Het integratiedebat in Nederland en andere West-Europese landen staat hoog op de maatschappelijke agenda. De spanningen die de massale immigratie de afgelopen decennia heeft opgeroepen, zijn echter verre van nieuw. Door de eeuwen heen zijn tal van groepen nieuwkomers op weerstanden gestuit en ook het relatief hoge aandeel van immigranten in de meeste Europese landen kent vele precedenten. Daarom is de vraag gerechtvaardigd of de hedendaagse angst voor de dreiging wel zo re? is. Om daar antwoord op te kunnen geven, is een vergelijking nodig met de situatie in eerdere perioden. Zowel waar het gaat om de kenmerken van de migranten als om die van de samenlevingen waarin zij zich vestigden. Zo laat een historische vergelijking van het verloop van integratieprocessen en van maatschappelijke discussies over cultuurverschillen zien dat het minimaal 60 jaar duurt, dus drie generaties, voordat migranten en hun nakomelingen min of meer ge?egreerd zijn. In de meeste gevallen zijn culturele verschillen uiteindelijk overbrugd.
Vooral de geschiedenis van de katholieke Ieren en joden in Engeland, Polen in Duitsland, en de Italianen in Frankrijk en Zwitserland in de negentiende eeuw, is leerzaam. Niet alleen vanwege het langzame tempo van de integratie, maar ook vanwege de sterke vijandbeelden. De wijze waarop protestanten over katholieke of joodse immigranten spraken, vertoonde treffende parallellen met de hedendaagse beeldvorming over moslims. Naast overeenkomsten zijn er echter ook verschillen. Dan moeten we denken aan de gevolgen van het naoorlogse dekolonisatieproces, de arrangementen van de verzorgingsstaat en het restrictieve vreemdelingenbeleid van nationale overheden.
In deze collegereeks draait het om de vergelijking van oude en nieuwe migranten in Nederland en andere West-Europese landen. Een aantal vooraanstaande specialisten zal op systematische wijze de parallellen en verschillen tussen heden en verleden blootleggen. De reeks is daarom niet alleen interessant voor studenten, maar ook voor ambtenaren, beleidsmakers en andere professionals die zich met deze thema’s bezighouden.
Rooster
Semester II, zie rooster.
Onderwijsvorm
Hoorcollege
A la Carte- en Contractonderwijs
Belangstellenden die deze cursus in het kader van A la carte onderwijs willen volgen (zonder tentamen), vinden [hier](http://www.letteren.leidenuniv.nl/onderwijs/alacarte/alacarte_inschrijven.jsp meer) informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.
Belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), vinden [hier](http://www.letteren.leidenuniv.nl/onderwijs/contractonderwijs/inschrijven.jsp meer) informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.
Leerdoelen
Verwerven inzicht in de problematiek rond de migratie in Nederland en West-Europese landen
Literatuur
Verplichte literatuur
A: voor het 5-punts tentamen:
- Leo Lucassen, The Immigrant Threat. The Integration of Old and New Migrants in Western Europe (Urbana and Chicago 2005), paperback. – Leslie Page Moch, Moving Europeans. Migration in Western Europe since 1650 (Bloomington 2003), paperback.
B: voor het 10-punts tentamen:
- Foner, Nancy, From Ellis Island to JFK. New York’s two great waves of immigration. (New Haven, Yale University Press 2000), – Lucassen, Leo David Feldman en Jochen Oltmer (red.), Paths of Integration. Migrants in Western Europe (1880-2004) (Amsterdam, Amsterdam University Press 2006). – Roy, O. (2004). Globalised Islam. The search for a new Ummah. London, Hurst & Company.
Toetsing
Schriftelijk tentamen met enkele essayvragen
Informatie
Bij de docenten: l.a.c.j.lucassen@let.leidenuniv.nl en wwillems@campusdenhaag.nl.
Blackboard/webpagina
Geen.
Overzicht
4 februari 2009:
Prof. dr. Leo Lucassen (UL)
Inleiding: Migranten in West-Europa en de VS
11 februari 2009:
Prof. dr. Ineke Sluiter (UL)
Democratie en multiculturalisme in de Oudheid en het heden
18 februari 2009:
Prof. dr. Wim Willems (UL)
Tjalie Robinson: een Indische multiculturalist avant la lettre
25 februari 2009:
Prof. dr. Pieter Emmer (UL)
Migratie vanuit het Caraïbisch gebied en de afschaffing van de slavernij
4 maart 2009:
Dr. Erika Kuijpers (UL)
Migranten aan de onderkant: Amsterdam in de Gouden Eeuw
11 maart 2009:
Dr. Marlou Schrover (UL)
De factor gender in migratieprocessen vanaf de 19e eeuw
18 maart 2009:
Dr. Chris Quispel (UL)
Segregatie en gettovorming in de V.S. en Europa vergeleken
1 april 2009:
Dr. Corrie van Eijl (UL)
Vreemdelingen aan de grens: anderhalve eeuw beleid
8 april 2009:
Dr. Maurice Crul (UvA)
De tweede generatie: een Europese vergelijking
15 april 2009:
Drs. Mila Ernst (IISG) en Dr. Annemarie Cottaar (UvA/IISG)
Verbeelding en digitalisering van de Nederlandse migratiegeschiedenis
6 mei 2009:
Prof. dr. Maurits Berger (UL)
Op weg naar een Europese Islam
13 mei 2009:
Prof. dr. Leo Lucassen (UL)
Afsluiting en discussie
Aanmeldingen Cursussen, Werkgroepen en Tentamens
Aanmelden via U-TWIST, zie aanmeldingsprocedure.