Hekserij en Neopaganisme, 2008-2009 - Studiegids

Wat zijn en doen heksen, ketters en neopaganisten? Hoe zien hun verschillende opvattingen eruit, wat is hun geschiedenis, functie en betekenis binnen het wijdere verband van de groep of samenleving waarin ze voorkomen? Wie bepaalt wanneer iemand een ketter is en welke belangen zijn daarbij in het spel? Is er een verband tussen hekserij in Afrika, vroeg-moderne Europese hekserij en eigentijdse Wicca? Aan de hand van historisch en sociaal-wetenschappelijk onderzoek wordt in dit werkcollege geprobeerd antwoorden te vinden op deze en andere vragen. Daarbij zullen niet alleen verschillende theoretische posities met betrekking tot de relatie tussen religie, magie en wetenschap aan de orde komen, maar ook de vraag op welke manier historisch en sociaal-wetenschappelijk onderzoek licht kunnen werpen op elkaar.

Doelstelling

Het verwerven van kennis en inzicht t.a.v. geschiedenis, functie en betekenis van historische en moderne heksen en ketters, over kennis en inzicht in methodische en theoretische vraagstukken die verbonden zijn met historisch en sociaal-wetenschappelijk onderzoek naar hekserij en magie. Aan de hand van concrete voorbeelden kunnen illustreren hoe met die vraagstukken door verschillende onderzoekers is omgegaan. In staat zijn om empirische gegevens theoretisch te plaatsen, te analyseren en deze te relateren aan de grotere verbanden waar ze deel van uitmaken, en hierover op een wetenschappelijk verantwoorde wijze schriftelijk te rapporteren.

Onderwijsvorm

Hoor- en werkcollege met referaten en afsluitend werkstuk.

Toetsing

Referaat (30%), werkstuk (60%) en participatie (10%) tijdens de colleges.

Let op: het werkstuk dient aan het eind van het semester waarin het college gegeven wordt te zijn ingeleverd. Het missen van deze deadline betekent dat beoordeling dan alleen plaats kan vinden na voltooiing van een aanvullende opdracht.

Literatuur

Verplichte literatuur:

<?xml:namespace prefix = o ns = \"urn:schemas-microsoft-com:office:office\" /?>

· P.J.Stewart & A. Strathern, Witchcraft, Sorcery, Rumours and Gossip_ (Cambridge 2004).

Dit boek dient door iedere student aangeschaft te worden. Het is verkrijgbaar bij Boekhandel Atleest, Kort Rapenburg 12a, <?xml:namespace prefix = st1 ns = \"urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags\" /?> <city w:st="\"on\""><place w:st="\"on\"">Leiden</place></city>.

Aanbevolen literatuur

· S. J. Tambiah, Magic, Science, Religion, and the Scope of Rationality (<city w:st="\"on\""><place w:st="\"on\"">Cambridge</place></city> 1990)

· M.G. Marwick, “Witchcraft”, Encyclopedia Brittannica Vol.19 (1977).

· L. Dresen-Coenders, Het verbond van heks en duivel: een waandenkbeeld aan het

· begin van de moderne tijd als symptoom van een veranderde situatie van de vrouw en als middel tot hervorming der zeden (Baarn, 1982).

· E.E. Evans-Pritchard, Witchcraft, Oracles and Magic among the Azande. Abridged version of the 1937 edition (<city w:st="\"on\""><place w:st="\"on\"">Oxford</place></city>, 1976)

· P. Geschiere, The Modernity of Witchcraft: Politics and the Occult in Postcolonial

· Africa (<city w:st="\"on\""><place w:st="\"on\"">Charlottesville</place></city>, 1997).

· C. Lévi-Strauss, “The sorcerer and his magic”, in Structural Anthropology (New York, 1963), pp. 167-185.

Toelating

Het college maakt onderdeel uit van de BA specialisatie wereldgodsdiensten Nieuwe Religieuze Bewegingen en New Age.

Het staat ook open voor studenten/ toehoorders vanuit andere studierichtingen. Voor hen verdient het aanbeveling om het propedeuse onderdeel ‘Inleiding Godsdienstwetenschap’ gevolgd te hebben.<?xml:namespace prefix = o ns = \"urn:schemas-microsoft-com:office:office\" /?>

Belangstellenden worden verzocht tijdig contact op te nemen met de docent (w.hofstee@religion.leidenuniv.nl)