inhoudsanalyse of interviews) om een specifiek probleem rond desinformatie in kaart te brengen. Nadat het probleem in kaart is gebracht is het mogelijk om te kijken hoe het (huidige) juridische kader (Europese Unie, nationale wet- en regelgeving en internationale mensenrechten) desinformatie adresseert.

Studenten schrijven gedurende dit blok in groepen van drie studenten een beleidsnotitie met daarin voorstellen om een specifiek probleem rond desinformatie aan te pakken. Deze beleidsnotitie presenteren zij in groepen tijdens de laatste werkgroep.

Leerdoelen

Doel van het vak:

Het keuzevak combineert (interdisciplinair) vaardighedenonderwijs met een actueel (juridisch) vraagstuk. Studenten werken samen aan een concreet (academisch) vraagstuk en doen hierbij niet alleen inhoudelijke kennis op, maar ook ervaring met het doen van onderzoek, het schrijven van stukken en het houden van presentaties.

Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:

  • Je kunt het concept desinformatie (juridisch) afzetten tegen aanpalende concepten en de verschillen duiden;

  • Je kunt een onderzoeksvraag en bijpassende (sociaalwetenschappelijke) methodologie formuleren om maatschappelijke problemen/ontwikkelingen rondom desinformatie in kaart te brengen;

  • Je kunt duiden hoe technologische ontwikkelingen (algoritmes, deepfakes) invloed hebben op de proliferatie van desinformatie;

  • Je kunt in een team werken aan een beleidsnotitie voor een (overheids)organisatie;

  • Je kunt een beleidsnotitie aan een (overheids-)organisatie mondeling toelichten;

  • Je kunt (schriftelijk) evalueren welke mogelijkheden en beperkingen de juridische aanpak van desinformatie kent

Rooster

Zie MyTimetable.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 3

  • Namen docenten: mr.dr. Michael Klos

  • Vereiste voorbereiding door studenten: het bestuderen van de literatuur (genoemd) op Brigthspace

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 7

  • Namen docenten: mr.dr. Michael Klos

  • Vereiste voorbereiding door studenten: het bestuderen van de voorgeschreven literatuur en het maken van de opdrachten (genoemd) op Brightspace

Toetsing en weging

Toetsvorm(en)
De toetsing bestaat uit de volgende deeltoetsen:

  • Een schriftelijke beleidsnotitie van 1200 woorden (groepswerk) (30%)

  • Een individueel beoordeelde mondelinge bijdrage in een groepspresentatie tijdens de laatste werkgroep (20%)

  • Een individueel eindpaper van 1500 woorden (50%)

Alle onderdelen zijn verplicht, maar compensatie tussen onderdelen is mogelijk. Behaalde resultaten blijven gedurende het lopende academische jaar geldig en vervallen aan het einde daarvan.

Inleverprocedures
Zie Brightspace voor de deadlines en de inleverprocedure

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.

Literatuurlijst

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • De voorgeschreven literatuur wordt per week beschikbaar gemaakt via Brightspace.

Werkboek:

  • De opdrachten voor de werkgroepen worden per week beschikbaar gemaakt op Brightspace.

Inschrijven

Inschrijving voor het onderwijs en het tentamen verloopt in principe via MyStudymap. Heb je geen toegang tot MyStudymap (gaststudent) of ben je propedeusestudent, kijk dan hier onder het tabblad Rechtsgeleerdheid voor meer uitleg over de inschrijfprocedure in jouw situatie.

Maximum aantal studenten: 30

Contact

  • Vakcoördinator: mr.dr. Michael Klos

  • Werkadres: Steenschuur 25, 2311 ES, Leiden

  • Bereikbaarheid: Op afspraak

  • Telefoon: +31 71 527 1965

  • E-mail: m.klos@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Instituut voor Metajuridica

  • Afdeling: Encyclopedie van de Rechtswetenschap

  • Kamernummer secretariaat: A3.19

  • Openingstijden: Maandag t/m donderdag van 08.30-16.30 uur en op vrijdag van 08.30-13.00 uur

  • Telefoon secretariaat: +31 71 527 7548

  • E-mail: encyclopedie@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen