Uit onderzoek naar journalistieke bronnen blijkt dat nieuwsmedia een sterke voorkeur hebben voor de overheid, bedrijven en andere invloedrijke instituties als nieuwsbron. Op globaal niveau vinden vooral bronnen uit de westerse wereld gehoor. Onderzoeksjournalistiek is een discipline die deze eenzijdigheid doorbreekt door dieper te graven om bronnen aan te boren die moeilijker bereikbaar zijn. Een andere correctie op de eenzijdigheid van institutionele bronnen is de stroming van het civic journalism: beter luisteren naar het publiek, nieuws brengen dat de lezers kunnen gebruiken, minder aandacht voor de staat en meer voor de straat. Over deze onderwerpen gaat de werkgroep Bronnenonderzoek.
In dit vak verdiepen studenten zich in de academische literatuur over nieuwsbronnen en voeren ze in duo’s onderzoek uit naar nieuwsbronnen. Hierbij staat ? casus centraal: de berichtgeving over prostitutie, vrouwenhandel en loverboys. Daarnaast bedrijven ze in duo’s zelf onderzoeksjournalistiek. Daartoe leren zij een zorgvuldig afgewogen (ook journalistiek-ethisch verantwoorde) researchstrategie te bepalen om vervolgens verschillende bronnen (mondeling, schriftelijk, digitaal) effectief aan te boren en te beoordelen. Zij oefenen zoekstrategie?op Internet en nemen o.m. kennis van de mogelijkheden van de WOB (Wet Openbaarheid Bestuur). Essentieel is de voortdurende reflectie op het proces van informatieverwerving en de keuzen die de journalist maakt.
Rooster
Wordt bekend gemaakt op www.praktijkstudies.nl
Onderwijsvorm
Werkcollege
Leerdoelen
Na afronding van het programma hebben studenten kennis van en inzicht in:
*wetenschappelijk onderzoek naar de verhouding tussen de nieuwsmedia en hun bronnen en de wetenschappelijke methoden (kwalitatieve en kwantitatieve inhoudsanalyse) waarmee dat onderzoek wordt uitgevoerd; *de doelen, mogelijkheden en problemen waarin onderzoeksjournalistiek zich onderscheidt van andere journalistieke vakgebieden; *de voornaamste voor onderzoeksjournalisten relevante zoekmachines, zoektechnieken, digitale archieven en andere relevante websites alsmede de bijdrage die de WOB kan leveren aan onderzoeksjournalistiek;
en daarmee samenhangende vaardigheden op het gebied van:
*technieken voor dataverwerking, waaronder elementair gebruik van Excel, SPSS en Atlas-Ti; *zelfstandig reflecteren over de verdiensten van onderzoeksjournalistieke producties; *zelfstandig een zoekstrategie opstellen en uitvoeren; *het gebruik van de voornaamste voor onderzoeksjournalisten relevante zoekmachines, zoektechnieken, digitale archieven en andere relevante websites, alsmede de WOB.
Literatuur
De literatuur voor dit college zal grotendeels online beschikbaar worden gesteld via Blackboard. Hieronder alvast een voorlopig overzicht.
*Atton, Chris & Emma Wickenden (2005). Sourcing Routines and representation in Alternative Journalism: a case study approach. Journalism Studies 6, 347-359. *Best, Joel (2007). Social problems. New York / Londen: W.W. Norton. *Burger, P. & W. Koetsenruijter, Nieuws over loverboys komt uit klein kaartenbakje. Inhoudsanalyse van berichtgeving in Nederlandse nieuwsmedia (1995-2005). In: Burger & Koetsenruijter (red.), Misdaad in het Nieuws (2008). *Mats Ekstrom, Interviewing, quoting and the development of modern news journalism. A study of the Swedish press. Paper ICA 2006. *Haas, Tanni, (2005). From “Public Journalism” to the “Public’s Journalism”. Rhetoric and reality in the discourse on weblogs. Journalism Studies 6, 387-396 *Reich, Zvi (2006). The process model of news initiative. Journalism Studies 7, 497-514. *Weitzer, Ronald (2007). The Social Construction of Sex Trafficking: Ideology and Institutionalization of a Moral Crusade. Politics & Society 35,447-475. *Wester, Fred (red.). (2006). Inhoudsanalyse: theorie en praktijk. Z.p.: Kluwer.
Toetsing
Studenten worden beoordeeld op basis van twee onderdelen, die even zwaar wegen:
*Artikel (in duo\‘s) op basis van eigen onderzoek, bestemd voor regionale of landelijke krant. *Onderzoeksnota over nieuwsbronnen
Voor beide onderdelen dient een voldoende te worden behaald. ### Informatie
p.burger@let.leidenuniv.nl, koets@wxs.nl of bij het secretariaat: praktijkstudies@let.leidenuniv.nl
Blackboard/webpagina
Ja.