Studiegids

nl en

Masterclass rechtbank Den Haag

Vak
2024-2025

Toegangseisen

Dit vak is toegankelijk voor alle masterstudenten en derdejaars bachelorstudenten (die tenminste 120 EC hebben behaald) aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, met uitzondering van Criminologie.

Er is plek voor maximaal 12 studenten, op basis van selectie. Hierbij wordt gekeken naar motivatie, ervaring en studieresultaten.

Deelname aan Honours College Law is niet vereist! Deelnemers aan Honours College Law kunnen dit vak wel inzetten voor EC in hun traject.

Beschrijving

Het unieke Honours College Law-vak ‘Masterclass Rechtbank’ biedt een bijzondere inkijk bij De rechtbank Den Haag en laat je ervaren wat er allemaal komt kijken bij en rond rechterlijke beslissingen, op zowel theoretisch als praktisch niveau.

Het vak bestaat uit drie onderdelen:

1. Werkcolleges
Het vak start met een theoretische inleiding in en rond rechterlijke oordeelsvorming. Is de rechter een bouche de la loi (cf. Montesquieu) die mechanisch beslissingen ‘afhamert’, of ligt er juist een persoonlijke verantwoordelijkheid besloten in het rechterlijk oordeel (cf. Scholten)? Dient de rechter zich vooral objectief op te stellen of is enige mate van subjectiviteit wenselijk in het licht van (procedurele) rechtvaardigheid? In hoeverre zijn rechters zich bewust van vooroordelen, en hoe werken zaken als bias en vooroordeel in het kader van rechterlijke oordeelsvorming? Wat is het nut en doel van een zitting?

In samenwerking met experts op dit vlak, gastsprekers uit de academie én uit de rechterlijke praktijk, komen deze vragen aan bod. Vanuit een interdisciplinair perspectief (vanuit de rechtstheorie, rechtsfilosofie en Law and Humanities) doordenken we in dit eerste gedeelte wat oordeelsvorming nu precies betekent. En, in het verlengde hiervan, wat ‘rechtvaardigheid’ dan zou kunnen betekenen.

2. Workshop
Na het theoretisch kader vindt een workshop plaats over zittingsvaardigheden. In deze workshop wordt met rollenspelen ervaren welke zittingsvaardigheden van belang zijn voor rechters met oog op de procedurele rechtvaardigheid.

3. Praktijkstage
Na het theoretisch fundament en de koppeling daarvan aan concrete vaardigheden, ben je inhoudelijk goed voorbereid om een stage te doen bij De rechtbank.

In de periode februari-maart 2025 loop je vervolgens acht dagen mee met een rechter, een gerechtsjurist en/of juridisch adviseur op de rechtbank Den Haag. De stageperiode wordt verdeeld over twee rechtsgebieden/teams. De acht dagen zijn verdeeld over een periode van zeven weken. Tijdens deze stage leer je De rechtbank van binnenuit kennen. Hoe gaat het er nu echt aan toe bij een rechtbank? Hoe komen vonnissen tot stand? En wat is het geheim van de raadkamer?

Dit alles kun je zelf ervaren in twee van de zeven rechtsgebieden van De rechtbank: strafrecht, bestuursrecht, handelsrecht, insolventies, belastingrecht, kantonrecht of familierecht. Je leest dossiers, bereidt zittingen voor en woont deze ook bij. Daarnaast mag je aanwezig zijn bij raadkameroverleg en lever je een bijdrage aan de totstandkoming van een uitspraak.

In maart 2023 deed een deel van de deelnemers aan een eerdere editie van de masterclass verslag over deze stage: ‘De rechtbank is eigenlijk heel menselijk’.

NB: dit was toen nog geen vak voor 5 EC, het betreft hier het stageonderdeel. Het geeft wel een goed beeld van het derde onderdeel van dit vak.

Leerdoelen

Doelstellingen van het vak:

  • Diepgaande inzichten verkrijgen in de theorie van oordeelsvorming in het algemeen en van rechterlijke oordeelsvorming in het bijzonder;

  • Het kunnen beschrijven van huidige debatten over rechterlijke oordeelsvorming en hier zelf een weloverwogen standpunt over innemen;

  • Evalueren over de opgedane kennis en deze verbinden aan de praktijk rond rechterlijke oordeelsvorming;

  • Kennismaken met de praktijk door het zien, meemaken en beleven hoe rechtspreken zich voltrekt. Doordat je substantiële (juridische) bijdragen levert aan rechterlijke uitspraken, vormt zich een uniek leerproces;

  • Leren werken in een team en het trainen van sociale vaardigheden zoals communicatie;

  • Het verscherpen van juridische schrijfvaardigheid en mondeling presenteren;

  • Kunnen reflecteren op het eigen leerproces, op eigen kennis en vaardigheden.

Onderwijsvorm

Vier interactieve werkcolleges, een workshop en een achtdaagse praktijkstage.

Periode

Solliciteren

Solliciteren kan tot zondag 6 oktober 2024 23:59 uur. Stuur een motivatiebrief, CV, je voorkeur voor twee rechtsgebieden en een recente cijferlijst met behaalde resultaten naar honours@law.leidenuniv.nl t.a.v. mw. Kirsten Penders.

Op woensdag 9 en donderdag 10 oktober 2025 vinden de sollicitatiegesprekken plaats.

Data

  1. De werkcolleges vinden plaats op de Campus Den Haag (Wijnhaven) en starten in blok 2. Er zijn vier bijeenkomsten van ieder twee uur, op:

Dinsdag 5 november 2024 - 17:00-19:00 uur, prof. mr. dr. Rogier Hartendorp
Maandag 11 november 2024 - 16:00-18:00 uur, gastspreker prof. mr. dr. Jeanne Gaakeer
Dinsdag 19 november 2024 - 17:00-19:00 uur, gastspreker mr. dr. Elke Olthuis
Dinsdag 3 december 2024 - 17:00-19:00 uur, prof. mr. dr. Rogier Hartendorp

  1. De workshop 'Zittingsvaardigheden' wordt duurt 3 uur en vindt plaats op dinsdag 10 december 2024 bij De rechtbank Den Haag, van 16:00-19:00 uur. Docent: mw. mr. Esmée van Engelen.

  2. De stage vangt aan met een startbijeenkomst op 30 januari 2025 in bijzijn van de vice decaan van Leiden Law School, prof. Jan Crijns. Van februari tot en met maart worden acht stagedagen verdeeld over zeven weken.

Toetsing

Opdrachten – practica en privatissima.

Voor de werkcolleges en de workshop dien je voorafgaand opdrachten in te leveren.

Eindbijeenkomst

Het vak besluit met een eindbijeenkomst op 13 maart 2025 op de rechtbank, in bijzijn van de President van De rechtbank Den Haag, mw. mr. Robine de Lange-Tegelaar en de decaan van Leiden Law School, prof. mr. dr. drs. Suzan Stoter.

Voor deze bijeenkomst bereid je een groepspresentatie voor o.b.v. een opdracht die zowel het theoretisch kader als de praktijkstage omvat.

Toetsmethode

Dit vak wordt niet beoordeeld met een eindcijfer, maar zoals alle vakken bij HC Law wordt het pass/fail beoordelingssysteem gehanteerd.
Je behaalt dit vak met een pass of een fail, en de tussentijdse opdrachten worden eveneens met pass of fail beoordeeld en vergezeld van individuele feedback. Op deze manier ligt de nadruk op het leerproces en niet op het eindresultaat, en leer je ook reflecteren op je eigen werk en vaardigheden.

Brightspace

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Brightspace.

Literatuur

De verplichte en aanbevolen literatuur wordt via Brightspace bekendgemaakt.

Contact

Solliciteren / vragen:

  • Vakcoördinatoren: mr. dr. Claudia Bouteligier & Kirsten Penders MA

  • Werkadres: Steenschuur 25, kamer C0.09

  • Telefoon: 071-527 7628

  • Bereikbaarheid: honours@law.leidenuniv.nl

  • E-mail: honours@law.leidenuniv.nl