Studiegids

nl en

Verdiepend aansprakelijkheidsrecht

Vak
2025-2026

Toegangseisen

Bachelor rechtsgeleerdheid (zie OER). Ook moet het vak ILS-Regulering, gedrag en privaatrecht (master Rechtsgeleerdheid, afstudeerrichting civiel recht) zijn gevolgd en aan de toets zijn deelgenomen.

Beschrijving

Het aansprakelijkheidsrecht behoort tot de kern van het civiele recht. Nieuwe risico’s, bijvoorbeeld als gevolg van digitalisering, toegenomen datagebruik en klimaatverandering vragen inpassing in de bestaande rechtsregels, maar dwingen ook tot reflectie op de bestaande fundamenten van het aansprakelijkheidsrecht. In dit vak zal de kennis van het aansprakelijkheidsrecht vergaand worden verdiept door het Europese en nationale aansprakelijkheidsrecht vanuit rechtsvergelijkend en interdisciplinair perspectief te beschouwen en complexere onderdelen uit dit rechtsgebied aan de hand van de meest recente jurisprudentie te analyseren. Deze nieuw verworven inzichten worden vervolgens per week gebruikt om een nieuw praktijkgeval of maatschappelijk probleem diepgravend te analyseren, denk bijvoorbeeld aan aansprakelijkheid van de gebruiker voor AI, aansprakelijkheid voor nieuwe stoffen zoals PFAS en schade door klimaatverandering. De concrete praktijkgevallen staan nog niet vast en kunnen per academisch jaar verschillen.

Leerdoelen

Na afronding van het vak kan de student:
Het onderwijs is opgezet om antwoord te geven op de volgende onderzoeksvragen:

  • Op welke wijze kan rechtsvergelijkend onderzoek bijdragen aan een beter begrip en duiding van de fundamenten en kernleerstukken van het Europese en nationale aansprakelijkheidsrecht?

  • Wat is de meest recente stand van de jurisprudentie ten aanzien van een (complex) deelgebied van het aansprakelijkheidsrecht? Hoe kunnen nieuwe ontwikkelingen uit de jurisprudentie worden ingepast in het huidige kader en wat betekenen deze uitspraken voor bestaande lijnen in de doctrine ten aanzien van deze leerstukken?

  • Hoe kunnen complexe en/of nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen een plek krijgen in het aansprakelijkheidsrecht?

  • Hoe zetten complexe en/of nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen de bestaande regels en fundamenten onder druk en wat zijn eventuele rechtvaardigingen voor aanpassing van deze regels en fundamenten van het aansprakelijkheidsrecht?

  • Wat is de verhouding tussen het materiële recht en de rol van de bewijsmiddelen c.q. -positie, het bewijs- en procesrecht bij de vormgeving en toepassing van het aansprakelijkheidsrecht?

  • Welke functie vervult het aansprakelijkheidsrecht in de maatschappij? Hoe vindt (letsel)schadeafwikkeling in de praktijk plaats? Wat weten we uit empirisch-juridisch onderzoek en andere disciplines over de behoeften van slachtoffers/gelaedeerden en daders/laedentes? In hoeverre beantwoordt het aansprakelijkheidsrecht aan haar functie en de behoeften van de gebruikers ervan en wat zijn mogelijke alternatieven?
    Naast het verdiepen van de analytische vaardigheden, argumentatie en oordeelsvorming op voornoemde materiële thema’s, wordt telkens de brug geslagen met de toepassing van deze regels in de praktijk en in rechte via de bewijs- en procesrechtelijke dimensie, waardoor het vak ook goed voorbereid op de rechtspraktijk. Daarnaast beoogt het vak studenten te laten oefenen met niet-juridische academische vaardigheden als leiderschap, mondelinge uitdrukkingsvaardigheid en voorzitterschap, doordat de studenten in de werkgroep in groepsverband opdrachten dienen te maken en te bespreken, de resultaten dienen te presenteren of om de beurt een deel van de werkgroep dienen voorzitten.
    Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:

  • De student kan het in Nederland geldende aansprakelijkheidsrecht beschouwen vanuit rechtsvergelijkend perspectief, dit perspectief gebruiken bij de analyse en verdere ontwikkeling en vormgeving van het eigen rechtssysteem.

  • De student kent de meest recente jurisprudentie ten aanzien van enkele (complexere) deelgebieden van of leerstukken binnen het aansprakelijkheidsrecht. De student kan deze rechtspraak reproduceren, duiden, analyseren aan de hand van de geldende doctrine en evalueren aan de hand van historische, systematische, rechtsvergelijkende en teleologische argumenten.

  • De student kan nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen duiden en plaatsen in het bestaande kader van het aansprakelijkheidsrecht. De student kan bovendien analyseren en beoordelen waar het recht reeds een oplossing biedt en aan de hand van de geboden kaders beargumenteren waar het recht aanpassing behoeft.

  • De student is zich bewust van de praktische en bewijsrechtelijke implicaties van het aansprakelijkheidsrecht. Hij kan deze implicaties uitleggen en de uitwerking ervan analyseren. De student kan beoordelen in hoeverre bewijsproblemen spelen in het aansprakelijkheidsrecht in relatie tot nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen en evalueren in hoeverre en op welke wijze aan deze bewijsproblemen tegemoet dient te worden gekomen.

Rooster

Zie MyTimetable.

Onderwijsvorm

Hoor- en/of werkcolleges

  • Aantal: 10 x 2 uur.

  • NB: het is mogelijk dat een deel van de hoor- of werkcollegestof wordt aangeboden in kennisclips die voorafgaand aan de werkgroep dienen te worden bekeken, in welk geval een deel van de hoorcollegetijd kan komen te vervallen. Ook kunnen gastsprekers een deel van de colleges verzorgen. Zie nader de syllabus van het vak.

  • Namen docenten: mr. dr. G.M. Veldt en anderen

Vereiste voorbereiding
Zie de syllabus van het vak op Brightspace.

Toetsing en weging

Toetsvorm(en)

  • Schriftelijk tentamen: 100% van het eindcijfer.

  • Class participation (pilot): bij een goede class participation wordt het cijfer voor het (her)tentamen met 0,25 opgehoogd. Deze class participation bestaat uit het inleveren van uw antwoorden op de opgegeven vragen voorafgaand aan elke onderwijsbijeenkomst via Brightspace en actieve deelname aan de werkgroep. In totaal doet u dit (dus) 5 keer. Van één onderwijsbijeenkomst worden uw antwoorden nagekeken. Om voor de class participation-regeling in aanmerking te komen, dient u in ieder geval vier keer actief aanwezig te zijn in de werkgroep, vier inlevermomenten te hebben voltooid en het nagekeken werk dient van voldoende kwaliteit te zijn.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege,
werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen (zoals kennisclips).

Literatuurlijst

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:
*De voorgeschreven literatuur en de syllabus worden bekend gemaakt via Brightspace. Deze literatuur is voor deels Nederlands- en deels Engelstalig.

Inschrijven

Inschrijving voor het onderwijs en het tentamen verloopt in principe via MyStudymap. Heb je geen toegang tot MyStudymap (gaststudent) of ben je propedeusestudent, kijk dan hier onder het tabblad Rechtsgeleerdheid voor meer uitleg over de inschrijfprocedure in jouw situatie. Maximum aantal studenten: 25.

Contact

  • Vakcoördinator: via secretariaat van het instituut voor privaatrecht

  • Werkadres: Kamerlingh Onnes Gebouw, Steenschuur 25, kamer B2.43

  • Bereikbaarheid: via secretariaat

  • Telefoon: 071-527 7400 (secretariaat)

  • E-mail: mastercivielrecht@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Privaatrecht

  • Afdeling: Civiel recht

  • Kamernummer secretariaat: B2.43

  • Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 09:00 tot 17:00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071-527 7400

  • E-mail: mastercivielrecht@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen

n.v.t.