Studiegids

nl en

Rechtsvinding in theorie en praktijk (Theory and Practice of Legal Adjudication)

Vak
2008-2009

Doel van het vak

Met dit vak krijgen studenten kennis van en inzicht in de staatkundige en procesrechtelijke positie van de rechter en de wijze waarop dit doorwerkt in de rechtsvinding. Met behulp van deze kennis en inzichten worden studenten getraind in het oplossen van casusposities.

Korte omschrijving van het vak

Het vak theorie en praktijk van de rechtsvinding is zowel een vaardighedentraining voor de oplossing van juridische casus als een introductie in de leerstukken van de rechtsvindingstheorie. Beide kunnen niet los van elkaar worden gezien. Wie een casus op een bepaalde, juridische wijze oplost, moet weten waarom hij dat op die manier doet. Alleen door inzicht te hebben in het rechtsvindingsproces, leert de student bewust om te gaan met de moeilijkheden die zich in de verschilende fasen van het casusoplossen kunnen voordoen, zoals het bewijs van feiten, de waardering van het bewijs, interpretatie van rechtsregels, hantering van open normen, belangenafweging en de motivering van de uiteindelijke beslissing.

Studenten leren het recht als een systeem van samenhangende regels en beginselen te zien, dat richtinggevend is voor de (schijnbaar) discretionaire vrijheid van de rechter in moeilijke gevallen. Studenten reflecteren op de rol van de levensbeschouwing van de rechter voor de oplossing van moeilijke geschillen en de betekenis die de motivering in dit opzicht heeft.

Deze kennis wordt vervolgens door studenten in praktijk gebracht bij de oplossing van juridische casus. De student is in staat om juridische teksten, zoals jurisprudentie, wetgeving en dogmatiek te begrijpen en te analyseren en heeft zich geoefend in het snel verzamelen en interpreteren van juridische informatie. De student kan onderscheiden tussen feiten en meningen en hij kan argumenteren pro of contra een bepaald standpunt. Ten slotte is de student in staat te komen tot een beredeneerde en juridisch relevante afweging in een juridische casus.

Het vak sluit aan bij het onderzoeksthema ‘Geschillenbeslechting’, in het bijzonder het gedeelte dat zich richt op de institutionele context van de rechtsvinding. Resultaten van lopend onderzoek, zoals van het onderdeel ‘belangenafweging’, worden verwerkt in het onderwijs.

Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)

Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:

  • De student is in staat om juridische teksten, zoals jurisprudentie, wetgeving en dogmatiek te begrijpen en te analyseren en heeft zich geoefend in het snel verzamelen en interpreteren van juridische informatie.

  • De student kan onderscheiden tussen feiten en meningen en hij kan argumenteren pro of contra een bepaald standpunt.

  • De student is in staat te komen tot een beredeneerde en juridisch relevante afweging in een juridische casus.

Coördinator

Naam: Mr Dr. G. Molier
Werkadres: Kamerlingh Onnes Gebouw, kamer A 3.32
Spreekuur: Maandag van 17.00 – 18.00 uur
Telefoon: 071 – 527 7592
E-mail: g.molier@law.leidenuniv.nl

Departement/afdeling

Departement: Metajuridica
Afdeling: Encyclopedie van de rechtswetenschap
Kamernummer secretariaat: A 3.28
Openingstijden: Maandag t/m vrijdag, van 9.00 – 17.00 uur
Telefoon secretariaat: 071-527 7548
E-mail: Encyclopedie@law.leidenuniv.nl

Onderwijsvormen

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 1 hoorcollege à 2 uur per week gedurende 5 weken

  • Namen docenten:Prof. Mr. P.B. Cliteur, Prof. Mr. A. Ellian.

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de in de reader/werkboek en op Teletop per week aangegeven verplichte studiestof. Aangezien de stof van de hoorcolleges niet altijd samenvalt met die van de verplichte literatuur maar de hoorcolleges tot de verplichte tentamenstof hoort, wordt studenten dringend aangeraden de colleges goed voorbereid bij te wonen.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: Gedurende vijf weken een werkgroep à 2 uur per week.

  • Namen docenten: staf afdeling Encyclopedie

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Studenten krijgen in het werkboek wekelijks één of meer afgebakende opdrachten met bijbehorende studeeraanwijzing die aangeeft wat van hen bij de voorbereiding op de werkgroep wordt verwacht.

  • In de werkgroepen staat de bevordering van het juridisch vakmanschap van de student centraal. Dit geschiedt enerzijds door middel van een grondige analyse van de theorie die in het in de literatuur en op het college aan de orde is gekomen en anderzijds door de theoretische inzichten toe te passen op juridische casus. Bij het laatste wordt tevens gebruik gemaakt van doctrine en recente jurisprudentie van zowel lagere rechter als Hoge Raad.

Studiemateriaal

Verplicht studiemateriaal

Werkboek:

  • Werkboek Theorie en Praktijk van de Rechtsvinding

Reader:

  • Reader Theorie en Praktijk van de Rechtsvinding

Aanbevolen studiemateriaal

  • G.J. Wiarda, Drie typen van rechtsvinding, Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, laatste druk.

Toetsing

Toetsvorm(en)

Schriftelijk tentamen: Het tentamen bestaat uit twee onderdelen: een theoretisch en een practicum gedeelte. Beide delen bestaan uit open vragen. In het practicumgedeelte dient de student naar aanleiding van een juridisch geschil een argumentatie pro en contra op te stellen. Beide onderdelen leveren ieder 50% van het eindcijfer.

Examenstof

Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.

Eis voor deelname aan tentamen:

Voor propedeuse _voltijd_studenten die met ingang van 1 september 2008 de opleiding volgen, geldt als ingangseis voor het tentamen dat 80% van de werkgroepbijeenkomsten moet zijn voorbereid en bijgewoond. Deelname aan het hertentamen is slechts mogelijk wanneer voor het eerste tentamen minimaal het cijfer vier is behaald.

Voor alle propedeuse deeltijd studenten en voor voltijdstudenten die vóór 1 september 2008 zijn begonnen, geldt geen aanwezigheidsplicht voor de werkgroepen. Deelname aan het hertentamen is mogelijk zonder het eerste tentamen te maken. Echter, studenten die het eerste tentamen maken moeten minimaal het cijfer 4 halen, om deel te mogen nemen aan de herkansing. Deze studenten dienen zichzelf aan te melden voor werkgroeponderwijs en tentamens via U-twist. Deze conditionele herkansing geldt ook voor de tweedejaars studenten van de combinatiestudies rechtsgeleerdheid met bedrijfswetenschappen en rechtsgeleerdheid met economie.

Ingangseis

Geen.

Rooster

Via de facultaire website: www.law.leidenuniv.nl

Inschrijving

Via U-Twist

Digitale leeromgeving

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard. Op Blackboard is informatie te vinden over het vak, het tentamen, het rooster, de voor te bereiden opgaven,etc. Bovendien worden de sheets van het hoorcollege en eventuele nadere studeeraanwijzingen gegeven.

Bijzonderheden

Let op !

Eis voor deelname aan tentamen:

Voor propedeuse voltijdstudenten die met ingang van 1 september 2008 de opleiding volgen, geldt als ingangseis voor het tentamen dat 80% van de werkgroepbijeenkomsten moet zijn voorbereid en bijgewoond. Deelname aan het hertentamen is slechts mogelijk wanneer voor het eerste tentamen minimaal het cijfer vier is behaald.

Voor alle propedeuse deeltijdstudenten en voor voltijdstudenten die vóór 1 september 2008 zijn begonnen, geldt geen aanwezigheidsplicht voor de werkgroepen. Deelname aan het hertentamen is mogelijk zonder het eerste tentamen te maken. Echter, studenten die het eerste tentamen maken moeten minimaal het cijfer 4 halen, om deel te mogen nemen aan de herkansing. Deze studenten dienen zichzelf aan te melden voor werkgroeponderwijs en tentamens via U-twist.