Studiegids

nl en

Tutorial: De stijl van journalistieke producten

Vak
2008-2009

Tutorials (inclusief stage en masterscriptie – totaal 30 punten; niveau 600)
Het tweede semester staat in het teken van verdieping en onderzoek. Tutors begeleiden kleine aantallen (1 tot 5) individueel of in subgroepjes ter voorbereiding op hun scripties. In totaal worden er in maanden januari en februari tutorials aangeboden op het gebied van de specialisaties van de kerndocenten. Deze tutorials bieden een verdieping in de theorie en actuele stand van wetenschap op het gebied van Nieuwsselectie en mediahypes, Ontwikkelingen in ict en internetjournalistiek, Stijl van journalistieke producten, Cijfers in de media. De studenten maken zich vraagstellingen en onderzoeksmethodieken eigen, nemen een literatuurlijst door en kiezen onder begeleiding van de tutors een onderzoeksonderwerp en een stageplaats. Een aanzienlijk deel van de stagetijd staat in het teken van het onderzoek. In de periode maart tot mei doen de studenten een onderzoeksstage (15 ects) bij een redactie of communicatiebureau. Tussen mei en juli schrijven zij een afstudeerscriptie van in totaal 20 punten (inclusief voorbereidingstijd tutorial), een wetenschappelijke verhandeling met theoretische diepgang en actuele casussen en voorbeelden uit de stagepraktijk. Een stageverslag vormt een bijlage van deze scriptie.
In dit tutorial kijken we door een taal- en letterkundige bril naar de stijl van journalistieke producten. Welk effect hebben nominalisaties in krantenproza? Welke literaire stijlmiddelen gebruiken new journalists als Tom Wolfe en Martin Bril? Hoe be?loedt het schrijven voor het web de stijl (nieuwsbericht, weblog)? Hoe construeren nieuwsuitzendingen uit ooggetuigenverslagen een pakkend en samenhangend verhaal? Welke gevolgen hebben idee?van Costera Meijer (2005) over de manier waarop jongeren met nieuws omgaan voor kop en intro/lead bij NOS headlines. Zijn er meer vormen van intensiverend taalgebruik te vinden in (bepaalde genres binnen) NRC-Next dan in NRC Handelsblad (en Metro en…)? Welke stilistische eigenschappen van bedrijfsjournalistieke artikelen be?loeden de betrouwbaarheid van deze teksten in de ogen van de lezers? Hoe gebeurt framing in het politieke debat en hoe gaan journalisten daarmee om?
De studie van stijl in de media wortelt in de klassieke retorica (elocutio) en in de (toegepaste) taalkunde. Ook is het mogelijk zich in de theorie van framing te verdiepen. Een van de aspecten die daarbij onze speciale aandacht hebben is de wijze waarop stilistische middelen worden aangewend met politieke bedoelingen, niet alleen in door de schrijvende pers, maar ook door audiovisuele media.
Dit tutorial beoogt studenten een verdieping te geven in de literatuur over dit onderwerp, als voorbereiding op een onderzoeksstage, gevolgd door een scriptie. Het accent zal liggen op literatuurstudie en (retorische) tekstanalyse van een gekozen tekstcorpus. Ook kunnen vormen van lezersonderzoek (focusgrouponderzoek, vragenlijstonderzoek, gestructureerde interviews) een rol spelen als onderzoeksmethode.
(Dit tutorial sluit aan bij het onderzoeksprogramma Media en retorica – genres in verandering)

Rooster

In overleg.

Onderwijsvorm

Tutorial.

Literatuur

Een selectie uit o.m. de volgende studies:

*Asbreuk & De Moor (2007): Basisboek journalistiek schrijven voor krant, tijdschrift en web. Groningen : Wolters-Noordhoff. *Aitchison, J. en D.M. Lewis (eds.) (2003). New Media Language. London [etc.]: Routledge. *Bucher, H.-J. ‘Journalismus’ In: Ueding, G. en W. Jens (eds) (1992) Historische Wörterbuch der Rhetorik. Tubingen: Max Niemeyer Verlag. 729-741 (m.n. 734-737). *Bell, A. (1991) The language of news media. Oxford: Blackwell. *Braet, A.C. (2007) Retorische kritiek. *Burger. P. en J. de Jong (2002). Handboek stijl. Adviezen voor aantrekkelijk schrijven. Den Haag: Sdu. *Cameron, Deborah (1995). Verbal Hygiene. Londen, etc.: Routledge. *Dijk, T.A. van (1988) News as discourse. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum ass. *Fowler, Roger (1991). Language in the News. Discourse and Ideology in the Press. Londen etc.: Routledge. *Ginneken, J.van (2002) ‘Hoe wordt ons de wereld beschreven?’In: De schepping van de wereld in het nieuws.Alphe aan den rijn: Kluwer. 147-166 Plus 103-110 (over citeren). *Hartley, J. (1982,1989) Understanding news. London/New York: Routledge. *Kepplinger e.a. (2002) Alltägliche Skandale, 143-155. *Lanham, R.A. (2003). Analyzing prose. 2nd ed. London [etc.]: Continuum. *Silberstein, Sandra (2002). War of Words. Language, Politics, and 9/11. Londen etc.: Routledge. *Wolfe, T. (1990). The New Journalism. With an anthology edited by Tom Wolfe and E.W. Johnson. London: Pan Books.

Framing
*Cels:. S.(2007) Dat hoort u mij niet zeggen. Hoe politici u de werkelijkheid voorspiegelen. Amsterdam. * www.rockridgeinstitute.org/projects/strategic/framing *Goffman, E. (1974) Frame Analysis. An Eessay on the Organization of Experience. *Gorp, B. van (2006) Framing asiel, indringers en slachtoffers in de pers. Leuven/Voorburg: Acco. *Lakoff, G. Moral Politics en Don\‘t Think of an Elephant. en Women, Fire, and Dangerous Things. What Categories Reveal About the Mind.

Stijlboeken van NRC Handelsblad, de Volkskrant, Trouw, De Gelderlander, De Standaard, New York Times etc. ### Informatie

p.burger@let.leidenuniv.nl of j.c.de.jong@let.leidenuniv.nl of bij het secretariaat praktijkstudies@let.leidenuniv.nl of 071-5272933

Blackboard/webpagina

Ja.

Ingangseisen

Zie: http://www.mastersinleiden.nl/programmes/ma_nederlandse_taal_en_cultuur.jsp#tab_requirements