Een van de belangrijkste doelen van een academische journalistiek opleiding is dat een journalist aan het eind ervan in staat is grote maatschappelijke kwesties deskundig te analyseren en te beoordelen. Daarvoor is meer nodig dan praktische vaardigheden. Vandaar dat we in deze masterwerkgroep een wat zwaardere theoretisch component hebben opgenomen.
De werkgroep wordt gegeven door twee docenten met twee verschillende achtergronden: Jaap de Jong is gepromoveerd in de klassieke en moderne retorica; Willem Koetsenruijter schreef een proefschrift binnen de traditie van de pragma-dialectische benadering van argumentatie. Beiden zullen vanuit hun eigen achtergrond hun licht laten schijnen op de analyse van het maatschappelijk debat.
De Jong stelt de retorische benadering van de media en de journalistieke producten centraal. Studenten leren persuasieve tendensen en retorische principes binnen journalistieke genres te herkennen en denken na over de technieken die journalisten inzetten om te overtuigen in beeld, geluid en (geschreven) tekst. Ook reflecteren zij op media-ethiek en de vakdiscussies over de grenzen van het journalistieke handelen. Nadat een gezamenlijke basis is verkregen in klassieke en moderne retorica (Leeman & Braet; Aristoteles, Cicero, Quintilianus), worden casussen behandeld van retorische analyse van journalistieke producties: overtuigingskracht op opiniepagina’s, in redactionele commentaren, nieuwsberichten en weblogs en de retoriek in boeken en films van Michael Moore en Al Gore. Ook worden casussen en uitspraken van de Raad van Journalistiek geanalyseerd om tot reflectie op media-ethiek te komen en de grenzen van persuasie en misleiding te onderzoeken.
Koetsenruijter gaat in op argumentatie, op de analyse en de beoordeling daarvan. We gaan in op de pragma-dialectische benadering van argumentatie, op de rol van de taalhandelingstheorie daarin en behandelen we achtereenvolgens de identificatie, de analyse en de beoordeling van argumentatie. Studenten bestuderen zelfstandig de literatuur; tijdens de colleges worden analyseopdrachten bediscussieerd.
Bij het onderwerp identificatie wordt ingegaan op de wijze waarop standpunten en argumenten in maatschappelijke discussies vorm krijgen en herkend kunnen worden. Er wordt o.a. ingegaan op impliciete standpunten en argumenten, constellaties van standpunten, etc. In de analyse wordt geleerd hoe standpunten en argumenten kunnen samenhangen (argumentatieschema’s) en op welke manier de samenhang tussen deze componenten in complexere maatschappelijke betogen geanalyseerd en inzichtelijk gemaakt kan worden in een argumentatiestructuur. Zie verder Overzicht.
Rooster
Wordt gepubliceerd op www.praktijkstudies.nl
Onderwijsvorm
Werkcollege
Leerdoelen
*Kennis en inzicht:
Kennis van en inzicht in de belangrijkste theoretische inzichten op het gebied van argumentatie en retorica, voortbouwend op de leerstof zoals die in het bachelorprogramma letteren is aangeboden. Met name in de desbetreffende tutorials (zie aldaar) wordt de behandelde stof dusdanig uitgediept dat studenten in onderzoeksverband een bijdrage leveren aan het ontwikkelen en/of toepassen van theoretische inzichten uit de argumentatieleer en retorica. * Toepassen kennis en inzicht
In staat om belangrijke concepten uit de argumentatietheorie en de retorica – zoals argumentatiestructuren, argumentatieschema’s, drogredenen, stock issues, taken- en delenleer, elocutio-analyse – toe te passen op teksten en producties uit verschillende media en van verschillende journalistieke genres en in het bijzonder op complexere maatschappelijke discussies. *Oordeelsvorming
Op grond van ethische en logische criteria uit argumentatieleer en retorica en analyses een gefundeerd oordeel kunnen formuleren over de redelijkheid en effectiviteit van afzonderlijke bijdragen aan deze maatschappelijke discussies. *Communicatie
In staat om conclusies, alsmede de kennis en beweegredenen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten door middel van een nota die de aanzet voor een wetenschappelijk artikel vormt, alsmede een journalistiek artikel dat in principe publicabel is in een van de grote Nederlandse dagbladen. *Leervaardigheden
De opgedane analyse- en schrijfvaardigheden stellen de studenten in staat in het tutorial en de stage en de masterthesis een zelfstandige vervolgstudie te verrichten..
Literatuur
Onder voorbehoud:
In de vorm van een syllabus wordt naast bovenstaande publicaties een selectie uit de volgende literatuur behandeld. Details worden tijdens het eerste college bekend gemaakt:
Borden, S.L. (2007). Mapping Ethical Arguments in Journalism: An Exploratory Study. Mass Communication and Society, 10, 3 , 275 – 297.
White, H. Allen (1997). Considering Interacting Factors in the Third-Person Effect: Argument Strength and Social Distance. Journalism and Mass Communication Quarterly, 74,3 557-64.
Daniel, Sharan Leigh and Eberly, Rosa A. (2006). Rhetoric and journalism as common arts of public discourse: a theoretical, historical, and critical perspective. Dissertation, University Texas at Austin. URL: http://hdl.handle.net/2152/1161.
Meenakshi Gigi Durham (1998). On the Relevance of Standpoint Epistemology to the Practice of Journalism: The Case for \“Strong Objectivity\” Communication Theory 8 (2) , 117–140
Cappella J. N.; Price V.; Nir L. (2002). Argument Repertoire as a Reliable and Valid Measure of Opinion Quality: Electronic Dialogue During Campaign 2000. Political Communication, 19, 1, 1, 73-93.
Walton, Douglas (2007). Media Argumentation: Dialect, Persuasion and Rhetoric. Cambridge University Press.
Toetsing
- Schriftelijk tentamen over de in de colleges behandelde literatuur
- Analyseopdracht
- Opinieartikel
Informatie
j.c.de.jong@let.leidenuniv.nl , koets@wxs.nl of bij het secretariaat: PraktijkStudies@let.leidenuniv.nl of 071-5272933
Blackboard/webpagina
Ja
Ingangseisen
Zie:http://www.mastersinleiden.nl/programmes/ma_nederlandse_taal_en_cultuur.jsp#tab_requirements