Studiegids

nl en

Inleiding straf- en strafprocesrecht

Vak
2009-2010

Coördinator

  • Naam: Mr. drs. P.M. Schuyt

  • Werkadres: Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, KOG kamer C109

  • Bereikbaarheid: Tijdens spreekuur; zie Blackboard en per e-mail.

  • E-mail: p.m.schuyt@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Strafrecht & Criminologie

  • Afdeling: Strafrecht en Strafprocesrecht

  • Kamernummer secretariaat: C1.01

  • Openingstijden: Maandag t/m donderdag van 9.00 – 13.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 – 527 7529

  • E-mail: strafrechtalgemeen@law.leidenuniv.nl

Omschrijving

Doel van het vak
Doel van het vak is het bieden van een introductie in het strafrecht en strafprocesrecht met de nadruk op het strafprocesrecht.

Korte omschrijving van het vak
De rol van het straf(proces)recht in onze democratische rechtsstaat staat in het vak centraal. Dit betekent dat studenten kennis krijgen van en inzicht verwerven in thema’s als het concept van de rechtsstaat, het evenwicht tussen de staatsmachten (checks and balances in de Trias Politica), de bevoegdheden van de justitiële overheidsfunctionarissen en -organen en de grondrechten en vrijheden van burgers (waaronder verdachten). Hierdoor ontstaat tevens kennis van en inzicht in de grondslagen, de dragende beginselen en de systematiek van het straf(proces)recht. De strafrechtelijke thema’s worden geplaatst in de maatschappelijke en ethische context waarin het recht zich ontwikkelt en manifesteert, waardoor de studenten inzicht krijgen in de wijze waarop het systeem van het recht en het recht met elkaar verbonden zijn. Strafrecht is publiekrecht: de overheid treedt op ter bescherming van de rechtsorde, hetgeen impliceert dat de overheid ook treedt in de plaats van de getroffen burger, het slachtoffer. Bescherming betekent echter ook dat de overheid hiertoe vergaand in het leven van burgers kan ingrijpen. Strafrecht vraagt daarom uitdrukkelijk om legitimerende theorieën en brengt steeds rechtspolitieke keuzes met zich mee. De nadruk ligt in het eerste jaar op het formele strafrecht. Het materiële strafrecht wordt in enkele onderwijsweken geïntroduceerd maar krijgt meer nadruk in het derde jaar.

Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
1. Cognitieve vaardigheden, zoals het aanleren en stimuleren van zelfstudie, het aanleren van synthetisch notuleren van hetgeen in de hoorcolleges aan bod komt en het leren onderscheiden van feiten en meningen.
2. Onderzoeksvaardigheden, waarbij studenten basisvaardigheden aanleren die hen in staat stellen zelfstandig juridisch materiaal op te zoeken. Met het trainen van deze onderzoeksvaardigheden worden de studenten de basisbeginselen bijgebracht welke noodzakelijk zijn als basiskennis om strafrechtelijk onderzoek te kunnen doen.
3. Juridische vaardigheden: de studenten leren juridische teksten zoals wetgeving en rechtspraak begrijpen en analyseren, mede aan de hand van juridische literatuur en overige documentatie. Het vak is erop gericht het analytisch vermogen en het (“technisch juridisch” en creatief) oplossend denken te ontwikkelen en de studenten te leren een en ander ook toegankelijk te maken voor niet-juristen.
4. Communicatieve vaardigheden: schriftelijke en mondelinge uitdrukkingsvaardigheid in de Nederlandse taal. Studenten dienen hun antwoorden te verwoorden in een duidelijk opgebouwd betoog, waarin een probleemstelling wordt geformuleerd en juridische argumenten worden besproken op grond waarvan een goed onderbouwde conclusie getrokken kan worden. Studenten leren een beargumenteerde positie in te nemen in een juridisch debat. Passieve kennis van de Engelse taal is vereist voor het lezen van Europese rechtspraak.
5. ICT-vaardigheden: het kunnen omgaan met het (snel) zoeken en vinden van electronische juridische bronnen in juridische databanken.

Onderwijsvormen

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 10, gedurende 10 onderwijsweken

  • Namen docenten: Prof. mr. J.L. de Wijkerslooth.

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de in het werkboek en op Blackboard per onderwijsweek aangegeven verplichte hoorcollegestof. De stof van de hoorcolleges wordt op het tentamen bekend verondersteld; deze stof valt niet altijd samen met de stof uit de verplichte literatuur.

  • Inzet Blackboard: De in de hoorcolleges gebruikte sheets worden op Blackboard geplaatst, waar nodig worden ook actuele wetgeving, jurisprudentie en andere teksten waaraan op de hoorcolleges wordt gerefereerd op Blackboard geplaatst.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 10, verspreid over 10 onderwijsweken

  • Namen docenten: Mr. J.H. Crijns, Mr. P.P.J. van der Meij, Mr. dr. F.P. Ölçer, , Mr. Drs. P.M. Schuyt

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de in het werkboek en op Blackboard per onderwijsweek aangegeven verplichte werkgroepstof alsmede voorbereiding van de per onderwijsweek voorgeschreven werkgroepopdrachten.

In de werkgroepen staat de bevordering van het juridisch vakmanschap van de student door middel van een analyse en praktische toepassing van delen van de voorgeschreven stof (wetgeving, jurisprudentie en literatuur) centraal. Deelname aan de werkgroepen is verplicht. Dit betekent voor studenten dat van hen wordt verwacht dat zijn zich voorbereiden op het onderwijs en daaraan (inter)actief deelnemen Bovendien mag de student gedurende de tien weken waarin onderwijs wordt gegeven maximaal twee keer afwezig zijn. De studenten krijgen in het werkboek wekelijks een afgebakende opdracht met bijbehorende studeeraanwijzing die aangeeft wat ter voorbereiding van de werkgroep van hen wordt verwacht. Alle studenten krijgen toegang tot een algemene Blackboard omgeving voor extra onderwijsmateriaal en sheets.

Inzet Blackboard: de verplichte studiestof wordt op Blackboard aangegeven, eventuele aanvullingen op of wijzigingen in studiestof en/of hoorcolleges/werkgroeponderwijs worden via Blackboard kenbaar gemaakt.

Andere onderwijsvorm(en)

  • Omschrijving: gestructureerde zelfstudie

  • Aantal à 2 uur: n.v.t.

  • Namen docenten: n.v.t.

  • Vereiste voorbereiding door studenten: zelfstandig bestuderen van de in het werkboek en op Blackboard per onderwijsweek aangegeven verplichte gestructureerde zelfstudiestof. Voor de jurist levert zelfstandige verwerking van literatuur en rechtspraak de belangrijkste bagage. Gelet op de per definitie beperkte hoeveelheid contacturen tussen docent en studenten is het bovendien niet mogelijk alle onderdelen van de voorgeschreven stof gedurende die contacturen (volledig) te behandelen. Een en ander brengt met zich mee dat gestructureerde zelfstudie een wezenlijk onderdeel uit maakt van dit vak. De stof die daarvoor wordt voorgeschreven dient door de student zelfstandig te worden verwerkt; deze onderdelen worden niet tijdens het hoorcollege- / overzichtscollege- of werkgroeponderwijs behandeld of besproken. Studenten krijgen per week de beschikking over een selectie algemene vragen (inclusief de vindplaatsen) in het werkboek die als leidraad kan dienen bij de bestudering van de (gestructureerde zelfstudie)stof.

Studiemateriaal

Verplicht studiemateriaal
Literatuur:

  • P.A.M. Mevis, Capita Strafrecht. Een thematische inleiding, 6e druk Nijmegen: Ars Aequi Libri 2009 (gehele boek, met uitzondering van hoofdstuk 2);

  • J.S.W. Boorsma & A.J.G. Tijhuis, Actoren in de strafrechtspleging Een inleiding, 1e druk, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2009 (gehele boek);

  • M. Bosch, Arresten strafrecht/strafprocesrecht, 16e druk, Deventer: Kluwer 2008 (alleen de voorgeschreven arresten);

  • Wetteneditie 2009-2010, Kluwer of SDU;

LET OP: Bij het tentamen gelden strenge regels voor aantekeningen in de wetteneditie.

Werkboek:

  • Werkboek Inleiding straf- en strafprocesrecht 2009-2010

Reader: Geen

Aanbevolen studiemateriaal

Geen

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Een schriftelijk eindtentamen

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.

Ingangseis

Geen.

Rooster

Voor vakken van de propedeuse.
Voor vakken van de bachelor.

Inschrijving

Voltijd eerstejaars studenten, die gestart zijn vanaf september 2009, worden aangemeld door het Onderwijs Informatie Centrum. Alle overige studenten kunnen zich aanmelden via U-twist.

Digitale leeromgeving

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Bijzonderheden

Voor propedeuse voltijdstudenten die zich met ingang van 1 september 2009 voor de opleiding hebben ingeschreven, geldt als ingangseis voor het tentamen dat een student 80% (tachtig procent) van de werkgroepbijeenkomsten feitelijk moet hebben bijgewoond, hebben voorbereid en in die bijeenkomsten actief hebben deelgenomen c.q. geparticipeerd. Propedeuse voltijdstudenten (die met ingang van 1 september 2009 de opleiding volgen) worden automatisch ingeschreven voor tentamens. Bovendien geldt dat de tweede tentamenkans aan voorwaarden is gebonden. Gelegenheid tot het afleggen van het tweede tentamen heeft alleen een student die heeft deelgenomen aan het eerste tentamen en daarvoor ten minste het cijfer vier heeft gehaald, behoudens de bevoegdheid van de examencommissie om in bijzondere gevallen anders te besluiten.

Voor zowel de propedeuse deeltijdstudenten als voor de voltijdstudenten die vóór 1 september 2009 zijn begonnen met de bacheloropleiding maar die nog niet het propedeutisch examen hebben afgelegd (de zogenoemde herkansers), geldt deze aanwezigheidsplicht niet. Propedeuse deeltijdstudenten en herkansers dienen zichzelf in te schrijven voor tentamens. Voor de (propeduese) deeltijdstudenten en de zogenoemde herkansers geldt wel de conditionele herkansing. Deze twee categorieën studenten kunnen zelf kiezen om wel of niet deel te nemen aan het eerste tentamen, maar als een student deelneemt aan het eerste tentamen en lager dan een cijfer 4 haalt, dan mag hij/zij niet deelnemen aan de tweede tentamenkans.

Contractonderwijs

Belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc.