Kritiek van burgers op de machthebbers heeft in het verleden vele vormen gehad. De vorm van directe collectieve actie is in West-Europa eeuwenlang dominant geweest: een lokale gezaghebber die de woede van het volk op zijn hals haalde, werd door een groep boze burgers, al dan niet gewapend met hooivorken, aangevallen. Met het ontstaan van de natiestaat en het vertegenwoordigende stelsel veranderde het politieke landschap en deden nieuwe, meer indirecte vormen van protest hun intrede. De verplaatsing van een groot deel van de macht naar nationaal niveau en naar het parlement betekende dat het protest anders van vorm moest zijn en anders gericht moest worden om effectief te kunnen zijn. Aan de hand van theorie?van historisch socioloog Charles Tilly over de ontwikkeling van dit nieuwe repertoire van collectieve acties, gaan we in dit college na hoe Nederlandse burgers in de afgelopen eeuwen vorm gaven aan hun ongenoegen. Denk bijvoorbeeld aan het publiceren van pamfletten, kranten en spotprenten, het organiseren van petities, demonstraties en werkstakingen en het oprichten van pressiegroepen en politieke partijen, maar ook aan het dragen van buttons en het zingen van protestliederen. In dit college staat niet de inhoud, maar de vorm van het protest centraal. Aan de hand van concrete casussen onderzoeken we hoe ontevreden burgers tot hun keuze voor een bepaalde protestvorm kwamen – volgden ze bijvoorbeeld buitenlandse voorbeelden na, of refereerden ze aan een beroemde protestactie uit het verleden? Waarom werd in Nederland, in vergelijking met het buitenland, vaak gekozen voor voorzichtige protestvormen? En was hun protest eigenlijk effectief?
Rooster
Semester I, zie rooster.
Onderwijsvorm
Werkcollege. NB verplichte aanwezigheid ( zie studiereglement Instituut voor Geschiedenis, art 2).
Leerdoelen
Kennis verwerven over de geschiedenis van Nederlandse politiek, kennismaken met de politieke cultuur-benadering van politieke geschiedenis door reflectie op de veranderende vormen van politiek, het gezamenlijk en individueel analyseren van historische casussen, mondelinge en schriftelijke presentatie.
Literatuur
Wordt nader bekend gemaakt.
Toetsing
Opdrachten en bijdrage college, referaat en werkstuk
Informatie
Bij docent: m.j.janse@let.leidenuniv.nl.
Aanmeldingen Cursussen, Werkgroepen en Tentamens
Aanmelden via U-TWIST, zie aanmeldingsprocedure.