Studiegids

nl en

Nieuws! Mediacultuur en publieke opinie in de Republiek

Vak
2010-2011

Toegangseisen

Enige basiskennis van de geschiedenis van de Republiek is een pré.

Beschrijving

Bij de termen multimedia en informatie revolutie denken we in de eerste plaats aan het digitale tijdperk. Toch was ook de cultuur van de Republiek der Verenigde Nederlanden al bijzonder ‘multimediaal’. Met zijn geletterde, relatief welvarende bevolking, goede verbindingen en vele drukkers werd de Republiek een ‘informatiemaatschappij’. Drukwerk werd steeds goedkoper, en werd voor steeds meer doelen ingezet. Prenten, liederen en toneelstukken brachten behalve vermaak ook het nieuws in beeld. Er circuleerden nieuwsbrieven, er ontstonden kranten, en via commerciële netwerken kwamen niet alleen goederen maar ook steeds meer ook informatie beschikbaar. Volgens sommigen was het ook deze mediarevolutie die de ‘discussiecultuur’ in de Republiek vorm gaf.

Historici debatteren de laatste jaren veel over het bestaan van een ‘publieke sfeer’ en de impact van mediarevoluties van de vroegmoderne tijd. In aansluiting bij deze discussie verkennen we in hoorcollege niet alleen de manier waarop de nieuwsvoorziening zich ontwikkelde, maar vooral ook de politieke en maatschappelijke gevolgen daarvan. Wat betekende de publicatie van duizenden pamfletten en prenten in politieke crisisjaren? Hongerden Nederlanders naar nieuws en meningen? Of probeerden slimme auteurs en drukkers vooral een nieuwe markt te creëren? In hoeverre probeerden overheden zelf de publieke opinie naar hun hand te zetten? Hoe groot was het sociale bereik van de nieuwe media eigenlijk? En hoe belangrijk bleven ondertussen andere, oudere, media: geruchten, preken, publieke optochten, schilderijen en gebouwen? Via deze vragen maken studenten in deze colleges niet alleen kennis met de politieke cultuur van de Republiek, maar worden ze ook aangemoedigd te reflecteren op de impact van de mediale veranderingen in onze eigen tijd.

Leerdoelen

Het verwerven van kennis over de aard en rol van nieuws, mediacultuur en publieke opinie in de Republiek.
Kennismaking met, en inzicht in, recente wetenschappelijke debatten over deze kwesties.
Verwerking en analyse van opgegeven literatuur in het licht van de inzichten uit het hoorcollege.

Rooster

Semester 2, zie hier

Onderwijsvorm

Hoorcollege

Toetsing

Schriftelijk tentamen. Studenten die de cursus tot 10 ECTS willen uitbreiden schrijven daarnaast een essay van 3500 woorden op basis van opgegeven literatuur.

Blackboard

Powerpoints, essayvragen en andere informatie over de cursus worden op Blackboard gepubliceerd.

Literatuur

1) Michel Reinders, Gedrukte chaos. Populisme en moord in het Rampjaar 1672 (Amsterdam 2010).
2) De reader die in januari te koop komt bij het studiepunt
3) T.C.W. Blanning, The culture of power and the power of culture. Old regime in Europe 1660-1789 (Oxford 2002) 1-14. Deze tekst word via blackboard beschikbaar gesteld. Ook de inhoudsopgave van de reader en de indeling van de colleges worden daar tevoren gepubliceerd

Aanmelden

Zie aanmeldingsprocedure.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van A la carte onderwijs willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden

Contact

E-mail: prof.dr. J.S. Pollmann