Studiegids

nl en

Wees een hoofdpersoon: waarheid, deugd, liefde en schoonheid in twee romans van J.M. Coetzee

Vak
2009-2010

Beschrijving

In deze cursus onderzoeken wij de thema’s waarheid, deugd, liefde en schoonheid in twee romans van J.M. Coetzee: Langzame man en Elizabeth Costello.

In Elizabeth Costello van Coetzee is er sprake van een fictieve schrijfster, Elizabeth Costello, die zeven ‘lessen’ geeft aan de lezer met een brief ter afsluiting. (Anders dan in de Engelse uitgave is in de Nederlandse uitgave ‘Dierenleven’ niet opgenomen, omdat het in Nederland apart is uitgegeven. Wij gebruiken de Engelse uitgave en beschouwen ‘Dierenleven’ als onderdeel van Elizabeth Costello.)

In de eerste les, over realiteit, merkt Costello op: ‘Inbreken in de droom vestigt de aandacht op de geconstrueerdheid van het verhaal en vernietigt de illusie van de realiteit.’
In Coetzees roman Langzame man over Paul Rayment en het ongeluk dat zijn leven verandert, treedt halverwege het boek eveneens Costello op. Costello lijkt verantwoordelijk te zijn voor het verhaal over Rayment en dus ook voor zijn doen en laten. Daarmee is zij ingebroken in de droom.

In onze colleges zullen wij onderzoeken hoe serieus wij de morele lessen van deze fictieve schrijfster moeten nemen en welke waarde wij dan moeten hechten aan de overtuigingen van romanpersonages die ons wellicht minder aangenaam zijn dan Costello’s opvattingen. Wat zijn de consequenties van het vernietigen van de illusie van de realiteit? En wat levert die vernietiging op?

In Langzame man dringt Costello er bij Paul Rayment op aan zijn hartstocht serieus te nemen. ‘Leef als een held,’ zegt ze. ‘Dat leren ons de klassieken. Wees een hoofdpersoon. Waar dient het leven anders voor?’ Hoe verhoudt dit advies zich tot de lessen die Elizabeth Costello gaf? Leidt hartstocht ons af van waarheid, schoonheid, deugd en liefde, of moeten wij haar serieus nemen en Costello’s interpretatie van de klassieken volgen en een hoofdpersoon worden, met alle wellicht tragische gevolgen?

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toegangseisen

In Langzame man schrijft Coetzee:
‘U bent de schrijfster, de deskundige op het gebied van hartsaangelegenheden, maar wist u dat? Als je maar genoeg van iemand houdt, hoeft diegene niet van jou te houden.’

  • Is een schrijver een deskundige op het gebied van hartsaangelegenheden?

  • Wat zegt dat over hartsaangelegenheden? En wat over schrijvers?

  • Hoeft liefde niet beantwoord te worden als de eenzijdige liefde maar krachtig genoeg is?

Schrijf een betoog van minimaal 500 en maximaal 800 woorden waarin deze vragen worden beantwoord.
Het essay toesturen aan: dr. E.S. Schliesser e.schliesser@phil.leidenuniv.nl
Deadline: 1 september 2009

Leerdoelen

Doelstellingen en eindtermen worden bij aanvang van de cursus op Blackboard geplaatst.

Literatuur

  • J.M. Coetzee, Elizabeth Costello (ISBN: 9059360265)

  • J.M. Coetzee, Dierenleven (ISBN: 9059362357)

  • J.M. Coetzee, Langzame man (ISBN: 9059360737)

Toetsing

Eindpaper en wekelijkse blackboardbijdragen.
Voor dit college geldt een aanwezigheidsplicht.

Rooster

Zie collegeroosters Wijsbegeerte

Informatie

Dr. E.S. Schliesser (e.schliesser@phil.leidenuniv.nl )

Aanmelden

Inschrijving via U-twist, zie aanmeldingsprocedure