Studiegids

nl en

Verzegelde berichten. Briefcultuur in de Italiaanse Renaissance

Vak
2023-2024

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

Tussen de veertiende en de zestiende eeuw maakte het schrijven van brieven in Europa een explosieve groei door. Dit had te maken met bredere ontwikkelingen van economische, politieke en culturele aard, zoals de intensivering van de (internationale) handel en het bankwezen, de groei van de diplomatie, en de humanistische herwaardering van de briefvorm als literair genre.

Brieven behoren tot de meest diverse bronnen die historici tot hun beschikking hebben. Ze zijn zowel verwant aan hedendaagse journalistieke bronnen als aan literaire genres zoals essays, dagboeken en novellen. Overgeleverde brieven lopen uiteen van persoonlijke correspondentie tussen vrienden en familieleden tot gestileerde brieftraktaten van geleerde humanisten.

In dit seminar onderzoeken we het briefschrijven als een sociale en culturele praktijk. De brieven van mannen en vrouwen uit de Italiaanse Renaissance staan daarbij centraal. Hoe zijn deze brieven overgeleverd? Wat was hun beoogde publiek? Wat vertellen deze brieven ons over het dagelijks leven? En in hoeverre zijn de briefschrijvers beïnvloed door literaire tradities? Een belangrijk aspect waaraan tijdens dit college aandacht zal worden besteed, is de manier waarop briefschrijvers zichzelf in hun brieven presenteerden. Wat voor beeld schetsen zij van zichzelf? Hoe verhoudt dit zich tot hun (beoogde) publiek? En welke bredere normen en waarden kunnen wij hieruit destilleren?

Studenten schrijven een op primaire bronnen gebaseerd werkstuk waarin zij de brieven van één individu als uitgangspunt nemen. Veel van deze brievencorpussen zijn in Engelse vertaling beschikbaar. Het staat studenten natuurlijk vrij om ook het Italiaanse of Latijnse origineel te gebruiken.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:

a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;

b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;

c. een wetenschappelijk debat analyseren;

d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:

a. een realistische planning hanteren;

b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;

c. een beargumenteerde conclusie formuleren;

d. feedback geven en ontvangen;

e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, meer specifiek bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis: van de middeleeuwse grondslagen van de Europese geschiedenis; in het bijzonder van etniciteit, staatsvorming, internationale handel en scheepvaart, en contacten met de buiten-Europese wereld.

  • 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis: voor het gebruik van laatmiddeleeuwse administratieve bronnen en geschiedschrijving met betrekking tot de Nederlanden in brede zin; paleografie, bronnenkunde.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 9) verwerft kennis over de ontwikkeling van de briefcultuur binnen de laatmiddeleeuwse samenleving;

  • 10) krijgt inzicht in de belangrijkste theorieën over de mogelijkheden en beperkingen van brieven voor het beantwoorden van historische vragen over de late middeleeuwen;

  • 11) leert het primair bronmateriaal op een creatieve manier te bevragen en analyseren, onder andere door gebruik te maken van het concept self-fashioning.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien jet niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)

getoetste leerdoelen: 1-5, 7-11

  • Mondelinge presentatie

getoetste leerdoelen: 3-5, 7-11

  • Participatie

getoetste leerdoelen: 6-11

  • Opdrachten (Verwerkingsopdrachten en opdracht ter voorbereiding van het werkstuk)

getoetste leerdoelen: 3, 5-11

Weging

  • Werkstuk: 60%

  • Referaat: 20 %

  • Participatie: 10 %

  • Opdrachten: 10%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven in de desbetreffende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuur

Wordt nog bekend gemaakt

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.

Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga

Opmerkingen

Niet van toepassing