Toegangseisen
Fluent in Dutch
Voor dit vak is Nederlandse taalvaardigheid vereist (minimum niveau: B2). Het vak zal in het Nederlands worden aangeboden.
Beschrijving
De moraalridder M/V vindt zichzelf goed omdat hij die ander slecht vindt. Moraalridders stellen geen vragen en denken niet verder na over de oorzaken van het meningsverschil. Ze onderzoeken niet. Ze simplificeren. […] En dat is precies niet wat we nodig hebben in onze complexe samenleving. ~Ellen ter Gast, ‘Hoedt u voor de moraalridder’
In de zoektocht naar sociale rechtvaardigheid wordt er regelmatig gestreefd naar een wereld waarin een ieder gelijke kansen en rechten heeft, ongeacht hun identiteit of achtergrond. Maar de interpretatie van de verdeling van rechten en kansen, identiteit en achtergrond is zelden onbetwist en afhankelijk van context. Want: heeft iedereen recht op dezelfde kansen en/of uitkomsten? Of: Waarom beschouwt de een persoon A als rechtvaardige klokkenluider en de ander persoon A als een deloyale moraalridder? En: Als een moraalridder het maatschappelijk debat in de weg staat, welke kennis en vaardigheden kunnen we dan aanspreken om te redeneren over goed en kwaad in onze moderne, seculiere, liberale rechtsstaat met overlappende maar ook conflicterende normen, waarden en idealen?
Het vak 'Verhalen en moraalridders' neemt narratieve ethiek als invalshoek voor het begrijpen van verhalen en als voorwaarde voor het bereiken van idealen zoals sociale rechtvaardigheid. Dat wil zeggen, in dit vak staat centraal de overtuiging dat verhalen niet louter entertainment zijn. Narratief, ofwel het vertellen van verhalen, is een manier waarop we betekenis geven aan de wereld om ons heen en onze ervaringen delen met anderen. Ethiek daarentegen, onderzoekt de fundamentele principes van goed en kwaad, en hoe we morele keuzes maken in ons leven. Narratieve ethiek brengt deze twee disciplines samen en bestudeert hoe verhalen onze morele waarden en oordelen beïnvloeden. Door middel van narratieve ethiek, kunnen we analyseren hoe fictieve personages en echte personen morele keuzes maken, hoe verhalen morele vraagstukken in de samenleving weerspiegelen, hoe narratieve structuren ethische boodschappen overbrengen en hoe verhalen ons in staat stellen om ethische kwesties vanuit verschillende perspectieven te bekijken.
Dit vak is vooral relevant voor studenten die geïnteresseerd zijn in ethiek, literatuur (en in mindere mate film/animatie) en sociale rechtvaardigheid. In 'Verhalen en moraalridders' zul je tijdens hoorcolleges kennis opdoen over de belangrijkste concepten en theorieën van narratieve ethiek en deze te leren onderscheiden van andere stromingen binnen de ethiek; in de werkgroepen zul je je vaardigheden primair ontwikkelen in het analyseren van korte verhalen (denk aan: ‘Harrison Bergeron’ door Kurt Vonnegut of ‘The Lottery’ van Shirley Jackson), persberichten en overheidsdocumenten vanuit een ethisch perspectief; in de wisselwerking tussen hoorcolleges en werkgroepen, fictie en non-fictie, ontwikkel je inzicht in de relatie tussen verhalen en sociale rechtvaardigheid en leer je een ethisch argument construeren met opgedane kennis en in relatie tot je eigen moreel kompas in ontwikkeling.
Dit vak is onderdeel van de minor De (on)rechtvaardige samenleving. In alle vakken van de minor verwachten wij het volgende van de studenten:
Je bent aanwezig bij zowel de hoorcolleges als de werkgroepen (aanwezigheidsplicht)
Je bereidt je gedegen voor op de bijeenkomsten en levert een geïnformeerde bijdrage
Leerdoelen
Aan het einde van deze cursus:
1. Kun je de belangrijkste theorieën, kernconcepten en centrale vragen van narratieve ethiek uitleggen;
2. Kun je de relatie tussen verhalen, morele waarden en sociale rechtvaardigheid uitleggen;
3. Kun je fictieve en waargebeurde verhalen analyseren om ethische dilemma’s, morele waarden, verschillende perspectieven en de rol van context in ethische besluitvorming te identificeren;
4. Kun je kernconcepten en centrale vragen van narratieve ethiek toepassen op maatschappelijke debatten over sociale rechtvaardigheid;
5. Kun je een ethisch argument construeren aan de hand van narratieve analyse en principes van ethische kritiek weet je deze positioneren in relatie tot morele kwesties in actualiteiten en sociale rechtvaardigheid in het maatschappelijk debat;
6. Kun je kritisch reflecteren op je eigen morele kompas en de invloed van verhalen op jouw begrip van sociale rechtvaardigheid.
De cursus is onderdeel van de minor De (on)rechtvaardige samenleving en sluit aan bij leerdoelen 1, 2 en 4 uit het programma. Na het succesvol afronden van de minor: (1) Ben je in staat de belangrijkste theorieën en maatschappelijke stromingen rondom sociale (on)rechtvaardigheid uit te leggen en toe te passen op concrete vraagstukken; (2) Kun je de complexiteit van de discussies rond sociale (on)rechtvaardigheid uitleggen en een onderbouwde bijdrage leveren aan het debat hierover; (4) Kun je reflecteren op de relatie tussen positionaliteit en verscheidene perspectieven op sociale (on)rechtvaardigheid.
Rooster
Op de openingspagina van de opleiding vind je aan de rechterzijde van de studiegids doorlinkmogelijkheden naar de website en de roosters, uSis en Brightspace.
Onderwijsvorm
Wekelijks een hoorcollege van 2 uur en een werkgroep van 2 uur.
Voor de hoorcolleges en de werkgroep bijeenkomsten geldt een aanwezigheidsplicht.
Eén bijeenkomst mag worden gemist (hoorcollege of werkgroep). Afwezigheid tijdens twee of meer bijeenkomsten kan resulteren in het niet met een voldoende afsluiten van het vak
Toetsing en weging
Inzet
- Dit bestaat uit: aanwezigheid bij en actieve bijdrage tijdens hoorcolleges en werkgroepen, inclusief het uitvoeren van wekelijkse huiswerkopdrachten ter voorbereiding op de werkgroepen.
4 reflectieopdrachten
Schriftelijk tentamen
In het geval van een (schriftelijke of mondelinge) opdracht kan de examinator ten alle tijden het initiatief nemen tot een follow-up gesprek met de student om vast te stellen of de leerdoelen zijn behaald.
Literatuurlijst
Wordt aangekondigd op Brightspace
Inschrijven
Registratie via MyStudymap of uSis is mogelijk vanaf TBA, na inschrijving voor de gehele minor. Schrijf je in voor alle vakken via MyStudymap of uSis.
Sommige vakken van de minor hebben een beperkt aantal plaatsen, dus schrijf je op tijd in.
Meer informatie over inschrijven via MyStudymap vind je op deze pagina.
Na inschrijving via MyStudymap/uSis krijg je automatisch toegang tot de Brightspace pagina van het vak.
Let op gast-/contract-/exchange studenten schrijven zich niet in via MyStudymap maar via uSis.
Contact
Joseph Jordan (j.d.jordan@fgga.leidenuniv.nl)