Studiegids

nl en

Psychodiagnostiek

Vak
2009-2010

Deze cursus biedt een introductie in de psychodiagnostiek voor kinderen, jong-volwassenen en volwassenen. Studenten verwerven kennis en vaardigheden op het gebied van de psychodiagnostiek volgens de richtlijnen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD) van het NIP.

In hoorcolleges, werkgroepen en practicumbijeenkomsten wordt aandacht besteed aan het diagnostische proces, hypothesevorming en toetsing, de intake procedure en verslaglegging. Hierbij staat informatie over diagnostische instrumenten, tests, vragenlijsten en observaties centraal. Besproken wordt onderzoek naar intelligentie en persoonlijkheid, psychopathologie, leerproblematiek, beroepsinteresse en professionele competenties. Aan de hand van opdrachten wordt praktische kennis opgedaan met hypothesetoetsende diagnostiek, de keuze van onderzoeksmiddelen en het interpreteren en rapporteren van de resultaten.

De cursus bestaat uit twee onderdelen: Jeugddiagnostiek en Volwassenendiagnostiek. Beide onderdelen hebben eigen coördinatoren.

Coördinatoren

  • Jeugddiagnostiek:

    • Inhoudelijk:
    • Mw. Prof. dr. W.C.M. Resing.
      Ontwikkelings- en Onderwijspsychologie
    • Praktisch:
      Mw. drs. T. Bosma
      Sectie Ontwikkelings- en Onderwijspsychologie, kamer 3A57
      Tel: +31 (0)71 527 3644
      E-mailadres:
      Specifieke vragen over jeugddiagnostiek kunnen worden gesteld aan de docenten of werkgroepbegeleiders van het betreffende onderdeel.
  • Volwassenendiagnostiek:

    • Dr. P.P. Moormann.
      Sectie Klinische, Gezondheids en Neuropsychologie, kamer 2B48
      E-mailadres:
    • Prof. dr. Ph. Spinhoven
      Sectie Klinische, Gezondheids en Neuropsychologie
      Voor het deel volwassenendiagnostiek is er het gehele jaar door een spreekuur op dinsdag van 11.00-13.00 in kamer 2B48 van drs. H. Jonkman ().

Doelstelling(en)

Aan het eind van de cursus Psychodiagnostiek beschikt de student over:

  • Aantoonbare theoretische kennis over inhoud en verloop van het psychodiagnostische proces bij verschillende diagnostische vraagstellingen.

  • Aantoonbare kennis van en inzicht in het doorlopen van de verschillende stappen (intake tot en met advies) in het diagnostische proces, verkregen d.m.v. opdrachten.

  • Vaardigheden voor het opstellen en toetsen van diagnostische hypothesen.

  • Enige vaardigheid om diagnostische middelen (observatie, interview) en instrumenten (tests, vragenlijsten) te herkennen, te selecteren, te scoren en te interpreteren.

  • Vaardigheden om het psychodiagnostische proces (intake, hypothesen tot en met advies) in een verslag vast te leggen volgens de richtlijnen die ook gelden voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek, opgesteld door het NIP. Deze vaardigheden zijn niet alleen een goede voorbereiding op het verkrijgen van de BAPD tijdens de stage in de Masteropleiding, maar verhogen tevens de kansen van de student op de arbeidsmarkt.

Studiemateriaal

  • Verschueren, K. en Koomen, H. (Redactie) (2007). Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding. Garant.

  • Opdrachten Jeugdiagnostiek op Blackboard

  • Artikelen en handleidingen voor de testmanager, voor interpretatie en voor de rapportage van de testresultaten Volwassenendiagnostiek op Blackboard

  • Opdracht Volwassenendiagnostiek op Blackboard

Toetsing

Het eindcijfer voor de gehele cursus Psychodiagnostiek wordt voor 50% bepaald door een serie opdrachten Jeugddiagnostiek en voor 50% door de opdracht Volwassenendiagnostiek. Zie toelichting onder beide onderdelen. Voor elk van de opdrachten dient minimaal een 5.5 behaald te worden. Er is slechts één herkansing per opdracht. Voor een opdracht die de eerste keer als onvoldoende is beoordeeld kan maximaal een 6 gehaald worden na herkansing.

Met ingang van studiejaar 2009-2010 wordt geen tentamen Psychodiagnostiek meer afgenomen. Cursisten uit voorgaande jaren moeten het tentamen dat tot en met 2008-2009 bij deze cursus behoorde (en waarvoor nog één herkansing geboden wordt) voldoende maken om de cursus Psychodiagnostiek met succes af te ronden.

De Faculteit Sociale Wetenschappen heeft per 1 januari 2006 het systeem Ephorus ingevoerd dat docenten kunnen gebruiken om werkstukken van studenten systematisch op plagiaat te controleren. Zie ook de Nadere regels en richtlijnen, paragraaf 6.

Ingangseis/advies

Er is geen formele ingangseis, maar voor het dynamisch interpreteren van testresultaten dienen de studenten theorieën die in het eerste jaar aangeboden zijn (op het gebied van de persoonlijkheids-, klinische, sociale, ontwikkelings- en cognitieve psychologie) te beheersen. Van hen wordt verwacht dat ze deze kennisgebieden uit het eerste jaar integreren bij de dynamische interpretatie van de testresultaten. Tevens wordt aangenomen dat de studenten goed op de hoogte zijn van termen uit de psychometrie, zoals testconstructie, normering (stanines, decielen, T-scores, etc.), betrouwbaarheid en validiteit.

Onderwijsvormen

A. Jeugddiagnostiek

Werkvormen Jeugddiagnostiek:
Er zijn 4 hoorcolleges Jeugddiagnostiek, die gevolgd worden door een serie van 4 verplichte werkgroepen. In de hoorcolleges wordt niet alleen de literatuur behandeld, maar wordt ook aandacht besteed aan kennis die nodig is voor de werkgroepopdrachten Jeugddiagnostiek.

Toetsing Jeugddiagnostiek:
De opdrachten Jeugddiagnostiek worden via Blackboard bekend gemaakt en tellen voor 50% mee in het eindcijfer voor de gehele cursus Psychodiagnostiek. In de werkgroepen Jeugddiagnostiek wordt, afhankelijk van de opdracht, in kleine groepen of individueel aan een opdracht gewerkt. Het betreft individuele open-boek opdrachten in werkgroepen 2 en 3 (1/3 van 50%), groepsopdrachten in werkgroepen 1, 2 en 3 (1/3 van 50%) en een individuele eindopdracht in werkgroep 4 (1/3 van 50%). Al deze opdrachten Jeugddiagnostiek worden becijferd met een onvoldoende, voldoende of goed, wat uiteindelijk resulteert in een cijfer voor het onderdeel Jeugddiagnostiek.

De werkgroepen en opdrachten Jeugddiagnostiek hebben een verplicht karakter. Men mag in totaal niet meer dan 1 werkgroep Jeugddiagnostiek missen, maar de bijbehorende opdrachten dienen wel gemaakt te worden. Alle opdrachten (inclusief evt. herkansingen) dienen voor 20 december te zijn ingeleverd. Zo niet, dan dient het deel Jeugddiagnostiek volgend studiejaar in het geheel over gedaan te worden.

B. Volwassenendiagnostiek

De verworven kennis en vaardigheden uit het onderdeel Jeugddiagnostiek (o.a. het diagnostische proces, hypothesetoetsende model, selectie van het instrumentarium, etc.) zal in het Volwassenendeel opnieuw in de praktijk worden gebracht.

Werkvormen Volwassenendiagnostiek:
Er zijn 6 hoorcolleges Volwassenendiagnostiek. In het eerste hoorcollege wordt de gang van zaken uitgelegd binnen het Volwassenendeel en wordt de student vertrouwd gemaakt met de werking van de Testmanager MINDS. In de daaropvolgende hoorcolleges komen alle testen aan bod, die met MINDS gemaakt moeten worden. Tevens komen testvormen aan bod, die niet met MINDS gemaakt zullen worden, zoals projectiemethoden en semi-gestructureerde interviews. Een van de hoorcolleges zal gaan over competentieprofilering. Ook komen in de hoorcolleges beroepsethische en sociale aspecten van volwassenendiagnostiek aan bod.

Aansluitend op de hoorcolleges neemt de student deel aan een verplichte practicumgroep om, onder begeleiding, te oefenen met MINDS. De student maakt vervolgens zelf een aantal diagnostische tests. De vraagstelling daarbij luidt: Is mijn persoonlijkheidsprofiel geschikt voor de studie psychologie? Relevante deelvragen zijn: Wat zijn mijn sterke en zwakke kanten? Welke afstudeerrichting past het beste bij mij? Waar moet ik aan werken? De resultaten van deze zelfdiagnose dienen in een rapport vastgelegd te worden, dat als eindproduct geldt voor het onderdeel Volwassenendiagnostiek. Ter ondersteuning van deze rapportage wordt een responsie-practicumbijeenkomst aangeboden (optioneel) voor studenten die advies nodig hebben bij het wegschrijven en rapporteren van hun testresultaten.

Er is geen aanwezigheidsplicht bij de hoorcolleges. Begeleiding van studenten vindt plaats in de vorm van hoorcolleges, verplichte practicumbijeenkomsten, een optioneel responsiecollege en spreekuren. Voor vragen over het deel Volwassenendiagnostiek kan men terecht op het spreekuur Volwassenendiagnostiek, zie boven.

Toetsing Volwassenendiagnostiek:
De rapportageopdracht Volwassenendiagnostiek wordt via Blackboard bekendgemaakt en telt voor 50% mee in het eindcijfer voor de gehele cursus Psychodiagnostiek. De opdracht Volwassenendiagnostiek dient voor 20 januari 2010 ingeleverd te worden. Bij een onvoldoende bestaat de mogelijkheid binnen twee weken een verbeterde versie in te leveren. Na verbetering kan men maximaal een 6 krijgen. Het rapport wordt beoordeeld volgens het scoringssysteem, dat staat vermeld aan het einde van het rapportagedocument BAPD op Blackboard. Zonder aanwezigheid bij de practicumgroep en zonder het invullen van het informed consentformulier voor wegschrijven van de testgegevens naar een databank, wordt het cijfer voor Volwassenendiagnostiek niet doorgegeven aan de Onderwijsbalie.

Inschrijving

Vanaf woensdag 1 juli (10.00 uur) t/m vrijdag 21 augustus (10.00 uur) 2009 kunt u zich inschrijven voor de vakken van het eerste semester van het tweede en derde studiejaar 2009-2010. Voltijdstudenten die nog vakken uit de propedeuse moeten inhalen en tweedejaarsdeeltijdstudenten dienen zich ook voor propedeusevakken in te schrijven.

Studenten dienen zich in te schrijven voor de werkgroepen behorend bij de cursus. Inschrijving voor de werkgroepen vindt plaats via U-TWIST.

NB: Inschrijving voor het tentamen en hertentamen gaat niet automatisch. Inschrijven voor het (her)tentamen doe je uiterlijk 1 week van te voren via U-TWIST. Wie zich niet inschrijft, kan niet meedoen aan het (her)tentamen.

Blackboard

Aanvullende informatie is te vinden op Blackboard.

Rooster