Studiegids

nl en

Professionele kinderopvang

Vak
2024-2025

Beschrijving

Het aantal gezinnen waarin beide ouders werken is de laatste decennia fors gegroeid. Kinderopvang buitenshuis is hierdoor, naast de gezinsomgeving, een belangrijke omgeving geworden waarin de ontwikkeling van kinderen gevormd wordt. Hoe beïnvloedt kinderopvang de ontwikkeling van kinderen? Zijn kinderen slechter of juist beter af wanneer zij niet alleen door de ouders worden opgevoed maar ook door professionele opvoeders in de kinderopvang? Welke rol speelt de kwaliteit van kinderopvang en hoe kunnen we deze in kaart brengen?

In deze cursus wordt nader ingegaan op de effecten van verschillende vormen van kinderopvang (zoals kinderdagverblijven en gastouderopvang) op diverse aspecten van de ontwikkeling van kinderen (sociaal-emotioneel, cognitief, stress en gezondheid). Wat betreft de sociaal-emotionele ontwikkeling ligt de nadruk op de gehechtheidsrelaties van kinderen met hun ouders en professionele opvoeders in de kinderopvang. Gebaseerd op Bowlby’s gehechtheidstheorie vreesden onderzoekers in de jaren ’60 dat dagelijkse scheidingen tussen moeder en kind gepaard zouden gaan met minder mogelijkheden voor kinderen om warme relaties met hun moeder aan te gaan. Heeft empirisch onderzoek laten zien dat deze zorg gegrond was? En hoe beïnvloedt kinderopvang andere aspecten van de ontwikkeling, zoals het omgaan met leeftijdgenoten, de taalontwikkeling en de gezondheid? In deze cursus wordt een overzicht gegeven van meer dan 40 jaar internationaal onderzoek in de kinderopvang, waarin bovenstaande en andere vragen worden beantwoord.

De kwaliteit van kinderopvang is een centraal element met ruime aandacht voor verschillende indicatoren van kwaliteit en de manier waarop deze gemeten worden. De kwaliteit van kinderopvang in Nederland wordt behandeld en in internationaal perspectief geplaatst. Speciale aandacht wordt gegeven aan resultaten van de Amerikaanse NICHD Study of Early Child Care and Youth Development, de meest grootschalige wetenschappelijke studie ooit naar de effecten van vroege kinderopvang op de ontwikkeling van kinderen.

Daarnaast bespreken wij recente ontwikkelingen, zoals studies naar biologische markers van stress (bijv. cortisol) van kinderen in de kinderopvang, differentiële ontvankelijkheid voor kinderopvang en interventies om de kwaliteit van kinderopvang te verbeteren.

Leerdoelen

Aan het eind van deze cursus kan de student:

  • de huidige kinderopvang in Nederland in historisch en maatschappelijk perspectief duiden.

  • beschrijven wat verstaan wordt onder kwaliteit van kinderopvang en hoe deze kwaliteit op een wetenschappelijke manier gemeten kan worden.

  • studies naar de kwaliteit van de Nederlandse kinderopvang interpreteren, de belangrijkste uitkomsten hiervan weergeven en in internationaal perspectief plaatsen.

  • beschrijven hoe kinderopvang samenhangt met het welbevinden van kinderen, hun stressniveaus (cortisol) en fysieke gezondheid.

  • beschrijven wat de belangrijkste kenmerken en (differentiële) uitkomsten zijn van de grootschalige Amerikaanse NICHD Study of Early Child Care and Youth Development.

  • beschrijven wat de (differentiële) effecten zijn van kinderopvang op de sociaal-emotionele, sociale en cognitieve ontwikkeling van kinderen.

  • aangeven wat de VIPP-methode inhoudt en wat de belangrijkste effecten zijn van deze methode binnen de kinderopvang.

  • een onderbouwde visie geven op een maatschappelijk relevante stelling op het gebied van de kinderopvang door middel van een consistent wetenschappelijk betoog.

Rooster

Het rooster van dit vak vind je in MyTimetable.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges.

Toetsing

Schriftelijk tentamen met MC vragen (75% van het eindcijfer) en een schrijfopdracht (25% van het eindcijfer). Beide onderdelen hoeven niet met een voldoende beoordeling te worden afgesloten, maar het gewogen eindcijfer moet voldoende zijn. Er geldt een aparte herkansingsmogelijkheid voor zowel het tentamen als de schrijfopdracht; het is mogelijk om één onderdeel of beide onderdelen te herkansen. Indien het eindcijfer onvoldoende is, verliezen de deelcijfers (ook bij voldoende resultaat van een deelcijfer) hun geldigheid in de volgende studiejaren.

Brightspace

Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van Brightspace.

Literatuur

De literatuur voor dit vak zal op Brightspace bekend gemaakt worden.

Inschrijven voor vakken

Onderwijs
Studenten moeten zichzelf inschrijven voor alle onderwijseenheden (hoorcolleges, werkcolleges en practica) die zij willen volgen. Inschrijven kan tot uiterlijk 5 dagen voorafgaand aan de start van de cursus via Mystudymap.

Tentamens
Studenten moeten zich uiterlijk 10 kalenderdagen voor de tentamendatum inschrijven voor het tentamen. Zonder geldige inschrijving kun je niet deelnemen aan het tentamen.

Lees zorgvuldig alle informatie over de procedures en deadlines voor het inschrijven voor vakken en tentamens.

Contact

Dr. Harriet Vermeer (coördinator), via e-mail. Vragen kunnen ook voor/na het college en in de pauze worden gesteld.