Studiegids

nl en

Integratieproject 1: Online Deceptie en Desinformatie

Vak
2025-2026

Toegangseisen

Dit vak is alleen toegankelijk voor bachelorstudenten Cybersecurity & Cybercrime

Beschrijving

In dit eerste integratievak onderzoeken studenten het probleem van online deceptie en desinformatie vanuit een multidisciplinair perspectief. Online deceptie en desinformatie verwijst naar een vorm van misleiding waarbij opzettelijk onjuiste of misleidende informatie wordt verspreid. Dit kan op uiteenlopende manieren gebeuren en door verschillende actoren – van individuen tot statelijke entiteiten – met allerlei doelen, zoals het beïnvloeden van publieke opinie, het creëren van sociale onrust, beïnvloeding van verkiezingen, financieel gewin of het schaden van reputaties. In de online omgeving krijgt desinformatie vaak vorm via gemanipuleerde informatie, zoals nepaccounts, verzonnen nieuwsberichten, vervormd beeldmateriaal, deepfakes, of de verspreiding van halve waarheden en complottheorieën.

Het hoofddoel van dit vak is om studenten voor te bereiden op het begrijpen en kritisch aanpakken van het complexe en veelzijdige probleem van online deceptie vanuit het perspectief van verschillende disciplines, gebruikmakend van inzichten uit de informatica, criminologie, recht, en governance.

In de colleges over informatica verdiepen studenten zich in de digitale mechanismen die een rol spelen bij online deceptie en desinformatie. Ze krijgen inzicht in hoe bepaalde vormen van misleiding technisch tot stand komen en welke digitale middelen daarbij kunnen worden ingezet. Ook leren ze manieren waarop technologie kan helpen bij het herkennen en tegengaan van zulke praktijken.

In de colleges over criminologie richten studenten zich op de achterliggende sociale en gedragsmatige aspecten van online deceptie en desinformatie. Er wordt ingegaan op de mogelijke drijfveren van betrokkenen, wie erdoor getroffen worden, en wat de mogelijke gevolgen zijn. Verschillende vormen van online deceptie worden besproken vanuit criminologisch perspectief, met aandacht voor patronen en bredere maatschappelijke contexten.

Het juridische perspectief zal studenten voorzien van kennis van de mogelijke juridische gevolgen voor degenen die zich met dit gedrag bezighouden. Ze zullen de bestaande wettelijke kaders en de uitdagingen van de handhaving van deze wetten in de digitale context onderzoeken.

Leerdoelen

Aan het eind van dit vak zijn studenten in staat om:

  • Verschillende soorten online deceptie en desinformatie te identificeren, definiëren en beschrijven

  • De prevalentie en kenmerken van specifieke vormen van online deceptie en desinformatie te benoemen

  • De kenmerken van daders en slachtoffers voor de verschillende vormen van online deceptie en desinformatie te begrijpen

  • Kennis van de verschillende theoretische benaderingen van online deceptie en desinformatie in de vier disciplinaire perspectieven te demonstreren

  • De technische, sociale, juridische en politieke impact van online deceptie te duiden.

  • De rol van actoren en interventies die betrokken zijn in de preventie, detectie en respons op online deceptie en desinformatie op individueel, nationaal en internationaal niveau te begrijpen.

  • Casuïstiek over online deceptie en desinformatie kunnen beschrijven vanuit het lenzenmodel over: (1) preventie, (2) voorbereiding, (3) definiëring, (4) response en herstel, en (5) vergroten van weerbaarheid.

Rooster

Op de openingspagina van de opleiding vind je aan de rechterzijde van de studiegids doorlinkmogelijkheden naar de website en de roosters, MyStudyMap, uSis en Brightspace.

Onderwijsvorm

Werkvorm: per week zijn er 2 colleges van 3 uur

Toetsing en weging

Individuele quiz 20%

  • Herkansing niet mogelijk

  • Bij onvoldoende moet gecompenseerd worden

Groepsproject 30%

  • Herkansing niet mogelijk

  • Bij een onvoldoende moet gecompenseerd worden

Academisch paper 50%

  • Het cijfer moet 5,50 of hoger zijn om het vak te halen

  • Herkansing mogelijk

  • Herkansing heeft dezelfde vorm

Studenten mogen het academisch paper herkansen als ze een berekend totaalcijfer voor het vak hebben dat lager is dan 5,50.

Bij schriftelijke toetsvormen kan de examinator altijd een vervolggesprek met de student initiëren om vast te stellen of de leerdoelen zijn behaald.

Studenten zijn verplicht om bij alle werkgroepen aanwezig te zijn. Per vak mag je maximaal één keer afwezig zijn. Ben je vaker afwezig, dan behaal je het vak niet en krijg je geen eindcijfer. Je zult het vak dan in het volgende studiejaar opnieuw meten volgen, tenzij je een gegronde reden hebt die is goedgekeurd door de studieadviseurs

Behaalde cijfers zijn alleen geldig in het lopende academisch jaar. Deelcijfers vervallen na kans en herkansing van het vak, indien het vak niet succesvol behaald is. Het vak dient in volgend academisch opnieuw gevolgd te worden.

Op dit vak zijn het Onderwijs- en Examenreglement van de Bachelor Cybersecurity & Cybercrime en het Reglement van de Examencommissie van de Bachelor Cybersecurity & Cybercrime van toepassing.

Literatuurlijst

De literatuurlijst voor dit vak wordt t.z.t. via Brightspace bekend gemaakt.

Inschrijven

Schrijf je in MyStudyMap in voor elk vak, de werkgroepen en de tentamens (niet elk vak heeft werkgroepen en/of tentamens). Doe dit op tijd, voor de start van de cursus; sommige vakken en werkgroepen kennen namelijk een limiet. Inschrijven voor tentamens is verplicht. In MyTimetable zie je na inloggen je persoonlijke studierooster.

Inschrijven voor dit vak kan vanaf Dinsdag 9 december 2025, 13:00.

Let op: Inschrijven voor de herkansingen is verplicht, dit moet door de student zelf worden gedaan en kan vanaf maandag 4 mei 2026 tot 10 dagen voor het tentamen. Tot 5 dagen voor het tentamen kan het OSC gemaild worden en een formulier ingevuld worden.

Brightspace is de digitale leeromgeving van de Universiteit Leiden. Na je inschrijving voor een vak in MyStudymap ben je ook ingeschreven voor de Brightspace omgeving van het vak.

Meer informatie over inschrijven via MyStudymap is te vinden op deze pagina.

Contact

E-mailadres docent: a.j.a.hoyle@fgga.leidenuniv.nl
E-mailadres BaCC: bacc@fgga.leidenuniv.nl

Opmerkingen