Thema's: Multidisciplinair perspectief op de grenzen van de gezondheidszorg
Disciplines: Gezondheidszorg, ethiek, bestuurskunde, openbaar bestuur
Toelatingseisen:
Dit vak is een (extracurriculaire) Honours Class: een keuzeonderdeel binnen het Honours College. Daarnaast kunnen derdejaars studenten die niet het Honours College programma volgen zich ook aanmelden voor de Bachelor Honours Classes. Er vindt een selectie plaats o.a. op basis van motivatie en gemiddeld cijfer van de bacheloropleiding.
Beschrijving:
De verdiensten van de moderne gezondheidszorg lijken eindeloos. De spectaculaire toename in de gemiddelde levensverwachting gedurende de twintigste eeuw en de genezing van tal van ziekten dankzij moderne technologie en medicijnen behoren onmiskenbaar tot de grootste prestaties van onze beschaving. Tegelijkertijd worden we op verschillende manieren geconfronteerd met de grenzen van de gezondheidszorg.
In een samenleving die steeds hogere eisen aan burgers stelt, maar ook steeds meer ongelijkheid, schaarste en culturele diversiteit laat zien, rijst de vraag of er voldoende maatschappelijk en politiek draagvlak blijft bestaan voor een solide gezondheidszorg. Kunnen artsen hun werk nog naar behoren uitvoeren wanneer zij gebukt gaan onder hoge administratieve lasten en veeleisende patiënten? Hoe zorgen we in een vergrijzende samenleving voor een financieel houdbaar en duurzaam gezondheidssysteem en wat vragen we van mensen zelf? Wat draagt de zorg bij aan klimaatverandering en hoe gaat ze om men schaarste van middelen en personeel?
Maatschappelijke ontwikkelingen roepen fundamentele vragen op over de eigen verantwoordelijkheid van de burger/patiënt, de rol van de overheid in het bevorderen van gezondheid, van professionele organisaties die steeds meer gericht zijn op superspecialisatie en van marktpartijen voor wie de gezondheidszorg een belangrijke afzetmarkt is. Wat leren de COVID-19 pandemie en klimaatverandering ons over de grenzen van de gezondheidszorg?
Deze Honours Class confronteert studenten met dit soort grenzen van de gezondheidszorg. Er wordt over de grenzen van disciplines heen gekeken om tot een beter begrip van hedendaagse gezondheidsvraagstukken te komen. Dit is van belang, aangezien de zorgsector een complex veld is waarin niet alleen feiten, maar ook emoties en normatieve perspectieven een grote rol spelen – zowel in de arts-patiëntrelatie als op het macroniveau van bestuur en politieke besluitvorming.
Gedurende de Honours Class worden negen interdisciplinaire thema’s over de grenzen van de gezondheidszorg besproken. Theorie en praktijk worden in elke bijeenkomst met elkaar verbonden middels boeiende gastsprekers én door presentaties van studenten zelf. Elke week bereidt een team van studenten de sessie voor door relevante inzichten te presenteren en discussie te entameren. Er wordt steeds een brug geslagen tussen de grenzen van de gezondheidszorg en de werkzaamheden van artsen, beleidsmakers en andere professionals waar studenten voor in opleiding zijn.
Studenten worden uitgedaagd om niet alleen kennis op te doen van actuele gezondheidsvraagstukken, maar ook om deze vanuit verschillende perspectieven te benaderen, waarbij ze gebruik maken van vaardigheden en methoden uit diverse disciplines. Hierbij gaat in het bijzonder aandacht uit naar een ethische benadering: studenten schrijven een korte ethische analyse over een normatief gezondheidsvraagstuk. Voor de eindopdracht worden bestuurskundige vaardigheden aangeleerd, waarmee studenten in groepsverband een beleidsnota opstellen over een gekozen ‘grens’ binnen de gezondheidszorg.
Leerdoelen:
Na het afronden van deze Honours Class zijn studenten in staat om:
de veelzijdige rol van gezondheidszorg in de samenleving te begrijpen door normatieve en bestuurskundige perspectieven te verbinden met (medische) zorgvraagstukken;
uit te leggen hoe grenzen in de gezondheidszorg van invloed zijn op de werkpraktijk van (medische, bestuurlijke en andere) professionals;
een ethische analyse uit te voeren van een gezondheidskundig grensvraagstuk;
normatieve en beleidsmatige perspectieven op gezondheidsbeleid te analyseren;
een beleidsnota te schrijven en te presenteren over één van de grenzen waar de gezondheidszorg mee wordt geconfronteerd.
Programme en rooster:
De bijeenkomsten van deze class zullen plaatsvinden op dinsdagen van 17:30-20:00.
Datums: n.t.b.
Locatie:
De bijeenkomsten vinden plaats in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Literatuurlijst:
Een impressie:
BBC Radio 4. The Reith Lectures. Dr Atul Gawande: The Future of Medicine, episodes 1-4
Available at: https://www.bbc.co.uk/programmes/b04bsgqn/episodes/guidePetrie, S. & Peters. P. Untangling complexity as a health determinant: Wicked problems in
Healthcare, Health Science Inquiry. 2020: (11), 131-135. https://doi.org/10.29173/hsi299Goshua, A., Gomez, J., Erny, B., Burke, M., Luby, S. et al. Addressing Climate Change and Its
Effects on Human Health: A Call to Action for Medical Schools. Academic Medicine. 2021;
96(3): p324-328. https://doi.org/10.1097/acm.0000000000003861
De literatuur wordt later aangevuld via Brightspace.
Course load and teaching method:
Dit vak is 5 EC waard, wat betekent dat de totale studielast 140 uur bedraagt:
Bijeenkomsten: 10 x 2,5 uur = 25 uur (aanwezigheidsplicht)
Lezen van literatuur: 50 uur
Praktisch werk: 7 uur
Opdrachten
Ethische analyse: 8 uur
Beleidsdocument: 40 uur
Eindpresentatie: 10 uur
Toetsing:
De toetsing is als volgt:
Alle opdrachten moeten met een >5.5 worden afgerond om te slagen voor deze Honours Class. Daarbij moet ook voldaan zijn aan de aanwezigheidsverplichting.
Brightspace en uSis:
Brightspace wordt gebruikt in dit vak. De registratie in Brightspace zal centraal worden gedaan.
Let op: studenten hoeven zich niet aan te melden in uSis voor de Bachelor Honours Classes. De registratie zal centraal worden gedaan.
Aanmelden:
Aanmelden voor dit vak is mogelijk van maandag 27 oktober t/m zondag 16 november 2025 via de Honours Academy. De aanmeldlink zal op de studenten website van de Honours Academy worden geplaatst.
Let op: studenten hoeven zich niet aan te melden in uSis voor de Bachelor Honours Classes. De registratie zal centraal worden gedaan voor begin van het vak.
Contact:
Prof. Dr. Jet Bussemaker: m.bussemaker@lumc.nl
Prof. Dr. Martine de Vries: m.c.de_vries@lumc.nl