Studiegids

nl en

Cultuur- en Literatuurgeschiedenis III

Vak
2008-2009

In dit studieonderdeel wordt het tijdvak van ca. 750 tot 1700 behandeld. Deze periode van ongeveer 10 eeuwen omvat wat men traditioneel de Middeleeuwen, de Renaissance, de Reformatie en de Barok noemt. De Duitse literatuur van deze lange en literair rijke periode wordt besproken in cultuurhistorisch perspectief; dat wil zeggen dat literaire teksten verschijnen tegen de achtergrond van de algemene geschiedenis, in het bijzonder de politieke, economische, wetenschappelijke en kunsthistorische ontwikkeling. Exemplarisch bespreken we literaire teksten die kenmerkend zijn voor elk van de perioden. Aan bod komen de Heldendichtung, teksten in het teken van de vroege kerstening en de uitbouw van het christelijk geloof en de hoogtepunten van de hoofse literatuur (onder meer Heinrich von Veldeke, Walther von der Vogelweide, Wolfram von Eschenbach en Gotfried von Stra?urg). Ook de literatuur van de late middeleeuwen en de vroege nieuwe tijd, de 13de tot en met de 16de eeuw, komt ruimschoots aan bod: het toneel, Meister Eckhart en Oswald von Wolkenstein. Met de boekdrukkunst en de centrale figuur van Martin Luther vangt de nieuwe tijd aan die afgesloten wordt met een bespreking van de Duitse Barokliteratuur.

Rooster

1e semester, blok 1 en 2, vrijdag 13-15 uur

Onderwijsvorm

hoor-/werkcollege

A la Carte- en Contractonderwijs

Belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.

Dit college is niet beschikbaar voor A la carte onderwijs.

Leerdoelen

Aan het eind van de cursus hebben studenten: – Een globaal overzicht van de gehele periode, literatuurhistorisch en historisch – Inzicht in de samenhang tussen literatuur/teksten en hun culturele/historische context – Globale kennis van de belangrijkste werken uit de behandelde periode – Specifieke kennis van enkele (drie) van deze werken, in het bijzonder in het licht van een nader te bepalen gezichtspunt van waaruit deze werken worden bestudeerd – Kennis van en inzicht in enkele wetenschappelijke concepten, nodig ter bestudering van deze periodes – Kennis van enkele basisconcepten met betrekking tot de samenstelling van middeleeuwse handschriften en van enkele belangrijke middeleeuwse handschriften, c.q. verzamelhandschriften (bezoek aan UB) – Vaardigheid in het zoeken van relevante secundaire literatuur bij de drie nader te bestuderen werken
De cursus sluit aan bij de overige drie gedeelten van CUL in het eerste en tweede jaar.

Literatuur

  1. Wolfgang Beutin u.a., Deutsche Literaturgeschichte, laatste druk (zie literatuurlijst)
    1. Helmut Müller, Deutsche Geschichte in Schlaglichtern, laatste druk (zie literatuurlijst)
    2. O.F. Best/H.J. Schmitt, Die deutsche Literatur in Text und Darstellung, Mittelalter I,
      (Reclam UB 9601), laatste druk (zie literatuurlijst)
      4._ DTV-Atlas zur Weltgeschichte_, deel 1
    3. College-handouts

Toetsing

  1. Mondeling tentamen over de behandelde stof en over de drie gekozen speciale werken, secundaire literatuur
    1. Schriftelijk werkstuk
    2. Collegedeelname (met actieve participatie)
    3. Uitvoering van opdrachten ter voorbereiding van het college

Informatie

Secretariaat NDD t.a.v. de secretaresse Duits:
Mw. S. Plevier; plevier@hum.leidenuniv.nl

Blackboard/webpagina

Ja; voor programma en handouts.

Overzicht

College 1: tot 900
College 2: idem: Schlaglichter 1.1-1.23; Beutin 4-12; Hildebrabdslied; Muspilli (Reclam UB 9601)
College 3: 900-1170
College 4: idem: Schlaglichter 2.1-2.12; Beutin 13-19; Ezzolied; Memento mori
College 5: 1170-1250 (Stauferzeit)
College 6: idem: Schlaglichter 2.13-2.26; Beutin 19-40; Minnesang, Spruchdichtung
College 7: 1250-1500: (Spätmittelalter)
College 8: idem: Schlaglichter 3.1-3.26; Beutin 40-50; teksten uit Reclam (nader te bepalen)
College 9: 1500-1600 (Reformation)
College 10: idem: Schlaglichter 4.1-4.19; Beutin 51-84; teksten Luther
College 11:1600-1700 (Barok)
College 12: idem: Schlaglichter 4.20-5.0; Beutin 85-120; gedichten uit Beutin en Reclam
College 13: handschriften (bezoek Dousa-kamer UB)
College 14: resumée en evaluatie