Coördinator
Naam: Mw. dr. A.G. Donker
Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.17
Bereikbaarheid: Op afspraak via het secretariaat
Telefoon: (071) 527 88 27
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut voor Strafrecht & Criminologie
Afdeling: Criminologie
Kamernummer secretariaat: C1.02
Openingstijden: 09.00 – 12.30
Telefoon secretariaat: (071) 527 74 62
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Omschrijving
Doel van het vak
De rechtspsychologie houdt zich bezig met een breed scala aan fundamentele vragen over de grondslagen van het recht; van de verschillende soorten logisch redeneren die worden uitgelokt door de diverse rechtssystemen, tot uiterst praktische vragen over de juiste procedures bij het verhoor van getuigen en verdachten, toerekenbaarheid, de diagnostische waarde van bewijs en de effectiviteit van straffen. Het doel is de student een inleiding te geven in een aantal hoofdonderwerpen van dit vakgebied, en dat studenten kennis verkrijgen over de menselijke beperkingen bij waarnemen, herkennen en herinneren en andere vaardigheden die in juridische context heel relevant kunnen zijn..
Korte omschrijving van het vak
Dit inleidende vak in de Rechtspsychologie zal bestaan uit vijf hoorcolleges en vijf werkcolleges. Tijdens de hoorcolleges wordt inzicht verschaft in het belang en de reikwijdte van dit vakgebied en tevens in het belang en de beperking van de rol van de rechtspsycholoog als deskundige in een strafproces. Tijdens de werkcolleges worden strafrechtelijke problemen en oplossingen vanuit rechtspsychologisch perspectief besproken en bediscussieerd aan de hand van een casus. Studenten bedenken in groepsverband een rechtspsychologisch relevant experiment, dat ook wordt uitgevoerd en waarover wordt gerapporteerd in de werkcolleges.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
Studenten hebben:
kennis en inzicht van het belang en de reikwijdte van de rechtspsychologie;
enige kennis over werking en beperkingen van het menselijk geheugen en inzicht in de gevolgen hiervan voor het vermogen tot herinneren en het verschijnsel van de hervonden herinnering;
enige kennis over vermogen tot waarnemen en inzicht in de gevolgen hiervan voor het vermogen tot herkenning, en daaraan gekoppeld de vorm en het belang van een correctie uitvoering van experimentele opzet gericht op herkenning (line-up);
enige kennis en inzicht in problemen met bewijs en in het belang en berekening van diagnostische waarde daarvan;
kennis en inzicht in het belang en de beperking van de rechtspsycholoog als deskundige in een strafproces.
Onderwijsvormen
1. Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: Mw. A.G. Donker en nog nader te bepalen (gast)docenten
Vereiste voorbereiding door studenten: Studenten dienen voor de hoorcolleges de betreffende literatuur gelezen te hebben. De hoorcolleges zijn een aanvulling en geen vervanging van intensieve zelfstudie. Via een rooster op Blackboard kunnen studenten nagaan om welke literatuur het gaat.
2. Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: Mw. A.G. Donker en nog nader te bepalen docenten
Vereiste voorbereiding door studenten: Tijdens het eerste werkcollege zal de (nog te bepalen) opzet en de benodigde voorbereiding worden toegelicht. Aan de hand van een casus zal een groot aantal rechtspsychologisch relevante thema’s doorgesproken en bediscussieerd worden. Studenten bedenken in groepsverband een rechtspsychologisch relevant experiment, dat ook wordt uitgevoerd en waarover wordt gerapporteerd in de werkcolleges.
3. Andere onderwijsvorm(en)
- Geen
Studiemateriaal
1. Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
P.J. van Koppen, H.L.G.J. Merckelbach, M Jelicic en J.W. De Keijzer (red) (2010), Reizen met mijn rechter: psycholoog van het Recht, Deventer, Kluwer
Wagenaar, W.A. (2006). Vincent plast op de grond. Nachtmerries in het Nederlands recht, Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker.
kosteloos te downloaden wetenschappelijke artikelen
Werkboek:via Blackboard
Reader:
- Geen.
2. Aanbevolen studiemateriaal
Van Koppen, P.J. (2003). De Schiedammer Parkmoord. Een rechtspsychologische reconstructie. Nijmegen: Ars Aequi Libri.
Israels, H. 2006). Moord in Wamel. Bewijs met liegende getuigen. Den Haag: Boom Juridische uitgevers.
Crombag, H.F.M. & Hartog, M. den (2007). Kindermisbruik: Het probleem van escalerende beschuldigingen. Den Haag: Boom Juridische Uitgevers.
Wagenaar, W.A., Israels, H., & van Koppen, P.J. (2009). De slapende rechter. Amsterdam: Bert Bakker.
Toetsing
Toetsvorm(en)
Het tentamen zal waarschijnlijk bestaan uit essayvragen.
Het eindcijfer wordt bepaald door het tentamencijfer (driekwart) en een werkcollege-cijfer gebaseerd op de beoordeling van opzet, uitvoering en presentatie van het experiment en algemene participatie tijdens de werkcolleges (een kwart).
Inleverprocedures
Geen
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.
Ingangseis
Geen.
Rooster
Voor vakken van de propedeuse.
Voor vakken van de bachelor.
Inschrijving
Voltijd eerstejaars studenten, die gestart zijn vanaf september 2009, worden aangemeld door het Onderwijs Informatie Centrum. Alle overige studenten kunnen zich aanmelden via U-twist.
Digitale leeromgeving
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard. De Blackboard-omgeving wordt twee weken voor aanvang van het vak opengesteld. De sheets van de hoorcolleges worden via Blackboard beschikbaar gesteld. Het werkboek wordt via Blackboard verstrekt. Studenten hebben de mogelijkheid vragen te stellen via Blackboard.
Bijzonderheden
Voor propedeuse voltijdstudenten die zich met ingang van 1 september 2009 voor de opleiding hebben ingeschreven, geldt als ingangseis voor het tentamen dat een student 80% (tachtig procent) van de werkgroepbijeenkomsten feitelijk moet hebben bijgewoond, hebben voorbereid en in die bijeenkomsten actief hebben deelgenomen c.q. geparticipeerd. Propedeuse voltijdstudenten (die met ingang van 1 september 2009 de opleiding volgen) worden automatisch ingeschreven voor tentamens. Bovendien geldt dat de tweede tentamenkans aan voorwaarden is gebonden. Gelegenheid tot het afleggen van het tweede tentamen heeft alleen een student die heeft deelgenomen aan het eerste tentamen en daarvoor ten minste het cijfer vier heeft gehaald, behoudens de bevoegdheid van de examencommissie om in bijzondere gevallen anders te besluiten.
Voor zowel de propedeuse deeltijdstudenten als voor de voltijdstudenten die vóór 1 september 2009 zijn begonnen met de bacheloropleiding maar die nog niet het propedeutisch examen hebben afgelegd (de zogenoemde herkansers), geldt deze aanwezigheidsplicht niet. Propedeuse deeltijdstudenten en herkansers dienen zichzelf in te schrijven voor tentamens. Voor de (propeduese) deeltijdstudenten en de zogenoemde herkansers geldt wel de conditionele herkansing. Deze twee categorieën studenten kunnen zelf kiezen om wel of niet deel te nemen aan het eerste tentamen, maar als een student deelneemt aan het eerste tentamen en lager dan een cijfer 4 haalt, dan mag hij/zij niet deelnemen aan de tweede tentamenkans.