Studiegids

nl en

Vraagstukken Latere Levensfasen

Vak
2025-2026

Toegangseisen

Beschrijving

Dit blok behandelt de vraagstukken rond de veroudering. Het is breed multidisciplinair opgezet onderwijs waarin de patiënt centraal staat en klinische vraagstukken besproken worden tegen de achtergrond van brede basale kennis over de demografie, biologie, (patho)fysiologie, genetica en epidemiologie. Ook wordt veroudering in een breed maatschappelijk verband geplaatst. Gedurende het blok zal de complexiteit van de problematiek toenemen en is er steeds meer tijd voor het zelfstandig bestuderen en uitwerken van casuïstiek.

Leerdoelen

De student is in staat om:

  1. op een respectvolle manier in gesprek te gaan met een oudere over diens biografie, zorgbehoeften, levensdoelen en wensen rondom het levenseinde, waarbij een positieve attitude en betrokkenheid ten opzichted van oudere mensen/patiënten wordt getoond.
  2. kennis betreffende anatomie, etiologie, pathogenese, pathofysiologie, symptomatologie en/ of epidemiologie toe te passen op casuïstiek betreffende:
    a) de belangrijkste geriatrische syndromen (o.a. kwetsbaarheid, vallen, verwardheid, anemie, ondervoeding, incontinentie).
    b) etnische, interculturele en seksuele aspecten van veroudering
    c) (patho)anatomische, biologische en (patho)fysiologische mechanismen van veroudering
    d) verminderde reserves en kwetsbaarheden bij ouderen
    e) diversiteit en atypische presentaties bij ouderen
    f) patronen in de klinische presentaties bij ouderen
    g) vaak gebruikte diagnostische testen bij ouderen
    h) een functiegerichte preventie
    i) veranderde farmacokinetiek en -dynamiek bij ouderen
    medicatiebijwerkingen en -interacties bij ouderen
  3. veel voorkomende klachten en symptomen bij ouderen te herleiden tot een klinische entiteit met de bijbehorende differentiaaldiagnostiek. De student kan de daarbij behorende differentiaal diagnostische overwegingen aangeven en een eerste aanvullend onderzoek voorstellen ter differentiatie en analyse. De student is hierbij niet alleen gericht op het stellen van de diagnose, maar ook op het constateren van bijbehorende functiebeperkingen en zorgbehoefte/wensen.
  4. op basis van een papieren casus of beeldmateriaal, de onderdelen van het geriatrische assessment te interpreteren, en een probleemlijst met differentiaaldiagnosen op te stellen, ingedeeld in de verschillende domeinen
  5. bij een oudere met verwardheid, op basis van een papieren casus of beeldmateriaal, de mentale status in kaart te brengen door psychiatrisch onderzoek en cognitieve screeningsinstrumenten.
  6. op basis van fotomateriaal vaak voorkomende dermatologische pathologie op oudere leeftijd te herkennen.
  7. in een papieren casus een inschatting te maken van de wilsbekwaamheid van een oudere patiënt en signalen van mogelijke wilsonbekwaamheid te herkennen.
  8. het lichamelijk onderzoek (inclusief een beoordeling van de mobiliteit en orthostasemeting), bij een oudere patiënt te beredeneren en interpreteren.
  9. een complexe papieren casus van een oudere patiënt vanuit het perspectief van diverse zorgverleners en zorgsettingen, rekening houdend met de vraagstelling en de mantelzorger.
  10. kennis van de principes van palliatieve zorg toe te passen op casuïstiek.
  11. uit te leggen wat er met proactieve zorgplanning inhoudt, wanneer en waarom dit belangrijk is, en hoe dit in de praktijk wordt toegepast.
  12. de indicatie, werkingsmechanisme en bijwerkingen van niet-medicamenteuze en medicamenteuze behandelingen, zoals beschreven in de kernmedicatielijst te benoemen en toe te passen op geriatrische casuïstiek.
  13. complexe papieren casus van een oudere patiënt een therapeutische behandelplan op te stellen volgens de 6step-methode, waarbij de student kritisch omgaat met de bestaande richtlijnen en de gemaakte keuzen beargumenteert.
  14. een wetenschappelijke onderbouwing van de relatie tussen basaal onderzoek naar veroudering en de klinische toepassing te presenteren.
  15. de beperkingen aan de wetenschappelijke literatuur in het licht van de ouderengeneeskunde te herkennen en deze inzichten toe te passen.
  16. in een levensechte situatie of een complexe papieren casus van een oudere patient de grens tussen het medische zinvol handelen en overbehandeling aan te geven, en gemaakte ethische keuzes te beargumenteren.
  17. bij casuïstiek rondom het levenseinde te herkennen waar de grenzen van de wet en ethische spanningen kunnen ontstaan.
  18. de kennis over de veroudering en ouderengeneeskunde toe te passen bij het oplossen van brede maatschappelijke dilemma's zoals schaarste, planetary health en het plannen van preventieve maatregelen.
  19. de kern van de belangrijkste wetgeving en de financiering die van toepassing is op de ouderenzorg (Zyw, Wlz, Wmo, WGBO) uit te leggen, en in een papieren casus te beredeneren welke wetgeving en financiering van toepassing zijn.

Rooster

Het rooster kun je raadplegen via MyTimeTable.

De tentamendata zijn vastgesteld door het opleidingsbestuur en staan vermeld in het rooster.
In het rooster en/of op Brightspace wordt bekend gemaakt wanneer en op welke wijze de inzage en nabespreking van het tentamen plaatsvindt.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges, kennisclips, team bases learning,
E-learnings, zelstudieopdrachten,
Patiënt demonstraties
Verplichte practica
Responsiecolleges, Werkcolleges

Toetsing en weging

Toetsing geschiedt door middel van een gesloten kennistoets welke bestaat uit verschillende vraagtypes en een open toets klinisch redeneren volgens de 6-step methode. Tevens wordt een wetenschappelijke presentatie tijdens één van de werkgroepen beoordeeld met een cijfer. Als aanvullende eis zijn er een aantal verplichte practica waarin vaardigheden worden geoefend.

De tentamendata zijn beschikbaar op de roosterwebsite.

Literatuurlijst

Voor de volledige literatuurlijst van de bachelor Geneeskunde, zie de Studiematerialenlijst GNK 2025-2026..

Inschrijven

Inschrijving vindt plaats via MyStudyMap. Voor dit vak gelden de standaard inschrijftermijnen die genoemd worden in het Protocol Inschrijven voor onderwijs en tentamens van de Universiteit Leiden. Voor meer informatie, zie de studentenwebsite.

Contact

Mw. Dr. A.M. Oleksik
Mw. M.A. van der Ploeg Latere_levensfasen@lumc.nl

Opmerkingen

Het aantal studiepunten staat bovenaan in het grijze vak achter EC vermeld. 1 EC staat voor 28 uur.

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Brightspace.