Studiegids

nl en

Stress, gezondheid en ziekte

Vak
2009-2010

De afgelopen 40 jaar laten een grote toename zien van het onderzoek naar stress. Bovendien vormt stress een van de belangrijkste problemen van de moderne samenleving. Stress is daarmee een van de centrale onderwerpen geworden in de klinische en gezondheidspsychologie.
Stressoren zijn externe gebeurtenissen of situaties die de persoon beïnvloeden en tot een breed scala aan lichamelijke en psychische problemen kunnen leiden. Tussen personen bestaan individuele verschillen in de wijze van reageren op een bepaalde stressor. Met name de cognitieve interpretatie van een stressor bepaalt de relatie tussen een potentiële stressor en de gevolgen ervan voor de gezondheid. Hiernaast is het gebruik van een of meerdere copingstrategieën de regulatie van emoties van belang. De effecten van stress kunnen variëren van kleine gedragsveranderingen tot klinische ziektebeelden, zowel lichamelijke als geestelijke.

Tijdens de colleges zal aandacht besteed worden aan psychologische en biologische stressmodellen. Vanuit de gezondheidspsychologie zal aandacht besteed worden aan stress als oorzaak en onderhoudende factor van somatische ziekte. Belangrijke onderwerpen zijn de evolutionaire oorsprong van de stressrespons, en de betekenis daarvan in de huidige menselijke samenleving, en de effecten van emoties op het menselijk lichaam, waaronder het afweersysteem (immuunsysteem). Vanuit de klinische psychologie zal met name worden ingegaan op de relatie tussen ingrijpende levensgebeurtenissen en het ontstaan en in stand blijven van depressie en trauma-gerelateerde psychopathologie. Verder zal worden ingegaan op verschillende behandelmethoden van stressmanagement en traumaverwerking. De cursus sluit nauw aan bij de andere cursussen vanuit de sectie KGN.

Coördinator

Dr. J.F. Brosschot
Kamer K 2B37
Telefoon: +31 (0)71 527 3740
E-Mail: brosschot@fsw.leidenuniv.nl

Doelstelling(en)

  • Wetenschappelijk literatuur zoeken

  • review van literatuur aan de hand van een onderzoeksvraag

  • mondelinge presentatie houden

  • discussie/debat voeren

Studiemateriaal

  • Robert Sapolsky. (2004). “Why zebras don’t get ulcers” An Updated Guide to Stress, Stress-Related Diseases, and Coping. W H Freeman & Co updated.

  • Patricia A. Resick. (2001), Stress and Trauma (Clinical Psychology, A Modular Course), Hove

Toetsing

Een schriftelijk multiple choice tentamen en een referaat. Aanwezigheid bij de werkgroepen is verplicht.

Het tentamen en de werkgroepen staan los van elkaar: wanneer de een niet gehaald is, hoeft de ander niet over. Het uiteindelijke cijfer van de cursus SGZ is gewoon het gemiddelde van het cijfer voor het tentamen en het cijfer voor de werkgroepen (50%/50%). Echter, beiden moeten voldoende (>5.5) zijn. Voor cursussen in het 3e jaar waar SGZ voor vereist is, is alleen een voldoende voor het tentamen nodig.

De Faculteit Sociale Wetenschappen heeft per 1 januari 2006 het systeem Ephorus ingevoerd dat docenten kunnen gebruiken om werkstukken van studenten systematisch op plagiaat te controleren. Zie ook de Nadere regels en richtlijnen, paragraaf 6.

Ingangseis/advies

  • Inleiding in de psychologie + Persoonlijkheids, Klinische en Gezondheidspsychologie gevolgd.

  • Dit vak is ingangseis voor de verdiepingscursussen Gezondheidspsychologie en Psychopathologie, Diagnostiek en Behandeling.

Onderwijsvormen

Er zijn 10 hoorcolleges. In een deel daarvan worden gezondheidspsychologische thema’s besproken en in een ander deel worden meer klinische thema’s behandeld (zie beschrijving). Er worden vier werkgroepbijeenkomsten gehouden waarbij een vraag vanuit de praktijk (gezondheidspsychologie en klinische psychologie) op wetenschappelijke wijze beantwoord wordt, d.w.z. met behulp van ‘state of the art’-literatuur. Daarbij wordt toegewerkt naar een mondeling referaat.

Inschrijving

Vanaf woensdag 1 juli (10.00 uur) t/m vrijdag 21 augustus (10.00 uur) 2009 kunt u zich inschrijven voor de vakken van het eerste semester van het tweede en derde studiejaar 2009-2010. Studenten dienen zich in te schrijven voor de werkgroepen behorend bij de cursus.

NB: Inschrijving voor het tentamen en hertentamen gaat niet automatisch. Inschrijven voor het (her)tentamen doe je uiterlijk 1 week van te voren via U-TWIST. Wie zich niet inschrijft, kan niet meedoen aan het (her)tentamen.

Blackboard

www.blackboard.leidenuniv.nl voor communicatie, sheets colleges etc.

Rooster