Studiegids

nl en

Vakdidactiek 2 Nederlands (master)

Vak
2011-2012

Toegangseisen

Alleen toegankelijk voor studenten van de lerarenopleiding Nederlands.

Leerdoelen

De leraar in VMBO-TL en onderbouw en bovenbouw HAVO/VWO moet de leerlingen helpen zich de basiskennis en principes van het schoolvak eigen te maken en vertrouwd te raken met de manier waarop deze kennis in het dagelijkse leven en in de wereld van het werken gebruikt wordt. Bovendien moet hij zijn leerlingen introduceren in de kennis, principes, onderzoekswijzen en toepassingen van de wetenschappelijke discipline(s) waaraan het schoolvak gerelateerd is. Daartoe dient de leraar over de volgende kwalificaties te beschikken: – heeft zelf een grondige kennis en beheersing van de leerinhouden waarvoor hij verantwoordelijk is en kent het belang van die leerinhouden voor toekomstig beroep en en/of dagelijks leven van de leerlingen. – Kan gevarieerde lessen ontwerpen en geven waarbij leerlingen de geplande doelen bereiken en daarbij gemotiveerd en actief voortbouwen op reeds verworven kennis en vaardigheden – Evalueert de leeractiviteiten en de effecten hiervan en stelt op basis hiervan zo nodig zijn handelen bij. – Formuleert en onderbouwt een bij de eigen persoon en situatie passende praktijktheorie op vakonderwijs, op basis van reflectie op eigen leservaringen en relevante algemene en domeinspecifieke onderwijsleertheorieën.

Beschrijving

In Vakdidactiek 2 vindt uitbreiding en verdieping van de verschillende domeinen van het vak Nederlands plaats: leesvaardigheid, mondelinge taalvaardigheid, schrijfvaardigheid, argumentatieleer, literatuur, taalkunde.
In de colleges ligt de nadruk op de nieuwste ontwikkelingen binnen het schoolvak Nederlands en de vakdidactiek. Van de dio wordt verwacht dat hij/zij met behulp van wetenschappelijke artikelen de koppeling tussen theorie en praktijk in zijn/haar onderwijspraktijk demonstreert.
Bij het ontwerpen en evalueren van lessen wordt gebruik gemaakt van verschillende didactische modellen.

Werkwijze (relatie met de praktijk) en in te leveren opdrachten

Werkcollege met opdrachten.
Toenemende activiteiten van de docent t.a.v. zelfstandig leren.
Opklimmende moeilijkheidsgraad van de verschillende vakdidactische onderdelen, zoals op het gebied van theoretische onderbouwing, didactische modellen, sturing, leerstijlen en materiaalgebruik.

Toetsing

Opdrachten in vakdidactisch dossier.
Vakdidactische ontwikkeling met behulp van rubric vakdidacticus Nederlands.

Studiemateriaal

Verplichte literatuur:
Projectgroep Nederlands VO, Nederlands in de tweede fase. Bussum, Coutinho, 2005.
Bolscher e.a., Literatuur en fictie. Een didactische handreiking voor het voortgezet onderwijs. Leidschendam, Biblion, 2004.

Aanbevolen literatuur:
E. van Boven & G. Dorleijn, Literair mechaniek. Inleiding tot de analyse van verhalen en gedichten. Bussum: Coutinho, 2003.
H. Goosen (red.), Forum of arena: opvattingen over literatuuronderwijs. Een stand van zaken in 2007. VON-Cahier 1. http://www.voncahier.nl/von-cahier-1/
M. Hajer & T. Meestringa, Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Coutinho, 2009 [Tweede, herziene druk].
H. Hulshof, M. Rietmeijer & A. Verhagen, Taalkunde voor de tweede fase van het vwo. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2006.
T. Janssen, Literatuur leren lezen in dialoog. Lezersvragen als hulpmiddel bij het leren interpreteren van korte verhalen. Amsterdam: Vossiuspers UvA, 2009.
(http://www.kenniscentrumonderwijsopvoeding.hva.nl/content/kenniscentrum/documenten/pdf/literatuurlerenlezenindialoog.pdf
M. Kieft, The effects of adapting writing instruction to students’ writing strategies. Amsterdam, 2006.
T. Platteel, Knowledge development of secondary school L1 teachers on concept-context rich education in an action-research setting. 2009.
G. Rijlaarsdam, ‘Observerend leren: een kernactiviteit in taalvaardigheidsonderwijs’. In: P. Bimmel et al. (red.), Handboek Ontwerpen Talen . Amsterdam: Vossiuspers UvA, 2008, pp. 76-94.
D. Schram & A.M. Raukema (red.), Lezen in de lengte en lezen in de breedte. Delft 2006: Eburon. Stichting Lezen Reekst 7.
H. Hulshof & T. Hendrix (red.), Taalkunde en het schoolvak Nederlands. Amsterdam, 2010 [Levende Talen Special].
N. Verloop & J. Lowyck (red.), Onderwijskunde. Een kennisbasis voor professionals. Groningen / Houten: Wolters-Noordhoff, 2003. Hieruit voor vakdidactiek hoofdstuk 9: Evaluatie en assessment (p. 374-411).
T. Witte, Het oog van de meester. Een onderzoek naar de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen in de tweede fase van het voortgezet onderwijs. Delft: Eburon, 2008. Stichting Lezen Reeks 12.

Digitale leeromgeving

Blackboard

Rooster