Docenten
Dr. J. de Kort (hoorcollege/werkgroepen)
Dr. O. van Vliet (werkgroepen)
Secretariaat Afdeling Economie
Steenschuur 25, kamer B2.07, 2311 ES Leiden, tel. 071-527 7756, dagelijks tussen 9 en 12 uur. Email: economie@law.leidenuniv.nl
Het vak
De Europese Unie heeft veel bereikt. Ze is gegroeid van een project tussen zes landen naar een samenwerking tussen 27 landen. De integratie heeft zich ook verregaand verdiept. De oorspronkelijke lidstaten begonnen met een gezamenlijk handelsbeleid, maar inmiddels delen een aantal lidstaten ook een gemeenschappelijke munt, terwijl er op tal van gebieden intensief samengewerkt wordt.
Het doel van deze cursus is om de ontwikkelingen en de ambities van de Europese economische integratie te begrijpen en deze te kunnen beoordelen. Met behulp van de economische analyse van internationale economische processen en economische beleid zullen we de mijlpalen van het integratieproces bespreken.
Aan het eind van deze cursus heeft de student een beter begrip van de economische processen en het economisch beleid in de Europese Unie en van de interactie daarvan met het nationale beleid in de lidstaten. De student is dan in staat om de politieke en juridische ontwikkelingen in de Europese Unie te koppelen aan de economische ontwikkelingen en deze ook te presenteren.
Studiebelasting
5 ECTS
Literatuur
Richard Baldwin and Charles Wyplosz, The Economics of European Integration, 4th edition, McGrawHill, 2012.
Overig studiemateriaal wordt verspreid via Blackboard.
Aanvullend/ondersteunend materiaal is te vinden in:
Journal of Common Market Studies
Journal of European Integration
Websites van o.a. de Europese Commissie, Eurostat, CEPR, VOXEU
Onderwijsvorm
Elke week zal er een hoorcollege zijn, waarin de hoofdlijnen van de Europese economische integratie aangegeven en uitgewerkt zullen worden.
Tevens is er een wekelijks werkcollege waarin de studenten op een actieve manier hun kennis zullen presenteren. Ze bereiden deze colleges voor middels wekelijkse opdrachten, die schriftelijk en mondeling uitgewerkt moeten worden. (Zie het programma voor een verdere invulling.) De toepassing van noties en theorieën en deze te presenteren aan anderen vergroot de kennis en het begrip van economische integratie en vormt tevens een goede voorbereiding op het tentamen.
Beoordeling
Het cijfer voor het vak wordt gebaseerd op drie onderdelen:
1. De cursus wordt afgesloten middels een schriftelijk tentamen. Het resultaat daarvan telt voor 60 % mee in de eindbeoordeling.
2. De kwaliteit van het geleverde materiaal in de werkcolleges en de actieve deelname aan de werkcolleges telt voor 20% mee in de eindbeoordeling.
3. Een van de onderwerpen (zie programma) van de werkcolleges moet verder uitgewerkt worden tot een essay van ongeveer 1000 woorden. De beoordeling van dit paper telt voor 20% mee in de eindbeoordeling.
Programma
Week Stof Di 2 apr. Niet beginnen met werkcollege
1a HC Vr 5 apr. Economische integratie; economische ontwikkeling na WO2 1,2, 12
1b WC Di 9 apr. Fiscal federalism en begroting; netto positie van landen 3, Verdag van Lissabon, EU begroting
2a HC Vr 12 apr. Handelsintegratie 4, 5
2b WC Di 16 apr. Landbouw beleid 9
3a HC Vr 19 apr. Marktintegratie 6, 7
3b WC Di 23 apr. Regionaal beleid 10
4a HC Vr 26 apr. Sociale integratie 8, 11 Di 30 apr. Koninginnedag
5a HC Vr 3 mei Monetaire integratie 13, 14
4b WC Di 7 mei De invloed van de Lissabon agenda op het binnenlands beleid Zie bij 4b hieronder Vr 10 mei Na Hemelvaart
5b WC Di 14 mei Bankentoezicht in de EU Zie bij 5b hieronder
6a HC Vr 17 mei De Europese Monetaire Unie 15, 16, 17
6b WC Di 21 mei De Eurocrisis Zie bij 6b hieronder
7a HC Vr 24 mei Responsie
Hoorcollege: Vrij 5/4 t/m 24/5 van 9-11 uur in SB 45, muv 12/4 Gebouw Sterrenwacht zaal B104 en 26/4 in SB 11.. Let op geen college op 10/5 ivm verplichte sluiting.
Werkgroepen:
wg 1: Di 2/4 t/m 21/5 van 9-11 uur in 6C03
wg 2: Di 2/4 t/m 21/5 van 9-11 uur in SA29
wg 3: Di 2/4 t/m 21/5 van 11-13 uur in SA29
wg 4: DI 2/4 t/m 21/5 van 11-13 uur in SA23
Tentamen Ma 27 mei Tentamen (13.00 – 16.00u: USC) Ma 24 jun. Tentamen (13.00 – 16.00u: USC)
*Werkcolleges, voorbereiding en opdrachten
1b. Benut de uitgangspunten van de theorie over fiscal federalism om de verdeling van competenties tussen de EU en de lidstaten zoals vastgelegd in het Constitutioneel Verdrag (verdrag van Lissabon 2010) te bespreken. Beschrijf op 1 bladzijde (300-500 woorden) de hoofdpunten van deze bespreking. Presenteer en vergelijk voor twee EU landen (maar niet Nederland) de ontwikkeling van de inkomsten en uitgaven aan het EU budget over de afgelopen jaren en bespreek de positie van deze landen in de discussie over de EU begroting. Beschrijf op 1 bladzijde (300-500 woorden) de hoofdpunten van deze bespreking.
2b. Bespreking van de opgaven die op Blackboard zijn aangegeven voor deze bijeenkomst. Benut de analyse uit hoofdstuk 4 om te beschrijven waarom het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (zoals beschreven in hoofdstuk 9 van het boek) zo problematisch werd en hoe de veranderingen in het GLB van 1992 (de MacSharry hervormingen) en 2003 (ontkoppeling en tweede pijler) uitwerken. Gebruik hiervoor een welvaartsanalyse. Teken op 1 bladzijde een grafiek met daarin aangegeven de besproken welvaartsanalyse.
3b. Identificeer voor twee EU landen (niet Nederland) de twee (per land) belangrijkste met EU fondsen uitgevoerde projecten in het kader van het regionaal beleid en bediscussieer in hoeverre deze projecten zullen bijdragen aan de toename van het verdienvermogen van het ontvangende land. Beschrijf tevens in het kort welke regio’s in de gekozen landen de leidende regio’s zijn wat betreft economische activiteit en waaruit deze activiteit bestaat. Beschrijf op 2 bladzijde (600-800 woorden) de hoofdpunten van deze bespreking.
LET OP: Voor Opdracht 4 en Opdracht 5 wordt de groep in tweeën gedeeld. De helft schrijft een essay over het onderwerp voor opdracht 4 en wordt daarbij beoordeeld door de andere helft. Bij opdracht 5 worden de rollen omgedraaid. Het essay moet in duo’s geschreven worden. Het moet op de vrijdag voor de bijeenkomst elektronisch (per e-mail voor 3 uur ‘s middags) ingeleverd worden bij de docenten. De docenten zullen vervolgens de essays verdelen over de anderen (ook in duo’s), die tijdens de bijeenkomst op dinsdag een referaat houden over het hen toebedeelde essay. In dat referaat gaan ze in op de opbouw van het essay en geven ze een kritisch oordeel over de mate waarop het essay een goed verslag en een goede representatie is van de besproken artikelen. (De artikelen worden dus door iedereen bestudeerd.) (Het essay zal ook afzonderlijk door de docenten beoordeeld worden en telt mee voor 20 % in de eindbeoordeling.)
4b. Schrijf op basis van de onderstaande wetenschappelijke literatuur een essay van ongeveer 1000 woorden over de Lissabonstrategie. Een mogelijke richting voor het essay zou de effectiviteit van de Lissabonstrategie in termen van binnenlandse beleidsveranderingen en/of convergentie kunnen zijn, maar andere richtingen zijn ook mogelijk.
Armingeon, K. (2007) Active labour market policy, international organizations and domestic politics. Journal of European Public Policy 14(6): 905-932.
Caminada, K., K. Goudswaard and O. van Vliet (2010) Patterns of Welfare State Indicators in the EU: Is there convergence? Journal of Common Market Studies 48(3): 529-556.
Schmitt, C. and P. Starke (2011) Explaining convergence of OECD welfare states: a conditional approach. Journal of European Social Policy 21(2): 120-135.
Van Rie, T. and I. Marx (2012) The European Union at Work? The European Employment Strategy from Crisis to Crisis. Journal of Common Market Studies 50(2): 335-356.
5b. Schrijf een essay van ongeveer 1000 woorden over de verantwoordelijkheid voor het toezicht op het bankwezen in de Eurozone. Ga in op de vraag naar de wenselijke verdeling van het toezicht (nationaal en op EU niveau; tussen ECB en andere toezichthouders) en naar de veranderingen in dat toezicht.
Hoofdstuk 18 van het handbook van Baldwin en Wyplosz
Di Noia, Carmine and Giorgio Di Giorgio (1999), Should Banking Supervision and Monetary Tasks be Given to Different Agencies, International Finance, 2(3): 361-378
Sapir, André (2011), Europe after the crisis: less of more role for the nation states in money and finance? Oxford Review of Economic Policy, 27(4): 608-619
Schoenmaker, Dirk (2012), Banking Supervision and Resolution: The European Dimension, DSF Policy Paper , No 19. (14 pp)
Welfens, Paul (2008), Banking crisis and prudential supervision: a European perspective, International Economics and Economic Policy, 4(4): 347-356
6b. Bereid een discussie voor over de toekomst van de Eurozone. Tijdens het werkcollege word je ingedeeld bij de groep voorstanders van de euro, bij de groep tegenstanders of bij de groep beoordelaars van de discussie. Vervolgens debatteren de voor- en tegenstanders (in twee ronden met een uitloop in vrije discussie.) De beoordelaars zullen uiteindelijk tot een afgewogen oordeel over de posities komen en een ‘winnaar’ van het debat aanwijzen. Ga in op de vraag onder welke voorwaarden de Euro houdbaar is en of aan deze voorwaarden voldaan wordt.
Bij de voorbereiding is het de bedoeling dat je gebruik maakt van onder andere de volgende bronnen:
Hoofdstuk 19 van het handbook van Baldwin en Wyplosz
Several authors, Eight months later – Has the Eurozone been stabilised or will EMU fall apart? Intereconomics: Review of European Economic Policy, 2010, Vol. 45, issue 6, pp. 340-356
Zsolt Darvas: The Euro crisis: ten roots, but fewer solutions, Bruegel Policy Contribution, Issue 2012/17 October 2012 (14 pp.)
Jean Pisani-Ferry, The known unknowns and unknown unknowns of EMU, Bruegel Policy Contribution, issue 2012/18, October 2012 (10 pp.)
http://blackboard.leidenuniv.nl/?tab_tab_group_id=null&url=%2Fwebapps%2Fblackboard%2Fexecute%2Flauncher%3Ftype%3DCourse%26id%3D_127457_1%26url%3D