In dit college maken studenten kennis met de religieuze, wijsgerige en rituele tradities uit de (late) oudheid die vaak worden samengebracht onder de noemer “gnostiek”. Het gaat hier om het Corpus Hermeticum, de christelijk-gnostische literatuur en twee religies die wortelen in de late oudheid: het Manicheïsme en het Mandeëers. Bovendien zal er aandacht besteed worden aan de toe?ening en herleving van de ideeënwereld van de laat-antieke gnosis in de westerse cultuurgeschiedenis sinds de Renaissance.
Doelstelling
Na afronding van dit college hebben studenten kennis van de hoofdlijnen van de geschiedenis van de verschillende tradities die onder de noemer “gnostiek” worden samengebracht en van de literatuur en de rituelen van deze bewegingen. Ze hebben inzicht in de recente wetenschappelijke discussies over deze onderwerpen en eveneens in de achtergronden van de hedendaagse grote belangstelling voor deze vormen van religie.
Onderwijsvorm
Combinatie hoorcollege (colleges 1-6) en werkcollege (het gezamenlijk bestuderen van teksten; colleges 7-12).
Toetsing
Schriftelijk werkstuk.
Literatuur
De literatuur voor dit college bestaat uit wetenschappelijke studies van de verschillende tradities en primaire teksten (in vertaling) en wordt tijdens het college vastgesteld. In ieder geval wordt gebruik gemaakt van M.A. Williams, Rethinking “Gnosticism”: An Argument for Dismantling a Dubious Category, Princeton 1996.
Toelating
Er zijn geen formele eisen voor toelating, maar kennis van de antieke godsdiensten en van methode en theorie van de godsdienstwetenschap wordt wel verondersteld. Kennis van antieke talen is niet vereist.
Opmerkingen
Dit college is verplicht voor studenten die de specialisatie Antieke godsdiensten binnen Wereldgodsdiensten volgen en voor studenten Wereldgodsdiensten met specialisatie Nieuwe Religieuze Bewegingen. De onderwerpen voor de papers verschillen per specialisatie.
Dit vak wordt in het collegejaar 2010-2011 weer aangeboden.