**NB: Op de Brightspace-omgeving van dit vak staat actuele informatie met betrekking tot de opzet van dit vak voor collegejaar 2024-2025. **
Toegangseisen
Dit vak is verplicht voor studenten Rechtsgeleerdheid met de afstudeerrichting Rechtsgeleerdheid, voor studenten Fiscaal Recht en voor studenten Notarieel Recht
Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten of gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Beschrijving
In het vak Grondslagen van het Recht verkrijgen studenten inzicht in de funderende begrippen van het positieve recht. Daarbij worden fundamentele vragen gesteld. Hoe kunnen rechtsregels gerechtvaardigd worden? Wat is een wet? Is er meer ‘recht’ dan het recht uit de wetboeken? Welke rol speelt de menselijke waardigheid in het recht? En wat is de betekenis van privaatrechtelijke beginselen als ‘redelijkheid en billijkheid’? Het vak biedt daarmee een inleiding in klassieke vraagstukken van de rechtstheorie, daarbij staat de binding met het positieve recht steeds voorop.
Het bestuderen van de grondslagen van het moderne recht gaat gepaard met het leren schrijven van een rechtswetenschappelijk betoog. Het vak Grondslagen van het Recht maakt onderdeel uit van de leerlijn Juridische Kernvaardigheden. Het vak biedt daarom niet alleen een reflectie op het positieve recht, getoetst in een afsluitend tentamen, maar ook een oefening in een aantal vaardigheden uit de vaardighedenlijn, in het bijzonder schrijfvaardigheid (zie hieronder onder ‘leerlijn’). Naast een eindtentamen, passen studenten de opgedane kennis daarom onder intensieve begeleiding toe in het schrijven van een eigen rechtswetenschappelijk betoog.
Kennis- en vaardighedenverweving zijn in het vak aldus nauw verbonden. Daarbij is er uitgebreide aandacht voor wat er van een rechtswetenschappelijk betoog verwacht wordt en hoe je het schrijven van zo’n tekst aanpakt. Het accent ligt op het schrijven van een overzichtelijk en logisch opgebouwd betoog, voorzien van een duidelijke structuur, een goede argumentatie en geschreven in een heldere taal. Daarnaast wordt studenten een correct gebruik van bronnen geleerd, evenals het opstellen van een literatuur- en jurisprudentielijst conform de systematiek van de Leidraad voor Juridische Auteurs. De papers worden steeds door een werkgroepdocent van feedback voorzien. Het schrijven van een rechtswetenschappelijk betoog, met gebruikmaking van de daarbijbehorende technieken, is van essentieel belang voor een geslaagde voortgang van de studie rechtsgeleerdheid die uiteindelijk met een bachelorscriptie wordt afgerond.
In het vak Methoden en Technieken van de Rechtswetenschap ontwikkelen studenten deze (schrijf)vaardigheden vervolgens verder – en verbreden ze deze. Waar bij Grondslagen van het Recht de focus ligt op het schrijven van een klassiek rechtswetenschappelijk betoog over het positieve recht met een rechtstheoretische (normatieve) invalshoek, wordt bij Methoden en Technieken van de Rechtswetenschap de aandacht verbreed naar het schrijven van (ook) andersoortige rechtswetenschappelijke teksten (denk daarbij aan juridisch-empirische benaderingen).
Leerlijn Juridische kernvaardigheden
Dit vak maakt binnen de opleiding Rechtsgeleerdheid deel uit van de leerlijn Juridische kernvaardigheden.
De Juridische kernvaardigheden zijn:
1. Werken met juridisch materiaal (wetsteksten, geschiedenis, arresten, juridische literatuur)
2. Onderzoeksontwerp (onderzoeksvraag, toetsingskader, methode)
3. Onderbouwd (juridisch) oordelen
4. Schrijfvaardigheid
5. Spreekvaardigheid
6. Ethisch bewustzijn (juridisch en wetenschappelijk)
Studenten leren bij dit vak de volgende vaardigheden: 1, 2, 3, 4, 6 (specifiek: juridische beroepsethiek).
Het vak bouwt voort op Inleiding Recht in vaardigheden 1 en 3, en bereidt voor op Methoden en Technieken ten aanzien van vaardigheden 2, 3, 4 en 6.
Kijk voor meer informatie op de website Leiden Law Skills.
Leerdoelen
Doel van het vak
Doel van het vak is inzicht bieden in de grondslagen van het recht en u te leren hoe u deze kennis kunt toepassen in een kritisch essay over een juridisch onderwerp. Naast kennis van en inzicht in de grondslagen van het recht, staat het ontwikkelen van (juridische) schrijfvaardigheden centraal.
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:
U herkent de belangrijkste theorieën over de grondslagen van het recht en kunt uitleggen waarin ze onderling verschillen;
U kunt de fundamentele uitgangspunten van de democratische rechtsstaat herkennen, toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren;
U kunt de argumenten pro en contra bij een onderwerp benoemen, toelichten, interpreteren, vergelijken en beoordelen.
Leerdoelen volgens de leerlijn juridische vaardigheden:
U kunt op hoofdlijnen rechtsregels uit wet, verdragen en jurisprudentie plaatsen in het grotere systeem van het recht.
U kunt een eenvoudige onderzoeksvraag opstellen voor een overzichtelijke juridische kwestie op basis van door de docent geselecteerde en toegelichte teksten.
U kunt een doorzichtige, navolgbare en juridisch correcte argumentatie opstellen voor de beantwoording van een eenvoudige onderzoeksvraag over een juridische kwestie.
U kunt voor de beantwoording van uw eenvoudige rechtsvraag/onderzoeksvraag relevante van niet-relevante argumenten onderscheiden.
U kunt zich een onderbouwd eigen oordeel vormen over een overzichtelijke juridische kwestie of eenvoudige onderzoeksvraag.
U kunt een helder gestructureerd juridisch betoog met inleiding - middendeel en conclusie schrijven over een overzichtelijke juridische kwestie.
U kunt een tekst schrijven in begrijpelijke volzinnen zonder taal- of spelfouten.
U kunt op de juiste wijze citeren uit relevante bronnen.
U kunt een literatuur- en jurisprudentielijst maken.
Rooster
Zie MyTimetable.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 6
Namen docenten: prof.dr. Afshin Ellian, mr. dr. Arie-Jan Kwak
Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de voor de betreffende week voorgeschreven stof.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: mr. dr. Gelijn Molier, mr. dr. Arie-Jan Kwak , mr. Tessa van Buchem e.a.
Toetsing
- Drie schrijfopdrachten tijdens het vak en een algemene toetsing van het vak door middel van meerkeuzevragen.
Toetsing en weging
Toetsvorm(en)
De toetsing zal geschieden middels het schrijven van drie volwaardige schrijfopdrachten waarvan het eindcijfer 60% procent van het eindcijfer van het vak uitmaakt. De algemene toetsing (aan de hand van meerkeuzevragen) van de stof zal voor 40% van het eindcijfer voor het vak bepalen.
Let op:
Beide onderdelen moeten zijn afgesloten met een voldoende om het vak te kunnen behalen.
Wanneer u een onvoldoende heeft behaald voor uw schrijfopdrachten of deze niet heeft ingeleverd, krijgt u de mogelijkheid om uw schrijfopdrachten te herkansen door middel van een herkansingsopdracht, dan wel door een vervangende schrijfopdracht te maken. Het is dus voor de schrijfopdracht niet vereist dat u minimaal een 4 moeten hebben gehaald.
Behaalde deelcijfers blijven geldig in de daaropvolgende studiejaren, tenzij de opzet van het vak zodanig wijzigt dat de deeltoetsen niet langer representatief zijn voor het vak.
Pilot "Atelier"
Dit vak maakt deel uit van de pilot ''Atelier'' van de Kernvisie Bachelor. Dat betekent dat er naast het reguliere onderwijs van het vak gedurende het blok 6 ateliers worden gehouden. Studenten die actief hebben deelgenomen aan 5 van de 6 van deze ateliers en hebben voldaan aan de opdrachten in de ateliers kunnen per vak 0,5 bonuspunt verdienen op het schriftelijke (eind)tentamen.
Deze pilot is alleen beschikbaar voor voltijd studenten Rechtsgeleerdheid monodisciplinair (tutorgroepen 219 t/m 238) en gaat op basis van inschrijving. Meer informatie daarover volgt begin december per mail.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur (zie hieronder) en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges en de werkgroepen voor zover dat niet onder de hieronder voorgeschreven verplichte literatuur zou vallen.
Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8 e.v. OER). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Kijk voor meer informatie op de website > tab ‘Rechtsgeleerdheid’ > ‘Voldoende herkansen’.
Literatuurlijst
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
P. Cliteur & A. Ellian, A New Introduction to Jurisprudence, Routledge: London and New York 2019.
Een Nieuw Commentaar op de Grondwet, o.r. van A. Ellian en B. Rijpkema, Boom: Amsterdam 2022.
De overige literatuur zal in Brightspace bekend worden gemaakt.
Inschrijven
Inschrijving voor het onderwijs en het tentamen verloopt in principe via MyStudymap. Heb je geen toegang tot MyStudymap (gaststudent) of ben je propedeusestudent, kijk dan hier onder het tabblad Rechtsgeleerdheid voor meer uitleg over de inschrijfprocedure in jouw situatie.
Contact
Vakcoördinator: mr. dr. Arie-Jan Kwak
Werkadres: KOG, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, kamer A3.29
Telefoon: 071 - 527 89 50
E-mail: a.j.kwak@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Metajuridica
Afdeling: Encyclopedie van de rechtswetenschap
Kamernummer secretariaat: KOG, kamer A3.19
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 - 16.30 uur
Telefoon secretariaat: 071 - 527 75 48
E-mail: encyclopedie@law.leidenuniv.nl